Τους διαθέσιμους πόρους για μέτρα στήριξης και παροχές μετρούν και ξαναμετρούν στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης και το Μέγαρο Μαξίμου ενόψει της ομιλίας του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στα εγκαίνια της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ).
Όλο το προηγούμενο διάστημα τόσο ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, όσο και ο ίδιος ο πρωθυπουργός έχουν φροντίσει να κρατούν χαμηλά τις προσδοκίες διαμηνύοντας πως δεν πρόκειται να διαταραχθεί η δημοσιονομική σταθερότητα της χώρας. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν αναζητείται επιπλέον χώρος για επιπλέον παροχές.
Η προσοχή στα έσοδα
Υπό αυτό το πλαίσιο σημαντικό ρόλο θα παίξει η πορεία των φορολογικών εσόδων και ειδικά το αν η είσπραξη τους θα συνεχίσει να ξεπερνά τους στόχους του προϋπολογισμού. Ήδη υπάρχει μια υπέρβαση του στόχου φορολογικών εσόδων για το 2024 κατά 1,67 δισ. ευρώ σύμφωνα με τα στοιχεία Ιουλίου.
Τα 1,23 δισ. ευρώ επιπλέον εσόδων του 2024 έχουν ήδη αξιοποιηθεί καθώς κατά την κατάθεση του προγράμματος σταθερότητας στις Βρυξέλλες τον περασμένο Απρίλιο αυξήθηκαν κατά αυτό το ποσό οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού και του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.
Ακόμη και έτσι όμως, από τα στοιχεία φαίνεται πως μένει ένας «κουμπαράς» επιπλέον φορολογικών εσόδων της τάξης των σχεδόν 440 εκατ. ευρώ. «Κουμπαράς» που σύμφωνα με εκτιμήσεις μπορεί να γεμίσει ακόμη περισσότερο και να φτάσει το μισό δισ. ευρώ αν συνεχιστεί η υπεραπόδοση των εσόδων.
Κρίσιμα θα είναι τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού του Αυγούστου, δεδομένου πως λόγω της μικρής παράτασης που δόθηκε στην εφάπαξ πληρωμή και στην πρώτη δόση των φόρων εισοδήματος από τα τέλη Ιουλίου που ήταν αρχικά στις αρχές Αυγούστου και άρα ένα κομμάτι των εσόδων του Ιουλίου θα υπολογιστεί ταμειακά αυτόν τον μήνα.
Τα αν τελικά αυτή η υπεραποδόση θα οδηγήσει σε κάποιες επιπλέον παροχές εντός του 2023, μένει να φανεί. Αρμόδιοι παράγοντες πάντως φροντίζουν στις συζητήσεις τους να χαμηλώνουν τον πήχη των προσδοκιών, δεδομένων και των έκτακτων συνθηκών που προκαλούν οι φυσικές καταστροφές.
Τι έχει «κλειδώσει»
Με βάση όλα τα παραπάνω το τελικό πακέτο που θα περιλαμβάνει η ομιλία του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ αναμένεται να διαμορφωθεί την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου, αφού υπάρχει εικόνα και για τις εισπράξεις του Αυγούστου.
Μέχρι στιγμής δεδομένη είναι η οικονομική ενίσχυση που θα δοθεί στους χαμηλοσυνταξιούχους και τα ευάλωτα τον Δεκέμβριο μετά από την έκτακτη εισφορά έναντι των «υπερκερδών» των εταιρειών διύλισης. Τα περίπου 300 εκατ. ευρώ που αναμένεται να έλθουν από αυτή την έκτακτη εισφορά πρόκειται να δοθούν με την μορφή επιδόματος προσωπικής διαφοράς στου συνταξιούχους που δεν έλαβαν αύξηση στις συντάξεις τους, καθώς επιπλέον έκτακτης ενίσχυσης στα επιδόματα παιδιών και ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος.
Για το 2025 έχουν επίσης κλειδώσει μέτρα συνολικού ύψους περίπου 870 εκατ. ευρώ και συγκεκριμένα: Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 0,5% (κόστους 215 εκατ. ευρώ), κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος (120 εκατ. ευρώ), μόνιμη επιστροφή του ΕΦΚ αγροτικού πετρελαίου (100 εκατ. ευρώ), αύξηση του στεγαστικού επιδόματος για τους φοιτητές (15 εκατ. ευρώ), παράταση της αναστολής ΦΠΑ στις οικοδομές (20 εκατ.) και οι αυξήσεις στις συντάξεις (400 εκατ. ευρώ).
Δεν αποκλείεται πως οι παραπάνω παροχές να συμπληρωθούν και με μερικές «εκπλήξεις». Όπως έχει γράψει το insider.gr, αναζητάται έστω και στο παρά πέντε το δημοσιονομικό περιθώριο που θα επιτρέψει μια επιπλέον μείωση των ασφαλιστικών εισφορών το 2025, πέραν της εξαγγελθείσας. Ένα ακόμη σενάριο κάνει λόγο για ένα μικρό συμπλήρωμα μείωσης εισφορών είτε από μη ανταποδοτικές εισφορές, είτε από ανταποδοτικές που όμως έχουν μικρό κόστος αν καταργηθούν.
Στεγαστικό και δημογραφικό στο επίκεντρο
Από κει και πέρα αναμένεται ένα πακέτο παρεμβάσεων για το δημογραφικό και το στεγαστικό ζήτημα με εξαγγελίες που θα περιλαμβάνουν ενίσχυση της στεγαστικής πολιτικής, παρεμβάσεις στην πολιτική επιδομάτων, και νέες δράσεις για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος.
Ειδικότερα για τα επιδόματα αναμένεται να παρουσιαστεί η νέα πολιτική επιδομάτων που θα ανακατέψει την τράπουλα, χωρίς ωστόσο να αλλάζει το τελικό ποσό. Το βασικό ζητούμενο είναι η καλύτερη «στόχευση» των επιδομάτων σε κοινωνικές ομάδες όπου εντοπίζεται το μεγαλύτερο πρόβλημα. Δεν αποκλείεται ωστόσο δεδομένης της μείωσης του αριθμού των δικαιούχων που συνεπάγεται η αύξηση των ονομαστικών εισοδημάτων του 2023, να αυξηθούν τα χορηγούμενα ποσά σε συγκεκριμένες κατηγορίες, όπως οι οικογένειες με αύξηση των επιδομάτων τέκνων.
Σε ό,τι αφορά την στεγαστική πολιτική αναμένεται η ανακοίνωση του νέου προγράμματος «Σπίτι μου» για την παροχή χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης. Το νέο πρόγραμμα θα προβλέπει υψηλότερα ηλικιακά όρια και διευρυμένα εισοδηματικά κριτήρια. Έως το τέλος του έτους θα τρέξει και το πρόγραμμα «Κοινωνική Αντιπαροχή», με σκοπό την παροχή κατοικιών έναντι χαμηλού αντιτίμου από τη «δεξαμενή» της αδρανούς ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου.
Αλλαγές θα ανακοινωθούν και στο πρόγραμμα Ανακαινίζω-Νοικιάζω, ώστε να ανέβει το ποσό της επιδότησης από τα 4.000 στα 6.000 ευρώ για εργασίες επισκευής σε κλειστά διαμερίσματα, ώστε αυτά να μπουν στη συνέχεια στην αγορά προς ενοικίαση.
