Ξεκινούν στις 8 Ιανουαρίου οι αιτήσεις στο πρόγραμμα «Εξοικονομώ 2025» μέσω του οποίου αναμένεται να αναβαθμιστούν ενεργειακά τουλάχιστον 11.500 κατοικίες. Η επιδότηση θα κυμαίνεται από 50% έως 100% και όπως συνέβη και με τις προηγούμενες δράσεις, το πρόγραμμα αφορά σε κτίρια που χρησιμοποιούνται ως κύρια κατοικία (μονοκατοικίες και μεμονωμένα διαμερίσματα) και των οποίων οι ιδιοκτήτες πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια.
Το «Εξοικονομώ 2025» εντάσσεται στα εμβληματικά έργα που επιδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, βελτιώνοντας την ενεργειακή κλάση των νοικοκυριών, επιτυγχάνοντας εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας πάνω από 30% για κάθε δικαιούχο/κτίριο κατοικίας, μέσω της ενεργειακής αναβάθμισης κατά τουλάχιστον 3 ενεργειακές κατηγορίες.
Η επένδυση περιλαμβάνει ξεχωριστά κίνητρα για τη στήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών με τη μορφή αυξημένου ποσοστού επιχορηγήσεων και ειδικού προϋπολογισμού.
Ποιες παρεμβάσεις επιδοτούνται μέσω του Εξοικονομώ 2025
Στις επιλέξιμες δαπάνες του προγράμματος συμπεριλαμβάνονται η αντικατάσταση κουφωμάτων, η τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης, η αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης, το σύστημα ζεστού νερού χρήσης με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και λοιπές παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας, όπως είναι η εγκατάσταση έξυπνου συστήματος διαχείρισης (smarthome) και συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας (μπαταρίες).
Οι προϋποθέσεις ένταξης στο πρόγραμμα
Το ποσοστό επιχορήγησης των ωφελούμενων διαμορφώνεται ανάλογα με την εισοδηματική κατηγορία στην οποία ανήκουν και την ένταξη τους σε κάποια από τις ειδικές κατηγορίες. Οι ειδικές κατηγορίες περιλαμβάνουν τους πληγέντες φυσικών καταστροφών των περιοχών της Θεσσαλίας και τους σεισμόπληκτους του Αρκαλοχωρίου και της Σάμου, τις οικογένειες με μέλος ή μέλη με αναπηρία (ΑΜΕΑ) και τις οικογένειες με τρία εξαρτώμενα τέκνα. Όσοι δεν εντάσσονται σε κάποια από τις παραπάνω κατηγορίες χαρακτηρίζονται ως «λοιποί Ωφελούμενοι».
Δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχουν φυσικά πρόσωπα που έχουν εμπράγματο δικαίωμα (πλήρης κυριότητα / επικαρπία / ψιλή κυριότητα) σε επιλέξιμη κατοικία ή μισθωτές που μισθώνουν επιλέξιμη κατοικία και αποδεικνύεται με την ύπαρξη μισθωτηρίου συμβολαίου, με διάρκεια υπολειπόμενης ισχύος μίσθωσης τουλάχιστον επτά ετών κατά την υποβολή της αίτησής τους στο πρόγραμμα.
Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων δικαιούχων εμπράγματων δικαιωμάτων (συγκυρίων) σε επιλέξιμη κατοικία: αν η κύρια χρήση της υπό αίτηση κατοικίας γίνεται από έναν εκ των συγκυρίων, δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχει μόνον ο συγκύριος που την ιδιοκατοικεί. Αν η κύρια χρήση της υπό αίτηση κατοικίας αφορά σε έτερο πρόσωπο μη συγκύριο (ενοικίαση/δωρεάν παραχώρηση), δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχει οποιοσδήποτε εκ των συγκυρίων με εμπράγματο δικαίωμα πλήρους κυριότητας / επικαρπίας (όχι ψιλή κυριότητα). Ως προς την ανωτέρω κατηγορία για την περίπτωση ενοικίασης, δεν υπάρχει απαίτηση για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα στο μισθωτήριο συμβόλαιο.
Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να πληροί τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις:
• Υφίσταται νόμιμα.
• Δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα.
• Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία.
• Έχει καταταγεί βάσει του Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ Π.Ε.Α.) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ
Ο προϋπολογισμός του Εξοικονομώ 2025 και η κατανομή των πόρων
Ο συνολικός εγκεκριμένος προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 434.000.000. Από τον προϋπολογισμό αυτό, οι πόροι που προβλέπονται για την άμεση ενίσχυση των ωφελουμένων ανέρχονται σε 396.100.000 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ, εκ των οποίων ποσό 27.380.184,33 ευρώ διατίθεται για οικογένειες με μέλος/μέλη ΑμεΑ, ποσό 91.267.281,11 ευρώ διατίθεται για τους πληγέντες της Θεσσαλίας και τους σεισμόπληκτους του Αρκαλοχωρίου και της Σάμου (εκ των οποίων τα 54.760.368,66€ διατίθενται ειδικά για τα ευάλωτά νοικοκυριά αυτών), ποσό 18.253.456,22 ευρώ διατίθεται για οικογένειες με τουλάχιστον τρία (3) εξαρτώμενα τέκνα (βλ. πίνακα 2.2.2).
