Ροή
«Τίτλοι τέλους» στην κάλυψη μέσω εισαγωγών ενός μέρους των εγχώριων αναγκών σε ρεύμα, πρόκειται να μπουν από τα μέσα τις επόμενης 10ετίας. Έτσι, έπειτα από 10ετίες που η Ελλάδα ήταν μία καθαρά εισαγωγική χώρα, από το 2015 θα γίνει εξαγωγέας ηλεκτρισμού – και μάλιστα «πράσινου» ηλεκτρισμού, αφού τότε το μερίδιο των ΑΠΕ θα ανέρχεται σε 96,4%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η χώρα μας δεν πάψει να εισάγει ηλεκτρισμό από τις γειτονικές αγορές, σε ώρες της ημέρας όπου οι χονδρεμπορικές αγορές εκτός συνόρων είναι φθηνότερες από την ελληνική. Το ορόσημο, ωστόσο, είναι πως από τα μέσα της επόμενης 10ετίας, για πρώτη φορά το ισοζύγιο εξαγωγών-εισαγωγών θα γίνει θετικό σε ετήσια βάση.
Η σχετική πρόβλεψη περιλαμβάνεται στο αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), το οποίο έχει τεθεί σε διαβούλευση από το ΥΠΕΝ. Όπως δείχνουν τα σχετικά στοιχεία, το ετήσιο ισοζύγιο θα πάρει θετικό πρόσημο το 2035, με τη χώρα μας τότε να εξάγει 3,7 Τεραβατώρες (TWh) ηλεκτρικής ενέργειας τον χρόνο.
Κορύφωση των εξαγωγών το 2045
Περίπου ανάλογες ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας (για την ακρίβεια 3,4 Τεραβατώρες) ήταν οι καθαρές εισαγωγές της χώρας μας το 2022. Το ετήσιο ισοζύγιο εκτιμάται ότι θα παραμείνει αρνητικό μέχρι το 2030, αν και θα μειώνεται προοδευτικά. Έτσι, οι καθαρές εισαγωγές το 2025 θα είναι 3,2 Τεραβατώρες το 2025 και 1,8 Τεραβατώρες το 2030, πριν ο σχετικός δείκτης «γυρίσει» σε θετικό πρόσημο.
Με αφετηρία το 2035, προοδευτικά θα ενισχύεται ο εξαγωγικός χαρακτήρας του ηλεκτρικού συστήματος. Έτσι, οι καθαρές εξαγωγές το 2040 θα φτάσουν στις 6,7 Τεραβατώρες, το 2045 τις 11,1 και το 2050 τις 6,6 Τεραβατώρες.
Η εξέλιξη αυτή θα έχει θετική επίπτωση και στο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς πλέον μέρος της εγχώριας παραγόμενης ηλεκτροπαραγωγή θα αποζημιώνεται από καταναλωτές εκτός συνόρων – στις χώρες όπου αυτή εξάγεται. Η ελάφρυνση θα ξεκινήσει όπως είναι φυσικό από το 2035, όταν θα είναι της τάξης των 4 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, και θα κορυφωθεί σε από΄λυτες τιμές το 2024 – φτάνοντας τότε τα 7 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.
Θωράκιση από ενεργειακές κρίσεις
Καθώς η «μεταμόρφωση» του ελληνικού συστήματος θα γίνει με πυλώνα τις ΑΠΕ -δηλαδή εγχώρια ηλεκτροπαραγωγή με μικρό λειτουργικό κόστος και ανεξάρτητο από τυχόν νέες ενεργειακές κρίσεις- η εξέλιξη αυτή θα σημαίνει πως η χώρα μας θα είναι πλέον θωρακισμένη από τυχόν σκαμπανεβάσματα των διεθνών τιμών των ενεργειακών commodities (π.χ. του φυσικού αερίου ή των δικαιωμάτων ρύπων).
Επίσης, θα ενισχύσει τον γεωστρατηγικό ρόλο της Ελλάδας, ως τροφοδότη των γειτονικών αγορών. «Κλειδί» για αυτό θα αποτελέσουν μία σειρά από διεθνείς διασυνδέσεις που βρίσκονται στα σκαριά από τον ΑΔΜΗΕ. «με την αύξηση της μεταφορικής ικανότητας των διασυνδέσεων να αποτελεί στρατηγικό στόχο», όπως αναφέρεται στο ΕΣΕΚ.
Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο, η ενδυνάμωση και η αξιοποίηση του γεωπολιτικού ρόλου της Ελλάδας αποτελεί στόχο σε εθνικό επίπεδο. Οι διεθνείς διασυνδέσεις θα συμβάλουν ουσιαστικά στην αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα, αλλά και στην εξαγωγή της περίσσειας της παραγόμενης «πράσινης» ενέργειας προς τις χώρες της Νότιο-Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης.
