Η νέα αναθεώρηση του Ταμείου Ανάκαμψης, 2η κατά σειρά, ολοκληρώθηκε, διευκολύνοντας όχι μόνο το πακέτο δόσεων (για το οποίο έχει ήδη υποβληθεί αίτημα), αλλά και για τα νέα αιτήματα (5ο πακέτο) του Φθινοπώρου. Δεν πρόκειται για μία ευρεία αναθεώρηση σαν και αυτή που προβλεπόταν (και έγινε επιτυχώς) στο τέλος του 2023.
Αυτή τη φορά είναι το αποτέλεσμα της «χειρουργικής» ευελιξίας που έδωσε η Κομισιόν τον Ιούνιο μετά από απόφαση του Ecofin για να μπορούν, όλα τα κράτη, να διορθώσουν (πολύ στοχευμένα, με συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις και μετά από διαπραγμάτευση και έγκριση από Κομισιόν και Συμβούλιο υπουργών) πεδία που προκαλούν προβλήματα για αντικειμενικούς λόγους και δεν αλλάζουν την «φιλοσοφία» του σχεδίου.
Παρ' όλα αυτά, οι εν λόγω περιορισμένες κινήσεις παραμένουν πολύ σημαντικές για ένα Σχέδιο 36 δισ. ευρώ που λήγει το 2026 και μέχρι τώρα είχε δικαίωμα για μία και μόνη ενδιάμεση αναθεώρηση (η οποία προ μηνών ολοκληρώθηκε). Σύμφωνα με πληροφορίες η διαπραγμάτευση για ακόμα μια ανάλογη αναθεώρηση θα ξεκινήσει από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Ταμείου Ανάκαμψης το φθινόπωρο, με στόχο τα πακέτα δόσεων του 2025 και το ίδιο μπορεί να γίνει και για το 2026 με βάση το δικαίωμα που δίδεται στην Ελλάδα και σε όλα τα κράτη.
Η εκτελεστική πράξη του Συμβουλίου για την νέα αυτή τροποποίηση του ελληνικού Σχεδίου Ανάκαμψης, περιλαμβάνει τις γνωστές αλλαγές στα ορόσημα για τη δράση του εξοικονομώ των επιχειρήσεων (που δεν μπορούσε να έχει τις απαιτούμενες εντάξεις εγκαίρως), αλλά και για την ανάπλαση στον Βοτανικό. Οι αλλαγές είναι πολύ περισσότερες και αφορούν από έργα όπως είναι ο ΒΟΑΚ έως τη ΔΥΠΑ και την δικαιοσύνη και των διαδικασιών προσλήψεων μέσω ΑΣΕΠ που «αποδείχθηκαν πιο πολύπλοκες σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις».
Κατά κύριο λόγο ωστόσο οι αλλαγές αφορούν λεκτικά ζητήματα και φωτογραφίζουν έτσι την πολυπλοκότητα που συνδέεται με την πιστοποίηση της υλοποίηση του Σχεδίου Ανάκαμψης. Δείχνουν επίσης πόσο δύσκολα γίνονται αλλαγές σε ένα Σχέδιο για το οποίο ο χρόνος τελειώνει το 2026.
Όλη η απόφαση
Όπως αναφέρεται στην Απόφαση του Συμβουλίου, στις 5 Ιουνίου η Ελλάδα υπέβαλε αιτιολογημένο αίτημα προς την Επιτροπή ζητώντας να υποβάλει πρόταση τροποποίησης της εκτελεστικής απόφασης του Συμβουλίου. Οι τροποποιήσεις που υπέβαλε η Ελλάδα λόγω αντικειμενικών περιστάσεων αφορούν 32 μέτρα:
- Η Ελλάδα εξήγησε ότι δύο μέτρα τροποποιούνται λόγω της χαμηλότερης του αναμενόμενου ζήτησης (Ενέργεια και επιχειρηματικότητα για το εξοικονομώ, ηλεκτροκίνηση για Σημεία φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων) και ζήτησε να παρατείνει το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης.
- Για τρία μέτρα υφίστανται καταλληλότερες εναλλακτικές λύσεις, ώστε να επιτευχθεί η αρχική επιδίωξη του μέτρου (Εναέρια μέσα για τη διαχείριση κρίσεων, Ψηφιοποίηση αρχείων και συναφών υπηρεσιών, Ψηφιακός μετασχηματισμός της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης). Συγκεκριμένα, η Ελλάδα ζήτησε την τροποποίηση του πεδίου εφαρμογής οροσήμων ώστε να αγοράσει τα εναέρια μέσα για τη διαχείριση κρίσεων που να ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες της χώρας, ζήτησε την παράταση του χρονοδιαγράμματος υλοποίησης της Ψηφιοποιησης Αρχείων και την τροποποίηση της περιγραφής στόχων του ψηφιακού μετασχηματισμού ΔΥΠΑ έτσι ώστε να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος.