Επίσης, από τον συνολικό εγκεκριμένο προϋπολογισμό του έργου, οι πόροι που προβλέπονται για την επιδότηση επιτοκίου των δανείων των ωφελουμένων ανέρχονται σε 34.000.000 ευρώ.
Η τελική κατανομή του προϋπολογισμού του Προγράμματος, ανά κατηγορία ωφελούμενων, , θα προκύψει μετά την ολοκλήρωση υποβολής αιτήσεων, στο πλαίσιο της υψηλότερης βαθμολογίας σε όλη την επικράτεια.
Τα εισοδηματικά κριτήρια
Στο πλαίσιο του Προγράμματος στο ετήσιο ατομικό ή οικογενειακό «εισόδημα» προσμετρούνται το Συνολικό Δηλωθέν εισόδημα, τα Απαλλασσόμενα και Αυτοτελή Φορολογούμενα εισοδήματα καθώς και η Προστιθέμενη Διαφορά Αντικειμενικών Δαπανών, όλων των μελών της οικογένειας του αιτούντος. Σύμφωνα με τον οδηγό τα παραπάνω εισοδήματα προκύπτουν από την Πράξη Προσδιορισμού Φόρου της τελευταίας εκκαθαρισμένης δήλωσης φορολογικού έτους 2023.
Τα φυσικά πρόσωπα που τα ίδια και η προς ενεργειακή αναβάθμιση κατοικία τους πληρούν τις άνω προϋποθέσεις, καλούνται δυνητικοί Ωφελούμενοι του Προγράμματος εφόσον βάσει του εισοδήματος τους κατά το έτος αναφοράς κατατάσσονται στις κάτωθι εισοδηματικές κατηγορίες:
Το μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης και ο επιμέρους προϋπολογισμός των αιτήσεων ορίζεται ως εξής:
Η διαδικασία υποβολής της αίτησης
Οι αιτήσεις χρηματοδότησης από τους ενδιαφερόμενους θα υποβάλλονται μόνον ηλεκτρονικά, από τις 8.1.2025 έως τις 20.3.2025 και υποχρεωτικά μέσω του επίσημου δικτυακού τόπου του προγράμματος (https://exoikonomo2025.gov.gr).
Κάθε επιλέξιμο φυσικό πρόσωπο που επιθυμεί να συμμετάσχει στη δράση εξετάζει εάν πληροί τα κριτήρια που αναφέρει ο οδηγός του προγράμματος, συγκεντρώνει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και απευθύνεται σε Ενεργειακό Επιθεωρητή, ώστε να διενεργηθεί η πρώτη ενεργειακή επιθεώρηση της ιδιοκτησίας του και να εκδοθεί το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (Α’ ΠΕΑ). Κατόπιν, κατά το διάστημα υποβολής αιτήσεων, συμπληρώνει την αίτηση στο πληροφοριακό σύστημα της επίσημης διαδικτυακής πύλης του Προγράμματος.
Η υποβολή της αίτησης, η παρακολούθηση της υλοποίησης των παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας και ανακαίνισης, καθώς και οι ενέργειες για την ολοκλήρωση του έργου, γίνεται από τους δυνητικά ωφελούμενους υποχρεωτικά σε συνεργασία με τεχνικό σύμβουλο της επιλογής τους.
Οι δυνητικά Ωφελούμενοι σε συνεργασία με τους Τεχνικούς Συμβούλους τους, αναρτούν στο πληροφοριακό σύστημα του Προγράμματος στοιχεία που αφορούν στο Α’ ΠΕΑ, στις παρεμβάσεις που έχουν προκύψει από το Α’ ΠΕΑ και οδηγούν στην επίτευξη του ενεργειακού στόχου, το αντίστοιχο κόστος αυτών καθώς και λοιπά δικαιολογητικά. Μετά το πέρας του χρονικού διαστήματος κατά το οποίο το πληροφοριακό σύστημα υποβολής των αιτήσεων θα παραμένει ανοιχτό, θα διενεργηθεί έλεγχος των στοιχείων που εισήχθησαν. Εφόσον διασταυρωθεί η εγκυρότητα τους, οι αιτήσεις θα βαθμολογούνται λαμβάνοντας σειρά κατάταξης.
Με τον τρόπο αυτό θα καταρτίζονται οι προσωρινοί πίνακες κατάταξης. Με το πέρας της περιόδου ενστάσεων και την οριστικοποίηση των πινάκων κατάταξης, θα εκδίδεται η απόφαση υπαγωγής στο Πρόγραμμα για τις εγκεκριμένες αιτήσεις στο πλαίσιο των αντίστοιχων πόρων. Οι αιτήσεις, οι οποίες δε θα λάβουν απόφαση υπαγωγής, διατηρούν τη θέση τους στους πίνακες κατάταξης ως επιλαχούσες
Τα έργα των Ωφελούμενων (φυσικό και οικονομικό αντικείμενο) θα πρέπει να ολοκληρώνονται σε διάστημα οκτώ μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης υπαγωγής.
