Ροή
Μια συζήτηση χίλιες αναλύσεις: ο έμπορος που συνεργάζομαι για την παραγωγή μου στα φυστίκια, αρρώστησε από κορονοϊό και μάλιστα βαριά. Όταν ανάρρωσε και τον πήρα τηλέφωνο για περαστικά, μου είπε με την χαρακτηριστική ρουμελιώτικη προφορά “Ημαν τυχιρός, έπεσα σε καλούς γιατρούς και με περιποιήθκανε, αλλιώς… θα ‘ψαχες να δεις τι θα κάνεις με τα φυστίκια τ’χρόν!!!”.
Με έκπληξη του απάντησα ότι όποιος νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο της πόλης μας ήταν μάλλον δυσαρεστημένος, έως πολύ δυσαρεστημένος από τις υπηρεσίες που του προσφέρθηκαν. “Χαζός είσαι, μόλις κατάλαβα οτ’ είχα κορονοϊό, τα μάζεψα και πήγα κατευθείαν σν Αθήνα. Πήγα στου Σωτηρία και σώθκα”.
Άνθρωπος της πιάτσας ο φίλος μας, όταν χρειάστηκε βοήθεια, ήξερε τον τρόπο να την αναζητήσει. Αλλοίμονο από τους υπόλοιπους...
Θυμήθηκα την παραπάνω στιχομυθία, διαβάζοντας τις αναλύσεις για την επιτυχία της Γαλλικής ακροδεξιάς στην επαρχία. Το ίδιο δεν ίσχυσε άλλωστε και με την περίπτωση Τραμπ; Πήγε πολύ καλά στις μεγάλες αγροτικές περιφέρειες των ΗΠΑ. Κάτι αντίστοιχο δεν καθόρισε την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ; Η απομονωμένη Ουαλία και άλλες αγροτικές περιοχές, ήταν σαφέστατες: Αλλαγή εδώ και τώρα!!!
Ρωτήστε ένα μέσο αγρότη πώς αισθάνεται τώρα που οι τιμές σε αρκετά αγροτικά προϊόντα έχουν εκτοξευθεί και σε κάποιον αντίστοιχο βαθμό και τα εισοδήματά του. Η ουσιαστική απάντηση είναι “έπρεπε να κάνει πόλεμο ο Πούτιν για να μας θυμηθούν κι εμάς”. Με τέτοια αίσθηση πίκρας και αγανάκτησης, δεν είναι λογικό να ψάχνει νέους χώρους να εκφραστεί πολιτικά;
Και πάντα θα υπάρχουν καλοθελητές να του χαϊδέψουν τα αυτιά. “Πρώτα η Αμερική”, “Δώστε τη Γαλλία στους Γάλλους” “Πίσω σε εμάς το κοντρόλ των αποφάσεων” είναι να συνθήματα των τριών περιπτώσεων.
Οι κάτοικοι των πόλεων, με τις δουλειές τους και την καθημερινότητά τους αισθάνονται ότι μετέχουν στο σύγχρονο γίγνεσθαι και απολαμβάνουν μερίδιο στη μοιρασιά.
Αναλαμβάνουν μεγάλες δημόσιες δουλειές, στις υπηρεσίες, στις προμήθειες, στις κατασκευές, στα δημόσια έργα στην χώρα τους αλλά και σε άλλες χώρες. Μετέχουν σε Ευρωπαϊκά προγράμματα κι έχουν ένα λόγο στη διαμόρφωση του αύριο. Έχουν σταθερό εισόδημα και μπορούν να προγραμματίσουν σε κάποιο βαθμό τη ζωή τους. Εμείς εδώ πίσω, σιτάρι και καλαμπόκι βάζαμε, σιτάρι και καλαμπόκι βάζουμε! Κανείς δεν μας έβαλε στα σύγχρονα παιχνίδια. Διαβάζουμε ότι μεγάλες πολυεθνικές ενδιαφέρονται για το ελληνικό βαμβάκι, διότι είναι ποιο κοντά στους όρους βιωσιμότητας που ζητάει η αγορά από ότι της Ινδίας. Ήδη υπάρχει ενδιαφέρον να κλειστούν συμφωνίες σε τιμές διπλάσιες (!!!) σε σχέση με 3 χρόνια πριν. Τα σιτάρια, μας τα έπαιρναν τζάμπα πριν 2 χρόνια και τώρα μας παρακαλάνε σε τιμές σχεδόν τριπλάσιες. Τα αρνιά και το γάλα ήταν σχεδόν στα αζήτητα και τώρα γίνεται μάχη για ένα αρνί. Που ακούστηκε 8 ευρώ στο παραγωγό ένα κιλό αρνί…. 3 ευρώ μόνο είχε πρόπερσι.
Οι εξελίξεις αυτές, θα ήταν λογικό να προκαλέσουν ευφορία στους αγροτικούς κύκλους. Έχει συμβεί μάλλον το αντίθετο: έχουν προκαλέσει θυμό και αγανάκτηση. Γιατί έτσι ξαφνικά τριπλασιασμός τιμών? Η τεράστια αυτή αύξηση σε ελάχιστο χρόνο, δημιουργεί την υποψία ότι υπήρχαν κρυμμένα υπερκέρδη τα οποία νέμονταν οι πάσης μορφής μεσάζοντες και μεσολαβούντες μέχρι την αγορά του τελικού προϊόντος. Άρα τόσα χρόνια μας δουλεύατε και τα κονομάγατε πίσω από την πλάτη μας. Έτσι είστε? Λεπέν κι εγώ. BREXIT κι εγώ.