- Για 24 μέτρα υφίσταται καταλληλότερη εναλλακτική λύση με την οποία μειώνεται ο διοικητικός φόρτος υλοποίησης και παράλληλα επιτυγχάνονται οι στόχοι των αντίστοιχων μέτρων. Η Ελλάδα ζήτησε να αφαιρεθούν περιττές πληροφορίες γενικής ή διαδικαστικής φύσης που δεν συμβάλλουν στους στόχους των μέτρων, να διασαφηνιστούν ορισμένα στοιχεία σχετικά με τους στόχους ή το πλαίσιο των μέτρων, και να απλοποιηθούν περιγραφές των μέτρων ή των οροσήμων και των στόχων που προκαλούν αδικαιολόγητο διοικητικό φόρτο για την επίτευξη των αντίστοιχων μέτρων. Μεταξύ άλλων αλλάζει η περιγραφή του μέτρου για την ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών, για την εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης ΑΠΕ, για την αναβάθμιση του δικτύου εναέριων γραμμών του ΔΕΔΔΗΕ σε δασικές περιοχές, για το Ολυμπιακό Αθλητικό Κέντρο Αθηνών, για τον Ψηφιακό μετασχηματισμό των φορολογικών ελέγχων, για την κατάρτιση πολεοδομικών σχεδίων, για την Επαγγελματοποίηση του τομέα των δημόσιων συμβάσεων, για τη Νομοθεσία διαχείρισης αποβλήτων, για υποδομές διαχείρισης αστικών λυμάτων, εξοικονόμησης πόσιμου νερού. Αλλαγές υπάρχουν στα ορόσημα των μέτρων Μικροδορυφόροι, Στρατηγική αριστείας στα πανεπιστήμια και καινοτομία, Μείωση του clawback. Αλλαγές υπάρχουν και στην περιγραφή των μέτρων Ψηφιακός μετασχηματισμός του τομέα δικαιοσύνης (e-justice), Βελτίωση της αποτελεσματικότητας του συστήματος δικαιοσύνης, Μουσείο εναλίων αρχαιοτήτων, Βόρειος οδικός άξονας Κρήτης. Εφαρμογή των εργασιών αποκατάστασης της συμμόρφωσης με τον EASA, Ενεργειακή απόδοση και προώθηση των ΑΠΕ για αυτοκατανάλωση.
- Η Ελλάδα εξήγησε ότι η επίτευξη του οροσήμου 38 του μέτρου 16873 (Παρεμβάσεις σε περιοχές κατοικιών και στο κτιριακό απόθεμα, αστική ανάπλαση της πρώην βιομηχανικής περιοχής Βοτανικού/Ελαιώνα), είναι εν μέρει μη εφικτή, λόγω δικαστικής προσφυγής κατά της έκβασης της διαδικασίας ανάθεσης συμβάσεων που έχει καθυστερήσει την εφαρμογή του μέτρου. Σ’ αυτή τη βάση, η Ελλάδα ζήτησε να παραταθεί το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του οροσήμου. Εξήγησε επίσης ότι τροποποιούνται τα ορόσημα 97 και 99 του μέτρου 16929 (Παροχή «πελατοκεντρικών» υπηρεσιών δημόσιας διοίκησης, μέσω της απλούστευσης και της βελτίωσης των διαδικασιών, βελτιώσεων στα συστήματα και της συμμόρφωσης με τις ευρωπαϊκές στρατηγικές και πολιτικές), λόγω της αναδιανομής αρμοδιοτήτων ως προς την εφαρμογή του μέτρου εντός της ελληνικής διοίκησης. Ζήτησε να αλλάξει η ονομασία του αρμόδιου υπουργείου που αναφέρεται στον ποιοτικό δείκτη για τα προαναφερόμενα ορόσημα.
- Η Ελλάδα εξήγησε ότι τροποποιείται το ορόσημο 234 του μέτρου 16575 (Επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης) «εξαιτίας των διαδικασιών προσλήψεων που αποδείχθηκαν πιο πολύπλοκες σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις, λόγω του χρονοδιαγράμματος δημοσίευσης του σχετικού δημόσιου διαγωνισμού που διεξήγαγε το Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού (Α.Σ.Ε.Π.), ο καταλόγος επιτυχόντων του οποίου θα έχει οριστικοποιηθεί το αργότερο έως τα τέλη του 2024».
Η Επιτροπή έκρινε συνολικά ότι οι τροποποιήσεις που πρότεινε η Ελλάδα δεν επηρεάζουν τη θετική αξιολόγηση του 2021 όσον αφορά τη συνάφεια, την αποτελεσματικότητα, την αποδοτικότητα και τη συνοχή του. Σε συνέχεια της θετικής αξιολόγησης της Επιτροπής, ήρθε και η εκτελεστική απόφαση του Συμβουλίου.
