Αφενός στο Ecofin και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αφετέρου σε κάθε πρωτεύουσα ξεχωριστά, περνά πλέον η εφαρμογή της «εθνικής ρήτρας διαφυγής» σε ό,τι αφορά τις αμυντικές δαπάνες. Η (εν εξελίξει) έκτακτη Σύνοδος Κορυφής προχώρησε στο πρώτο βήμα «θετικής υποδοχής» της πρότασης Φον Ντερ Λέιεν για τις αμυντικές δαπάνες, ωστόσο η ανάλυσή της και ακολούθως η εφαρμογή της αποτελεί πλέον το βασικό ζητούμενο.
Σύμφωνα με τους 27 ηγέτες, εφαρμογή της ρήτρας θα πρέπει να προχωρήσει με συντονισμένο τρόπο, στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας ενώ η Επιτροπή καλείται να διερευνήσει περαιτέρω μέτρα ενίσχυσης των αμυντικών δαπανών διασφαλίζοντας τη βιωσιμότητα του χρέους των κρατών μελών.
Στόχος είναι η κινητοποίηση σημαντικών κονδυλίων σε όλα τα κράτη μέλη, χωρίς ωστόσο να υπάρχει ακόμα ένδειξη για το τι ακριβώς σημαίνει αυτό για χώρες -όπως η Ελλάδα- που ήδη δαπανούν σημαντικό ποσοστό του ΑΕΠ τους σε αμυντικές δαπάνες (και ζητούν επιβράβευση) ή αυτές που υπολείπονται (και ζητούν κίνητρα).
Νέο χρηματοδοτικό εργαλείο
Την ίδια ώρα, η Επιτροπή καλείται επειγόντως να δημιουργήσει το νέο χρηματοδοτικό εργαλείο που αφορά σε εθνικά δάνεια ύψους 150 δις ευρώ τα οποία θα υποστηριχθούν από τον τρέχοντα κοινοτικό προϋπολογισμό. Πρόκειται για διαδικασία γνωστή στην Επιτροπή, καθώς με παρόμοιο τρόπο λειτούργησαν χρηματοδοτικά εργαλεία στο πλαίσιο του Next Generation EU.
- Δείτε επίσης: Τα ψιλά γράμματα του σχεδίου της Λάιεν για την άμυνα της Ευρώπης – Τι σημαίνει για την Ελλάδα
Το θέμα των αμυντικών δαπανών αναμένεται να απασχολήσει εκ νέου τους αρχηγούς των κρατών μελών τόσο στο τέλος του μήνα όσο και τον Ιούνιο, οπότε θα έχει προκύψει σαφέστερη εικόνα επί του πρακτέου. Στο τρέχον έκτακτο Συμβούλιο, η στήριξη της Ουκρανίας αποτελεί αμεσότερη προτεραιότητα -συνδεόμενη προφανώς με τις αμυντικές δαπάνες- καθώς η ΕΕ όχι μόνο καλείται να παρέχει εγγυήσεις ασφαλείας αλλά και να συμφωνήσει επί της αρχής σε αποφάσεις που σχετίζονται με τη δική της ασφάλεια. Στο πλαίσιο αυτό, υπάρχουν κράτη μέλη που αντιδρούν (Ουγγαρία) ωστόσο οι αποφάσεις που η Ένωση καλείται να λάβει μάλλον ξεπερνούν την καθιερωμένη διαδικασία εσωτερικής ομοφωνίας. Αφορούν άλλωστε άμεσα ή έμμεσα και χώρες που δεν ανήκουν σε αυτή όπως το Ηνωμένο Βασίλειο ή η Νορβηγία.
Σε κάθε περίπτωση, αναφορά που καταγράφει την ανάγκη προστασίας του συνόλου των συνόρων της Ένωσης, με έμφαση στην προστασία των κρατών μελών που συνορεύουν με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία αναμένεται να υπάρχει στα συμπεράσματα τρέχουσας της έκτακτης Συνόδου.
