Εντός της εβδομάδας, πιθανότατα μεθαύριο Τετάρτη, αναμένεται να ανάψει το πράσινο φως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την εκταμίευση της τέταρτης δόσης επιχορηγήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ύψους 1 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με την πάγια πρακτική, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόκειται να εκδώσει θετική προκαταρκτική αξιολόγηση για το τέταρτο αίτημα εκταμίευσης, η οποία θα αποσταλεί για γνωμοδότηση στην Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή (Economic and Financial Committee) της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ένα χρονικό διάστημα τεσσάρων εβδομάδων, όπως ορίζει ο σχετικός κανονισμός.
Στη συνέχεια, πιθανότατα εντός του Οκτωβρίου, θα ακολουθήσει η έκδοση της τελικής απόφασης για την εκταμίευση του 1 δισ. ευρώ, το οποίο αφορά σε 20 ορόσημα και στόχους του σχεδίου «Ελλάδα 2.0». Μαζί με τα 2,3 δισ. ευρώ του τέταρτου αιτήματος πληρωμής του δανειακού σκέλους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που εκταμιεύθηκαν τον Ιούλιο, τα χρήματα που θα λάβει η χώρα μας φέτος θα φτάσουν τα 3,3 δισ. ευρώ.
Τροχάδην για την πέμπτη δόση
Το μεγάλο στοίχημα πλέον είναι η υποβολή του διπλού αιτήματος για την πέμπτη δόση των επιχορηγήσεων (1,3 δισ.) και των δανείων (2,3 δισ.) που όπως έχει γράψει το insider.gr αναμένεται να κατατεθεί τον Νοέμβριο, ή σε κάθε περίπτωση πριν το τέλος του έτους, για να διατηρηθεί ο ετήσιος προγραμματισμός που έχει συμφωνηθεί με την ΕΕ για δύο αιτήματα από κάθε σκέλος του Ταμείου κάθε χρόνο μέχρι το 2026.
Στο σκέλος των επιχορηγήσεων η λίστα των προαπαιτουμένων περιλαμβάνει 27 ορόσημα και 2 στόχους που θα πρέπει να έχουν εκπληρωθεί. Μεταξύ αυτών η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου των δημοσίων συμβάσεων, η προώθηση των πολεοδομικών σχεδίων, η επέκταση της ψηφιοποίησης του Δημοσίου, η μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης κ.α.
Τα ορόσημα είναι «βουνό», αλλά σχετική ευελιξία δίνει η στοχευμένη «μινι-αναθεώρηση» του σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με τεχνικές διορθώσεις που έκαναν πιο εύκολη την υποβολή της τέταρτης και της πέμπτης δόσης. Σε επόμενο χρόνο θα πρέπει να γίνει η επόμενη διαπραγμάτευση για την επόμενη μίνι αναθεώρηση του Ταμείου Ανάκαμψης με φόντο τα ορόσημα του 2025 και του 6ου πακέτου δόσεων.
Δύσκολος είναι και ο στόχος για την πέμπτη δόση του δανειακού σκέλους. Και αυτό γιατί μέχρι την υποβολή του αιτήματος θα πρέπει να έχουν συμβασιοποιηθεί νέα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης ύψους σχεδόν 3 δισ. ώστε να καλυφθεί ο στόχος των 8,36 δισ. συμβασιοποιημένων δανείων.
Ο αγώνας για την απορρόφηση
Πέρα από την εκταμίευση των δανείων ολοένα και πιο επιτακτική γίνεται η ανάγκη ταχύτερης απορρόφησης των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Βάσει του προϋπολογισμού ο πήχης έχει τεθεί στα 3,6 δισ. ευρώ και μέχρι σήμερα εκτιμάται ότι έχουν δαπανηθεί περίπου 1 δισ. ευρώ. Για αυτό το λόγο γίνονται συνεχώς συσκέψεις ώστε να αλλάξει η συνήθεια «ΕΣΠΑ» που ακολουθείται από πολλούς φορείς του Δημοσίου που υποβάλλουν μαζικά αιτήματα πληρωμών στο τέλος του έτους.
Ωστόσο, το Ταμείο Ανάκαμψης αφ' ενός έχει άλλη φιλοσοφία (δεν έπεται της δαπάνης το αίτημα πληρωμής, αλλά συνδέεται με ορόσημα) και αφετέρου δεν υπάρχει όπως στο ΕΣΠΑ 3ετής παράταση και ευελιξία στις εντάξεις: ο χρόνος λήγει το 2026.
