Σε εορταστικούς ρυθμούς κινείται σύσσωμος ο εγχώριος κλάδος του λιανικού εμπορίου, με την κίνηση στην αγορά να κορυφώνεται τα τελευταία 24ωρα, καθώς διανύουμε την εβδομάδα των Χριστουγέννων κι έπεται εκείνη της Πρωτοχρονιάς.
Τα εμπορικά καταστήματα έχουν «φορέσει» τα γιορτινά τους εδώ και μέρες, αναμένοντας τόνωση της επισκεψιμότητας και προσβλέποντας σε μια σημαντική «ανάσα» ρευστότητας στα ταμεία τους, καθώς ο Δεκέμβριος θεωρείται παραδοσιακά ένας από τους πιο «δυνατούς» μήνες από πλευράς κατανάλωσης, αφού αυτό το διάστημα πραγματοποιείται το ένα τέταρτο του ετήσιου τζίρου των επιχειρήσεων.
Την ίδια ώρα, παρά το ασφυκτικό βάρος που εξακολουθούν να «σηκώνουν» τα ελληνικά νοικοκυριά λόγω της αδιαμφισβήτητης ανόδου του κόστους ζωής τα τελευταία χρόνια και κατ’ επέκταση της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος, η εορταστική περίοδος αποτελεί για τους καταναλωτές μια πραγματική ευκαιρία για επιλεκτικές και στοχευμένες αγορές, προκειμένου να είναι σε θέση να καλύψουν μέρος των βασικών αναγκών τους.
«Η αγορά έχει ‘ζεσταθεί’. Τις τελευταίες ημέρες, ιδίως μετά την καταβολή του δώρου Χριστουγέννων, η κίνηση στα καταστήματα έχει αυξηθεί. Εμπορικοί δρόμοι γεμίζουν από κόσμο, με τους καταναλωτές να περνούν τις πόρτες των εμπορικών καταστημάτων», σχολιάζει στο insider.gr επιχειρηματίας που διατηρεί κατάστημα στην Αθήνα. «Το μείζον ζητούμενο όμως είναι ένα. Ο κόσμος να προβεί σε αγορές και να μην περιοριστεί στις... βιτρίνες», σημειώνει ο ίδιος, σπεύδοντας παράλληλα να επισημάνει την ανάγκη ο εορταστικός τζίρος να επιμεριστεί στο σύνολο των επιχειρήσεων και όχι αποκλειστικά στα ταμεία των μεγαλύτερων εξ αυτών.
«Οι καταναλωτές θα προβούν σε αγορές, είναι δεδομένο καθώς πρέπει να καλύψουν μια σειρά από βασικές τους ανάγκες. Η καταναλωτική δαπάνη, ωστόσο, θα είναι συγκρατημένη στη σκιά του κύματος ακρίβειας», τονίζει έτερος επιχειρηματίας.
Ο πήχης των 4 δισ. ευρώ
Πέραν της οργανωμένης λιανικής τροφίμων που συνδέεται άρρηκτα με το γιορτινό τραπέζι, παραδοσιακοί κλάδοι του λιανεμπορίου όπως η ένδυση, η υπόδηση, το παιδικό παιχνίδι, τα προϊόντα ομορφιάς και τα είδη δώρων έχουν την τιμητική τους αυτές τις ημέρες, ενώ ο πήχης για τον εορταστικό τζίρο τίθεται ψηλά, κόντρα στην αβεβαιότητα που γεννά η μειωμένη αγοραστική δύναμη των καταναλωτών.
Όπως δήλωσε πρόσφατα ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά και του Περιφερειακού Επιμελητηριακού Συμβουλίου Αττικής, Βασίλης Κορκίδης, ο τζίρος του λιανεμπορίου θα ξεπεράσει εφέτος τα 4 δισ. ευρώ, παρά τις προκλήσεις. «Οι Έλληνες έμποροι έχουν μάθει να επιχειρούν μέσα σε αντίξοες οικονομικές συνθήκες και μέσα από σκληρή δουλειά να τα καταφέρνουν. Αυτό θα συμβεί και φέτος», τόνισε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Κορκίδης, αναγνωρίζοντας δε πως «η παγιωμένη ακρίβεια θα αποτυπωθεί και στη φετινή εορταστική αγορά».
«Το χαμόγελο πρέπει να επιστρέψει στα χείλη του εμπορικού κόσμου. Το έχουν ανάγκη», σχολίαζε πρόσφατα, μιλώντας στο insider.gr, ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Πειραιώς, Θεόδωρος Καπράλος, αναφερόμενος στις προσδοκίες των επιχειρηματιών για την αγοραστική κίνηση της εορταστικής περιόδου.
