Ροή
Η πρόεδρος της επιτροπής Κυρία Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με μια προχθεσινή ευθεία, απρόσμενη και αποκαλυπτική δήλωσή της, ανέφερε ότι η αγορά της ενέργειας στην ΕΕ δεν δουλεύει σωστά και χρειάζεται αναμόρφωση! Την ερωτούμε με την ίδια ευθύτητα: μήπως δουλεύει η αγορά τροφίμων, μετά από 50 χρόνια εφαρμογής της πρώτης Κοινής πολιτικής, της τότε ΕΟΚ, της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής;
Δεν θα επικαλεστούμε μελέτες, έρευνες, πολιτικές απόψεις, πανεπιστημιακά συγγράμματα και δοκίμια. Θα ρωτήσουμε εσάς, που πήγατε την προηγούμενη εβδομάδα στο αούπερ μάρκετ και δώσατε μια μικρή περιουσία για τα εβδομαδιαία σας ψώνια. Και μετά, γυρνώντας σπίτι και διαβάσατε ειδήσεις για να πάρετε μια ανάσα πριν τακτοποιήσετε τα πράγματα στα ράφια και διαβάσατε εδώ στο Insider, τη συνέντευξη ιδιοκτήτη σούπερ μάρκετ, που μας ανακοίνωνε πως κάναμε ό,τι μπορούσαμε να συγκρατήσουμε τις τιμές, αλλά τώρα κάθε αύξηση θα περνάει στο ράφι.
Για να συμπληρωθεί ο κύκλος των απαραίτητων πληροφοριών, σας ανακοινώνω πως μόλις επέστρεψα από τον τοπικό έμπορο σιτηρών όπου μου ανακοίνωσε ότι φέτος η συγκομιδή σκληρού σιταριού ξεκίνησε να πληρώνεται με 46 λεπτά του ευρώ το κιλό με αυξητικές τάσεις. Πέρυσι τέτοια εποχή, η αντίστοιχη τιμή ήταν 27 λεπτά και πρόπερσι 18 ολόκληρα λεπτά!!!
Εάν αυτές είναι τιμές αγοράς που λειτουργεί ομαλά, τότε θα πρέπει να ορίσουμε ξανά από την αρχή τι είναι αγορά και σε τι διαφέρει από τα τυχερά παιχνίδια καθώς και τι σημαίνει ομαλότητα και τι ανωμαλία στην αγορά. Χαρακτηρίστε ο καθένας μόνος του μια αγορά, που η αξία του βασικού της εμπορεύματος τριπλασιάζεται σε τρία χρόνια…
Θα περίμενε κανείς πως αντίστοιχες αυξήσεις με αυτές της πρώτης θα είχαν και τα αντίστοιχα καταναλωτικά προϊόντα, όπως το χωριάτικο ψωμί και τα ζυμαρικά. Οι διάφοροι φορείς της αγοράς, όλα αυτά τα χρόνια δεν σταματούσαν να μας υπενθυμίζουν ότι η τιμή της πρώτης ύλης τους είναι το βασικό τους κοστολόγιο. Ναι αυξήθηκαν τα αντίστοιχα τρόφιμα αλλά όχι στον βαθμό της αύξησης της πρώτης ύλης. Το ψωμί έχει αυξηθεί κατά μισή φορά περίπου, το ίδια και τα μακαρόνια. Το μόνο που μπορεί κανείς να υποθέσει είναι πως στους κλάδους μεταποίησης και εμπορίας μετά το χωράφι, υπήρχαν σημαντικά κέρδη, τα οποία οι συντελεστές τους αναγκάστηκαν να μειώσουν προκειμένου να μην συγκρίνεται η τιμή των ζυμαρικών με αυτή του...κοτόπουλου, ούτε του ψωμιού με αυτή των γλυκισμάτων.
Το θέμα αυτό έθιξε το προηγούμενο φθινόπωρο με ειρωνικό τρόπο η Συνομοσπονδία Ιταλών Αγροτών. Είπαν ότι εμάς δεν μας αφορά η αύξηση της τιμής στα ράφι των ιταλικών μακαρονιών, όταν τους επισημάνθηκε πως κινδυνεύουν στη διεθνή αγορά από τις μεγάλες αυξήσεις τιμών του σιταριού. Αυτό ήταν και θα παραμείνει θέμα των εμπόρων και μεταποιητών απάντησαν. «Δεν βλέπετε που κανείς δεν κάνει το πρώτο βήμα να αυξήσει τις τιμές, για να μην του πάρουν μερίδιο οι ανταγωνιστές τους;». Και κατέληξαν «φαίνεται ότι υπάρχουν αρκετά κέρδη για να στηρίξουν τις σχετικές εμπορικές τους πολιτικές».