Έπρεπε σου λέει να φτάσουμε εδώ που φτάσαμε, τα χωριά να γεμίσουν γερόντους, οι νέοι να φύγουν πάλι μετανάστες, να μη μπορούμε να βρούμε την υγειά μας στα νοσοκομεία της περιοχής μας και να τρέχουμε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, να βασιλεύει παντού η εγκατάλειψη, τα σχολεία να κλείνουν, οι δημόσιες υπηρεσίες να συρρικνώνονται, τα γράμματα να μας έρχονται όταν μπορούν τα ξεχαρβαλωμένα ΕΛΤΑ κλπ κλπ. Και τώρα που δεν έχετε ψωμί να φάτε (κυριολεκτικά...) μας θυμηθήκατε... Λεπέν κι εγώ, BREXIT κι εγώ.
Άντε τώρα σε τέτοιο κλίμα ρεβανσισμού να βγάλεις άκρη! Συσσωρευμένη αγανάκτηση και αγωνία για την επιβίωση που μετατράπηκε σε θυμό. Οι μεγαλύτεροι άρχισαν αν θυμούνται τον Παπαδόπουλο, μόνο αυτός πρόσεξε τον αγρότη τους ακούς να λένε. Έτσι τους κάνανε να νομίζουν... Οι νεότεροι αναπολούν ένα εθνικό κράτος που θα φροντίζει για την αυτάρκεια προϊόντων (sic), αναβαθμίζοντας έτσι και τους ίδιους σε κοινωνικούς, πολιτικούς και οικονομικούς όρους. Οι πατεράδες και οι μανάδες να αναρωτιούνται γιατί έπρεπε να φύγουν τα παιδιά τους στην πόλη, για να αγοράζουν τώρα το ψωμί 10 φορές πάνω από το σιτάρι και να μη μπορούν να ζήσουν; Δεν μπορούσε να βρεθεί μια μέση λύση έγκαιρα;
Κι ενώ τελειώνει ο κύκλος των παραπονεμένων παραγωγών, ανοίγει αυτός των παραπονεμένων πολιτών. Δεν μπορεί σου λέει ένα σπίτι να ζει με τις επιδοτήσεις και τα επιδόματα καλύτερα από εμένα που δουλεύω από το πρωί μέχρι το βράδυ!!!
Στα χωριά, λίγο σε πολύ όλα γίνονται γνωστά. Αναφέρουν λοιπόν για οικογένειες οι οποίες λαμβάνουν από επιδοτήσεις ποσά όχι ευκαταφρόνητα, της τάξης 10 και 15.000 ευρώ το χρόνο κατανεμημένες στον πατέρα και τα δύο του παιδιά, άρα δημιουργούνται συνθήκες λήψης επιδομάτων, συν οι συντάξεις των γερόντων, συν κάποια επιδόματα που εισπράττουν τα παιδιά για διάφορους λόγους, με το οικογενειακό εισόδημα να φτάνει ή και να ξεπερνάει τα 2.000 ευρώ. Καθόλου άσχημα για τη ζωή στο χωριό.
Για να βγάλει τι εισόδημα των 25.000 ετησίως ένας μέσος αγρότης, θα πρέπει να καλλιεργεί πάνω από 300 στρέμματα σιτάρι (με τις παλιές τιμές) ή σχεδόν 200 στρέμματα καλαμπόκι ή να έχει επί χρόνια επενδύσει συστηματικά σε 40 – 50 στρέμματα φυστικιάς ή κάποιας άλλης δενδρώδους καλλιέργειας. Τα παραπάνω μεγέθη, απέχουν πολύ από τους μέσους όρους καλλιέργειας του Έλληνα αγρότη. Θα τολμούσα να πω ότι είναι τριπλάσια της πραγματικότητας. Έτσι λοιπόν κάποιοι ζουν καλά σχεδόν χωρίς να δουλεύουν και κάποιοι άλλοι δουλεύουν χωρίς να μπορούν να ζήσουν με αυτά που βγάζουν από την δουλειά τους. Και όλα αυτά σε ένα χωριό...
Αντιλαμβάνεστε ότι το υπόβαθρο για να εκκολαφθεί το αυγό του φιδιού υπάρχει. Και με κάθε ευκαιρία εκφράζεται πολιτικά.
Η κατάσταση δεν είναι ούτε κρίσιμη, ούτε μη αναστρέψιμη.
Δεν είναι όμως για εφησυχασμό. Πάνω από 40% πήρε η Λεπέν.
Αρκεί λίγη προσοχή να δοθεί σε μερικά από όσα αναφέρθηκαν παραπάνω και το πράγμα μπορεί να επανέλθει στον ίσιο δρόμο. Κι επειδή το όλο θέμα έχει στραβώσει πολύ, οποιαδήποτε κίνηση να ισιώσει θα είναι καλοδεχούμενη και με εντυπωσιακά αποτελέσματα. Απλώς δεν πρέπει να αργήσει, όπως άργησε η ανάκαμψη των αγροτικών εισοδημάτων και τώρα ψάχνουμε να βρούμε γεωργούς και κτηνοτρόφους...
