Με την αντίστροφη μέτρηση για την ανακοίνωση των αμερικανικών δασμών δια στόματος Ντόναλντ στις 2 Απριλίου, η ΕΕ φέρεται πως περνά στην αντεπίθεση ετοιμάζοντας τα δικά της αντίμετρα και βάζει στο «στόχαστρο» τις Big Tech και τις τράπεζες των ΗΠΑ. Οι Βρυξέλλες μέχρι στιγμής έχουν ακολουθήσει το παραδοσιακό «εγχειρίδιο κανόνων του εμπορικού πολέμου», αντιστοιχίζοντας τους δασμούς του Τραμπ στα μέταλλα με ισοδύναμους σε εμβληματικές αμερικανικές μάρκες όπως η Harley-Davidson.
Η «Ημέρα Απελευθέρωσης», όπως την αποκάλεσε ο Τραμπ, θα σηματοδοτήσει τη μεγαλύτερη κλιμάκωση στον εμπορικό πόλεμο που ξεκίνησαν οι ΗΠΑ για πρώτη φορά εναντίον του Καναδά, του Μεξικού και της Κίνας μετά την αλλαγή σκυτάλης στον Λευκό Οίκο στις 20 Ιανουαρίου. Σύντομα ακολούθησαν δασμοί στον χάλυβα και το αλουμίνιο, και στη συνέχεια στα αυτοκίνητα — με το βάρος να πέφτει στην Κομισιόν για να υπερασπιστεί τα οικονομικά συμφέροντα των «27», σύμφωνα με το Politico.
Η ευρωπαϊκή απάντηση αναμένεται να είναι αναλογική, ή να «καθρεφτίζει» τις κινήσεις της αμερικανικής κυβέρνησης — αλλά όχι να κλιμακώσει. Τώρα, με την Ουάσιγκτον να απειλεί να τιμωρήσει την ΕΕ, όχι μόνο για τους υφιστάμενους δασμούς της, αλλά και με νέα «χτυπήματα», οι Βρυξέλλες προετοιμάζονται να «ανεβάσουν τον πήχη» και να απαντήσουν σε είδος. Ηχηρό άλλωστε ήταν και το σημερινό μήνυμα που εξέπεμψε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Στοχεύοντας τις υπηρεσίες των ΗΠΑ, η Φρανκφούρτη θα μπορούσε να εξετάζουν πλήγματα σε τράπεζες όπως η JP Morgan ή η Bank of America ή «τεχνολογικούς παίκτες» όπως το X η Google ή η Amazon. «Σίγουρα δεν αποκλείουμε μια μεγαλύτερη, καλύτερη και πιο δημιουργική απάντηση μέσω υπηρεσιών. Όλες αυτές οι επιλογές είναι σήμερα στο τραπέζι», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ.
«Οι αμερικανικοί τεχνολογικοί γίγαντες, η χρηματοπιστωτική βιομηχανία και οι φαρμακευτικές εταιρείες έχουν βαθιές ρίζες στην Ευρώπη. Με πολύ μεγάλη πίεση οι Βρυξέλλες θα μπορούσαν να σφίξουν τις βίδες: ψηφιακοί δασμοί στη Silicon Valley, ρυθμιστικοί περιορισμένοι στη Wall Street ή φόροι στις εξαγωγές φαρμάκων των ΗΠΑ. Η Αμερική μπορεί να κρατά το μεγαλύτερο ραβδί, αλλά η Ευρώπη έχει πολλές αιχμηρές πέτρες να πετάξει», δήλωσε στο Politico ο Τομπίας Γκέχρκε.
Ο ανώτερος συνεργάτης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την εξωτερική πολιτική, εξήγησε πως στο ρινγκ του εμπορικού πολέμου με τον Τραμπ, η ΕΕ έχει αγωνιστεί μέχρι στιγμής στην ίδια κατηγορία: χτύπημα αντί χτυπήματος. Αφού η Ουάσιγκτον επέβαλε νέους και ευρύτερους δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου στα μέσα Μαρτίου, η Κομισιόν είναι έτοιμη να απαντήσει σε είδος, πλήττοντας τις εξαγωγές αγαθών των ΗΠΑ που φθάνουν τα 26 δισ. ευρώ.
Μετά από δύσκολες διαβουλεύσεις με τις κυβερνήσεις και τις επιχειρήσεις της ΕΕ, οι Βρυξέλλες θα πρέπει να προτείνουν τις δασμολογικές λίστες τους άμεσα. «Το θέμα είναι ότι μπορείς να χτυπήσεις αγαθά μέχρι ενός σημείου όταν η ζημιά είναι τόσο μεγάλη. Εάν ο Τραμπ επιβάλει αμοιβαίους δασμούς, μπαίνουμε σε ένα εντελώς νέο παιχνίδι», σχολίασε ένας διπλωμάτης της ΕΕ υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Ανάλογα με την τακτική του Τραμπ, υπάρχουν δύο τρόποι με τους οποίους η Επιτροπή θα μπορούσε να απαντήσει για να χτυπήσει τις υπηρεσίες: Κάνοντας χρήση των υφιστάμενων κανονισμών που έχει δημιουργήσει τα τελευταία πέντε χρόνια, μπορεί να αυστηροποιήσει τους κανόνες που διέπουν τις Big Tech, να φορολογήσει τις μεγάλες αμερικανικές τράπεζες ή να επιβραδύνει την έκδοση αδειών για επιχειρηματική δραστηριότητα στην ΕΕ.
Η ΕΕ θα μπορούσε επίσης να περιορίσει την πρόσβαση των αμερικανικών εταιρειών σε δημόσιες συμβάσεις. Εάν οι Βρυξέλλες αποκλείσουν αμερικανικές εταιρείες στην ενέργεια ή συμβούλους επιχειρήσεων από τις δημόσιες συμβάσεις της ΕΕ, αυτό θα έπληττε μια σημαντική πηγή εσόδων. Ως έσχατη λύση, η Κομισιόν μπορεί να χρησιμοποιήσει το εμπορικό της «μπαζούκα» - το λεγόμενο «Εργαλείο κατά του Εξαναγκασμού».
Όπως υποδηλώνει το όνομά του, θα επιτρέψει μια ευρεία απάντηση, συμπεριλαμβανομένης της στόχευσης σε υπηρεσίες, εάν οι Βρυξέλλες καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι οι ενέργειες των ΗΠΑ είναι υπερβολικές. Μέσα σε έξι μήνες η Επιτροπή θα μπορούσε να φτάσει στο σημείο να «τραβήξει την πρίζα» στην πλατφόρμα X του Μασκ, να περιορίσει τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας των τεχνολογικών κολοσσών των ΗΠΑ ή να τους απαγορεύσει να επενδύσουν στην ΕΕ.