«Το δίμηνο Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου έχει πολύ μεγάλο βάρος σε όλα τα πολυκαταστήματα, αφού αντιστοιχούν στο 25% των ετήσιων πωλήσεων», δήλωνε πριν από μερικές ημέρες, μιλώντας στους εκπροσώπους του Τύπου ο Διευθύνων Σύμβουλος των Πολυκαταστημάτων Attica, Δημοσθένης Μπούμης. «Πέρυσι αυτό το διάστημα πήγαμε πάρα πολύ καλά ενώ για εφέτος προβλέπουμε ότι θα συνεχίσουμε στον ίδιο ρυθμό», σημείωνε.
Το εορταστικό ωράριο και το «καλάθι του Άη Βασίλη»
Από τις 12 Δεκεμβρίου βρίσκεται σε ισχύ το εορταστικό ωράριο στην αγορά, με τα καταστήματα να είναι ανοικτά καθημερινά έως τις 9 το βράδυ, αλλά και τρεις συνεχόμενες Κυριακές (15, 22 και 29 Δεκεμβρίου).
Ειδικότερα, τα εμπορικά καταστήματα είναι ανοιχτά από τις 9 το πρωί μέχρι τις 9 το βράδυ και τα Σάββατα από τις 9 το πρωί έως τις 6 το απόγευμα, ενώ θα παραμείνουν κλειστά την Τετάρτη 25 και την Πέμπτη 26 Δεκεμβρίου, καθώς και την Τετάρτη 1 Ιανουαρίου και την Πέμπτη 2 Ιανουαρίου.
Ταυτόχρονα, από τις 18 Δεκεμβρίου έχει τεθεί σε ισχύ και το «καλάθι του Άη Βασίλη». Πρόκειται για το καλάθι που αφορά στην αγορά παιδικών παιχνιδιών αποκλειστικά για την περίοδο των γιορτών και σε αυτό συμμετέχουν πολλές αλυσίδες παιχνιδιών – μικρότερες και μεγαλύτερες – καθώς και γνωστές αλυσίδες ηλεκτρονικών ειδών, με στόχο να παρέχουν τα προϊόντα τους σε προσιτές τιμές στους καταναλωτές και να μπει «φρένο» στις ανατιμήσεις. Το «καλάθι του Άη Βασίλη» θα διαρκέσει έως και τις 8 Ιανουαρίου 2025, ενώ οι καταναλωτές μπορούν να ενημερώνονται για αυτό μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-katanalotis του υπουργείου Ανάπτυξης. Ήδη, 20 μικρές και μεγάλες αλυσίδες έχουν δημιουργήσει το δικό τους «καλάθι του Αη Βασίλη», ενώ οι κατηγορίες είναι οι εξής: Επιτραπέζια / Παζλ, Παιχνίδια με κούκλες, κουκλόσπιτα και άλλα αξεσουάρ (παιχνίδια μίμησης), Βρεφικά παιχνίδια, Φιγούρες δράσης, Παιχνίδια κατασκευών και δημιουργίας (π.χ. παιχνίδια με τουβλάκια), Οχήματα – Τηλεκατευθυνόμενα, Ηλεκτρονικά παιχνίδια, Αθλητικά παιχνίδια (π.χ. μπάλες, παιδικές μπασκέτες και τέρματα), Λούτρινα, Μουσικά παιχνίδια.
Πώς θα ψωνίσουν οι Έλληνες και πόσα θα διαθέσουν
Μεγάλο ερωτηματικό παραμένει και εφέτος το πώς θα ψωνίσουν οι Έλληνες καταναλωτές μετά από τρία και πλέον χρόνια ισχυρών πληθωριστικών πιέσεων. Σύμφωνα με την πρόσφατη έκδοση της ΕΥ, Future Consumer Index Ελλάδα, 8 στους 10 δηλώνουν πως επηρεάζονται από την ακρίβεια, ξεπερνώντας τον μέσο όρο σε παγκόσμιο επίπεδο (7/10). Περισσότεροι από τους μισούς ερωτώμενους (54%) δήλωσαν ότι θα ξοδέψουν περίπου τα ίδια με πέρυσι, ενώ περισσότερα προτίθεται να ξοδέψει το 4% εξ αυτών. Την ίδια ώρα, όμως, περίπου ένας στους τρεις (36%) δήλωσε ότι σκοπεύει να ξοδέψει λιγότερα σε σχέση με πέρυσι.