Από την δικιά μας πλευρά τώρα, των παραγωγών, τα 18 λεπτά το κιλό ήταν αυτό που λέει η πιάτσα «τιμή για φυλακή», αφού τα κέρδη που έμεναν σε εμάς ήταν ελάχιστα και επισφαλή. Τα 27 λεπτά ήταν μια τίμια τιμή, που μας άφηνε υπό κανονικές συνθήκες παραγωγής ένα αξιοπρεπές εισόδημα. Τα 46 λεπτά, θα απαντήσω με την ίδια ευθύτητα της κ Προέδρου, Ναι είναι κλοπή!!!!!! Όσο κι αν αυξήθηκαν τα λιπάσματα και τα πετρέλαια, όσο κι αν χρειάζεται να πάρουμε τη ρεβάνς μας για τα χαμένα κέρδη μας των προηγούμενων περιόδων, τα 46 λεπτά για ένα κιλό σκληρό σιτάρι δεν είναι σε καμία περίπτωση κανονική τιμή μιας αγοράς που λειτουργεί ομαλά.
Τώρα βέβαια εσείς θα απορείτε και θα λέτε, δεν φτάνει που θα τα κονομήσεις φέτος, γκρινιάζεις κιόλα….Απαντώ: τα φετινά κέρδη μας θα μας εκτινάξουν σε υψηλότερους φορολογικούς συντελεστές, δεδομένου πως για να προλάβουμε τις αυξήσεις είχαμε αγοράσει φάρμακα και λιπάσματα πέρυσι, άρα φέτος θα έχουμε λιγότερα έξοδα για την εφορία, οπότε και περισσότερα φορολογητέα ύλη. Κι ένα μυστικό και κουβέντα να μη γίνεται: η κίνηση Γεωργιάδη να ελέγχει τα αποθέματα δημητριακών συνεχώς, έχει κάνει διστακτικούς τους εμπόρους να αγοράσουν χωρίς τιμολόγιο. Όπως αντιλαμβάνεστε ψαχτήκαμε προς διάφορες κατευθύνσεις, κανείς μας δεν είναι τέλειος…
Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο δεν είμαστε ευτυχείς με τις τόσο υψηλές τιμές, είναι το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος τους θα περάσει στην κατανάλωση. Αυτό θα φέρει με τη σειρά του αλυσιδωτές αντιδράσεις με απρόβλεπτες εξελίξεις και συνέπειες. Για παράδειγμα, ετέθη πρόσφατα σε διαβούλευση, η δυνατότητα να παράγονται ζυμαρικά και από μαλακό σιτάρι αντί μόνο για σκληρό που ίσχυε μέχρι τώρα. Την κίνηση αυτή έκανε πρώτη πέρυσι η Τουρκία για να αντιμετωπίσει ελλείψεις σκληρού σιταριού και μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών. Όταν λοιπόν καταρρέει ένα πολύ ουσιαστικό κάστρο προστασίας του προϊόντος μου, τότε γιατί να είμαι ευχαριστημένος, επειδή θα τα κονομήσω φέτος και σε δύο-τρία χρόνια θα βρεθώ πάλι επαίτης στη πόρτα του μυλωνά να παρακαλώ να μου πάρει τη σοδειά ή στα γραφεία πολιτικών να μας δώσουν επιδόματα και συνδεδεμένες και δεν ξέρω εγώ τι άλλες ενισχύσεις;
Είμαστε επαγγελματίες και θέλουμε να υπάρχουμε και αύριο, με όρους καλύτερους από τους σημερινούς. Έτσι όμως που πάει η κατάσταση, φοβάμαι ότι θα χάσουμε και τα όποια συγκριτικά μας πλεονεκτήματα.
Με αυτά τα επιχειρήματα, εκτιμώ πως οφείλουν να προσέλθουν στον διάλογο με την Κομισιόν, όχι μόνο οι εκπρόσωποι των αγροτών, αλλά και των βιομηχάνων και κυρίως των καταναλωτών. Οκ να ανέβει η τιμή σε μη βασικά αγαθά κατά 30 και 50% να το δεχτώ. Αλλά να ανέβει η τιμή στα τόσο βασικά αγαθά όπως το ψωμί, το γάλα, το κρέας και τα ζυμαρικά μου, είναι δύσκολο να το αποδεχτώ. Δυσκολεύομαι να φανταστώ μια αγορά να δουλεύει ομαλά όταν η μάνα κρύβει το γάλα από το παιδί της, η το ψωμί από τον γέρο γονιό της !!! Δεν μπορώ να φανταστώ τον πατέρα μιας οικογένειας με δύο παιδιά που πίνουν το γάλα σα νερό, κι αν είναι αγόρια εφηβικής ηλικίας που τρώνε για δύο, να κουβαλάει τρόφιμα και να βλέπει το μισθό του να εξανεμίζεται μόνο γι’ αυτό. Καμία αγορά που σέβεται τον εαυτό της, δεν δολοφονεί τους πελάτες της, δεν υποθηκεύει την επόμενη ημέρα της.
