Ροή
Είμαστε σε μια εποχή που πολλά στον κόσμο αλλάζουν. Ο πληθυσμός του πλανήτη αυξάνεται με ραγδαίους ρυθμούς, ωστόσο ο αγροδιατροφικός τομέας πλήττεται διαρκώς από φυσικά και μη φαινόμενα.
Ας δούμε τις κύριες προκλήσεις και απειλές που αντιμετωπίζει αυτός ο τομέας στον σύγχρονο κόσμο:
1) Κλιματική Αλλαγή: Η κλιματική αλλαγή αποτελεί μια σημαντική απειλή για τον αγροδιατροφικό τομέα. Οι αλλαγές στο κλίμα οδηγούν σε ακραίες καιρικές συνθήκες όπως πλημμύρες, ξηρασίες και καύσωνες, επηρεάζοντας την παραγωγή τροφίμων. Μη ξεχνάτε τι έγινε στη χώρα μας με τις πλημμύρες στη Θεσσαλία και τις πυρκαγιές στον Έβρο.
2) Παράσιτα και Ασθένειες: Οι αυξανόμενες προκλήσεις από παράσιτα και ασθένειες, οι οποίες μπορεί να ενισχυθούν από την κλιματική αλλαγή, απειλούν τις καλλιέργειες και τα ζώα, μειώνοντας την παραγωγικότητα. Ωστόσο στην ΕΕ έχει αποφασιστεί να μειωθούν οι δραστικές και κατ’ επέκταση τα φυτοπροστατευτικά στο 50% έως και το 2030.
3) Ασφάλεια Τροφίμων και Ποιότητα: Η αύξηση της ρύπανσης και η χρήση χημικών στη γεωργία μπορεί να επηρεάσει την ασφάλεια και την ποιότητα των τροφίμων, αυξάνοντας τον κίνδυνο για τη δημόσια υγεία.
4) Οικονομικές Πιέσεις: Οι αυξημένες τιμές των πρώτων υλών, η αστάθεια της αγοράς και οι εμπορικοί περιορισμοί επηρεάζουν τη βιωσιμότητα των αγροτών και των επιχειρήσεων τροφίμων. Τέτοια μεγάλη αναστάτωση έχει προκύψει τα τελευταία χρόνια από την πανδημία, από τον Ρωσσοουκρανικό πόλεμο, από τον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας τελευταία. Η αστάθεια επηρεάζει κάθε οικονομικό κλάδο και κατά συνέπεια και τον αγροτικό τομέα.
5) Τεχνολογικές Αλλαγές: Ενώ η τεχνολογία προσφέρει λύσεις, η γρήγορη ανάπτυξη και η ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών απαιτούν σημαντική προσαρμογή και επενδύσεις από τους φορείς του τομέα. Στη χώρα μας η διάθεση για επενδύσεις στον πρωτογενή τομέα υπάρχει μόνο όταν είναι σε εξέλιξη επενδυτικά προγράμματα (για τη γεωργία τα σημαντικότερα είναι τα γνωστά Σχέδια Βελτίωσης).
6) Πολιτικές και Κοινωνικές Προκλήσεις: Οι αλλαγές στις κυβερνητικές πολιτικές, οι κοινωνικές αντιδράσεις σε αγροτικές πρακτικές και η ανάγκη για βιώσιμες μεθόδους παραγωγής επηρεάζουν επίσης τον πρωτογενή τομέα. Η αλλαγή της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής από 1/1/2023 είναι μια τέτοια πολιτική πρόκληση και φαίνεται πως μάλλον έχει προκαλέσει αναταραχές στην κανονικότητα των πληρωμών των διαφόρων επιδοτήσεων στη χώρα μας αλλά και σε άλλες χώρες της ΕΕ.
7) Βιοποικιλότητα και Οικοσυστήματα: Η μείωση της βιοποικιλότητας και η υποβάθμιση των οικοσυστημάτων λόγω εντατικών γεωργικών πρακτικών απειλούν τη μακροχρόνια βιωσιμότητα του τομέα.
Οι περισσότερες από τις παραπάνω προκλήσεις στον πρωτογενή τομέα είναι γνωστές. Το θέμα είναι ότι δεν φαίνεται ξεκάθαρη πρόθεση για λήψη μέτρων ώστε να προληφθούν και αντιμετωπισθούν τα όσα προβλήματα δημιουργούν οι παραπάνω προκλήσεις… Δεν είναι λίγοι, δε, οι Έλληνες αγρότες που δηλώνουν ξεκάθαρα πως ο κλάδος τους οδηγείται ολοταχώς προς συρρίκνωση.