Ταυτόχρονα, 3 στους 10 καταναλωτές θα δαπανήσουν τα περισσότερα χρήματα τους για αγορές τροφίμων. Περισσότεροι από τους μισούς Έλληνες καταναλωτές έχουν πρόθεση να δώσουν προτεραιότητα στις οικογενειακές υποχρεώσεις και κοινωνικές επιλογές, 2 στους 10 θα ξοδέψουν περισσότερα και 3 στους 10 θα μειώσουν τις δαπάνες για μη απαραίτητα είδη, ξοδεύοντας λιγότερα συγκριτικά με προηγούμενα έτη. Η πρόθεση των αγορών στην εορταστική αγορά συνδέεται και με την ηλικία των καταναλωτών, αφού μεταξύ 18-29 ετών δηλώνουν πως αγορές θα κάνουν αγορές 7 στους 10 και μάλιστα 3 στους 10 σε επώνυμα προϊόντα. Αντίστοιχα στις ηλικίες 50-64 ετών, οι 5 στους 10 θα κάνουν αγορές με γνώμονα την τιμή και οι 4 στους 10 είναι σκεπτικοί με την οικονομική τους δυνατότητα.
Την προσαρμογή των καταναλωτών στις δυσκολίες που συνδέονται με την άνοδο του κόστους ζωής υπογραμμίζουν και τα αποτελέσματα της πρόσφατης έρευνας της Klarna. Ειδικότερα, όπως προκύπτει από την επεξεργασία των αποτελεσμάτων, πάνω από τους μισούς συμμετέχοντες (50,8%) αναζητούν πιο οικονομικά προϊόντα, ενώ το 41,1% σχεδιάζει να μειώσει τις δαπάνες του σε μη απαραίτητα είδη και το 32,5% θα αγοράσει μόνο αν υπάρχει σημαντική προσφορά. Συγκριτικά με προηγούμενες χρονιές, το 20,1% δηλώνει ότι θα αγοράσει λιγότερα δώρα.
Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, η πλειονότητα των καταναλωτών φαίνεται να διατηρεί έναν συγκρατημένο προϋπολογισμό για τα χριστουγεννιάτικα δώρα φέτος. Συγκεκριμένα, το 7,8% σκοπεύει να ξοδέψει από 1 έως 50 ευρώ και το 18,7% προγραμματίζει δαπάνες μεταξύ 51 και 100 ευρώ. Το μεγαλύτερο ποσοστό που φτάνει το 37% διαθέτει προϋπολογισμό από 101 έως 250 ευρώ, ενώ το 20,2% σχεδιάζει να ξοδέψει από 251 έως 500 ευρώ. Ένα 10,3% στοχεύει σε δαπάνες από 501 έως 1.000 ευρώ, ενώ το 3% των καταναλωτών αναφέρει ότι θα ξοδέψει από 1001 έως 2.000 ευρώ. Οι άνδρες φαίνεται να ξοδεύουν μεγαλύτερα ποσά για χριστουγεννιάτικα δώρα, με το 25% να επιλέγει το εύρος 251-500 ευρώ (έναντι 15% των γυναικών) και 12% το εύρος 501-1000 ευρώ (έναντι 8% των γυναικών). Από την άλλη, οι γυναίκες φαίνεται να διαθέτουν μικρότερο budget, με το 25% να περιορίζεται στα 51-100 ευρώ (έναντι 13% των ανδρών).
Το 56,6% των καταναλωτών κάνει ενδελεχή έρευνα και προγραμματίζει εκ των προτέρων τις αγορές του, ενώ το 30% στοχεύει στην αποτελεσματικότητα, ξοδεύοντας όσο το δυνατόν λιγότερο χρόνο. Το 19,7% αγοράζει την τελευταία στιγμή, αλλά με σαφή εικόνα του τι θέλει, ενώ το 13,9% δηλώνει ότι καθυστερεί λόγω των πολλών επιλογών. Ένα 11% ζητά λίστες ευχών από την οικογένεια και τους φίλους για να διευκολύνει τη διαδικασία.
Την ίδια στιγμή, η πλειονότητα των καταναλωτών (50,2%) αναζητά και ολοκληρώνει τις αγορές της online, επιβεβαιώνοντας την προτίμησή της για τις ψηφιακές αγορές. Ένα 28,4% ακολουθεί μια υβριδική προσέγγιση, καθώς αναζητά προϊόντα online αλλά τα αγοράζει σε φυσικά καταστήματα. Τέλος, το 18,7% παραμένει πιστό στις παραδοσιακές αγορές, πραγματοποιώντας εξ ολοκλήρου τις αγορές του σε φυσικά καταστήματα.