Γιατί λοιπόν να είμαι ευχαριστημένος που θα τα κονομήσω φέτος, θα τα μοιραστώ με την εφορία και από του χρόνου πάλι τα ίδια?
Δικαιολογίες του τύπου, να βλέπεις ο πόλεμος στην Ουκρανία, είναι εύκολο να απαντηθούν από όσους από εσάς μας διαβάζεται τακτικά και παραπονείστε πως είναι μεγάλα τα κείμενά μας. Έχουμε κατ’ επανάλειψη αναφερθεί σε τεχνικά θέματα, όπως ότι τα σκληρά σιτάρια παράγονται στις μεσογειακές χώρες, λίγα στη Μέση Ανατολή, πολλά στον Καναδά, μερικά στην Αμερική και την Αυστραλία. Η Ουκρανία δεν έχει να κάνει τίποτα με την αγορά σκληρού σιταριού.
Είναι καθαρή ανωμαλία της αγοράς τα όσα εξωπραγματικά συμβαίνουν. Θα μου πείτε πως να ξέρει η Κομισιόν πως θα κάνει ξηρασία στον Καναδά και θα είχε πέρυσι πτώση παραγωγής 50%!!! Απάντηση: έτσι όπως ξέρει να διοχετεύει πληροφορίες και να ανεβοκατεβαίνουν οι χρηματιστηριακές αγορές εμπορευμάτων. Ε μα πια…
Τόσες μελέτες, συσκέψεις και συναθροίσεις για το κλίμα (δύο έγιναν τελευταία σε ευρωπαϊκό έδαφος στο Παρίσι και τη Γλασκώβη), δεν έπρεπε κάποιος να κάνει κάτι για ένα προϊόν που παράγεται στις περιοχές που είναι στο κόκκινο σε όλους τους χάρτες της κλιματικής αλλαγής; Τι να κάνει; Ίσως να κρατήσει περισσότερα αποθέματα ασφαλείας, ίσως να ενισχύσει την δημιουργία καινούργιων ποικιλιών ποιο ανθεκτικών στην ξηρασία ή οποιοδήποτε άλλο κυρίαρχο συστατικό της κλιματικής αλλαγής, ίσως να αλλάξει το ισοπεδωτικό καθεστώς ενισχύσεων, τόσα χρήματα ανά στρέμμα σε ολόκληρη την επικράτεια λες και η Λαμία είναι το ίδιο με τον Έβρο, ίσως να αυξήσει την τεχνική βοήθεια στις Βορειο-αφρικάνικες χώρες να χειριστούν καλύτερα τη δικιά τους παραγωγή και αποθήκευση προϊόντων, ίσως, ίσως, ίσως…
Εάν όπως βλέπετε υπάρχουν ιδέες και προτάσεις από κάποιον που απλώς σκέπτεται όταν καλλιεργεί τα χωράφια του, καταλαβαίνεται τι θα μπορούσε να γίνει από επιστήμονες και ερευνητές που έχουν αυτό ακριβώς το αντικείμενο, να μελετούν τα του κλίματος, από στελέχη υπουργείων και οργανισμών με σχετικό αντικείμενο, από φορείς που αντιπροσωπεύουν τα καλύτερα μυαλά και εταιρείες στους κλάδους τους, από οργανώσεις παραγωγών και καταναλωτών που έχουν συμφέρον να προασπίσουν τα μέλη τους, ακόμη - ακόμη και από αντιπολιτευόμενες παρατάξεις που απλώς θέλουν να κατηγορήσουν τις κυβερνήσεις των χωρών τους για ολιγωρία.
Ακούσατε τίποτα εσείς, διότι εδώ στην ταπεινή Ελληνική επαρχία, μόνο η πένθιμη καμπάνα της εκκλησίας ακούγεται πια που μας ανακοινώνει ότι ένας ακόμη ηλικιωμένος άφησε τον μάταιο τούτο κόσμο. Γιατί με 18 λεπτά το σιτάρι μόνο ηλικιωμένοι πια ζουν στα χωριά, οι νέοι έφυγαν αναζητώντας καλύτερη τύχη.
Και όλα αυτά μετά από 50 χρόνια συνεχούς και αδιάλειπτης εφαρμογής της περίφημης ΚΑΠ, της πρώτης και ίσως μόνης τόσο εκτεταμένης κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής.
Κάτι σάπιο, πιθανόν πάνω από ένα, υπάρχει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας, δεν συμφωνείτε κ Ούρσουλα;
