Η κατακόρυφη αύξηση των εσόδων των μονάδων ΑΠΕ από την αγορά, αποτελεί το μοναδικό ίσως όφελος από τις «υψηλές πτήσεις» που διαγράφουν οι χονδρεμπορικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας σχεδόν αδιάλειπτα από το καλοκαίρι. Κι αυτό γιατί η συνέπεια είναι να έχει πλέον απομακρυνθεί η ανάγκη για πρόσθετη επιβάρυνση των λογαριασμών ρεύματος, μέσω αύξησης του ΕΤΜΕΑΡ.
Υπενθυμίζεται ότι το ΕΤΜΕΑΡ αποτελεί μία από τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις, δηλαδή μία επιβάρυνση που υπάρχει σε όλους τους λογαριασμούς ηλεκτρισμού και είναι ανεξάρτητη από την εταιρεία από την οποία ένας καταναλωτής προμηθεύεται ρεύμα. Τα ποσά που συγκεντρώνονται μέσω της συγκεκριμένης χρέωσης «οδεύουν» στον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ), ο οποίος αποζημιώνει τις ΑΠΕ για το ποσοστό του εγγυημένου εσόδου τους, που δεν αποκομίζουν με τη συμμετοχή τους στην αγορά.
Έως και πριν από λίγους μήνες, ο ΕΛΑΠΕ είχε σημαντικό «άνοιγμα». Το τελευταίο τριμηνιαίο δελτίο του ΔΑΠΕΕΠ (Διαχειριστή του Ειδικού Λογαριασμού), που δημοσιεύθηκε τον Νοέμβριο και αφορούσε το χρονικό διάστημα Απρίλιος – Ιούνιος 2024, τοποθετούσε το έλλειμμα του ΕΛΑΠΕ Επικράτειας στα 257,19 εκατ, στο τέλος του έτους. Ωστόσο, σύμφωνα με βάσιμες εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς, ο Δεκέμβριος θα «κλείσει» με το έλλειμμα να είναι δραστικά μειωμένo έναντι των προηγούμενων προβλέψεων, περίπου στα 50 εκατ.
Κίνδυνος για «φρένο» στις ΑΠΕ
Η ολοένα διογκούμενη «τρύπα» στον ΕΛΑΠΕ είχε ως συνέπεια ήδη από το προηγούμενο καλοκαίρι να υπάρχουν εισηγήσεις για αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ. Όπως είχε γράψει το Insider.gr, με τα τότε δεδομένα φαινόταν πως η αύξηση αποτελούσε μία από τις λίγες λύσεις που είχε στη διάθεσή της η πολιτεία, ώστε να μην υπάρξει «φρένο» στην περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ, με την επανεμφάνιση καθυστερήσεων στην αποζημίωση των παραγωγών.
Μάλιστα, ειδικοί της αγοράς επισήμαιναν τότε πως αν δεν δρομολογούνταν εγκαίρως σχετικές πρωτοβουλίες, τότε φαινόταν δεδομένο ότι θα χρειαζόταν στην πορεία να εφαρμοστούν παρεμβάσεις που θα έχουν ακόμη πιο δυσάρεστες παρενέργειες. Αν δεν έμπαινε τέλος στην αιμορραγία του Ειδικού Λογαριασμού, τότε η εμφάνιση καθυστερήσεων στις αποζημιώσεις των παραγωγών δεν θα επηρεάσει μόνο το business plan κάθε έργου τους που βρίσκεται σε λειτουργία (όπως την εξυπηρέτηση των δανείων), αλλά και τις επενδύσεις που προγραμματίζουν από εδώ και πέρα – με δεδομένο ότι αξιοποιούν ένα μεγάλο μέρος των εσόδων τους για την ανάπτυξη νέων μονάδων.
Σε αυτό το πλαίσιο, εκτιμάτο ότι θα χρειαζόταν η αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ στα 24 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, δηλαδή στα επίπεδα που ήταν πριν από το 2019. Στα χρόνια που μεσολάβησαν, η χρέωση είχε μειωθεί (και είχε μείνει σταθερή) στα 17 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.
Εκτίναξη των εσόδων
Ωστόσο, η ανάγκη για αύξηση έχει πλέον εξαλειφθεί, δημιουργώντας επομένως τις προϋποθέσεις για διατήρηση του ΕΤΜΕΑΡ στα υφιστάμενα επίπεδα. Μάλιστα, το γεγονός ότι οι χονδρεμπορικές τιμές έχουν σταθεροποιηθεί σε υψηλά επίπεδα, καθιστά βάσιμη την πρόβλεψη πως ο Ειδικός Λογαριασμός θα κλείσει και το 2026 επίσης με μικρή «τρύπα» - στα επίπεδα και πάλι των 50 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία του ΔΑΠΕΕΠ, τον Οκτώβριο το έλλειμμα του ΕΛΑΠΕ Επικράτειας ήταν στα 234 εκατ. Ωστόσο, στο δίμηνο που μεσολάβησε, το ισοζύγιό του βελτιώθηκε δραστικά λόγω των υψηλών χονδρεμπορικών τιμών. Έτσι, αν προστεθεί και το έσοδο από το «πράσινο τέλος» στο ντίζελ κίνησης, η «τρύπα» δεν αναμένεται να ξεπερνά τα 50 εκατ.
Ακόμη πιο θετικά είναι τα δεδομένα για τον Ειδικό Λογαριασμό των «νέων» έργων (με ενεργοποίηση από την 1η Ιανουαρίου 2021), ο οποίος εξάλλου δεν φαινόταν σε καμία περίπτωση να «γυρίζει» σε αρνητικό πρόσημο. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο συγκεκριμένος Λογαριασμός έχει χρηματοδοτηθεί και με 202 εκατ. από το Ταμείο Ανάκαμψης, με συνέπεια να μην τίθεται ζήτημα ενεργοποίησης ούτε της Χρέωσης Προμηθευτή.
