Βαρυσήμαντη παρέμβαση πραγματοποίησε ο Βλ. Πούτιν στη γερμανική εφημερίδα Die Zeit με αφορμή την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου για τη Ρωσία, ή Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου όπως ονομάστηκε την εποχή της ΕΣΣΔ. Το πρώτο σημαντικό σημείο της παρέμβασης του Πούτιν είναι η ιδιαίτερη ανάγνωση του ρόλου της ΕΣΣΔ στο πλαίσιο του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου ότι «ότι οι Σοβιετικοί στρατιώτες ήρθαν στη Γερμανία όχι για να εκδικηθούν τους Γερμανούς, αλλά με μια ευγενή και μεγάλη αποστολή απελευθέρωσης», η οποία απέχει αρκετά -τουλάχιστον- από τις διακηρύξεις της εποχής.
Το δεύτερο σημαντικό σημείο του μανιφέστου του Πούτιν εστιάζει στην από κοινού με τη Γερμανία οικοδόμησης της ενωμένης και διευρυμένης Ευρώπης. Σε αντίθεση με την ευρωκεντρική αντίληψη ότι η Γερμανία και η Γαλλία αποτελούν τον βασικό πυλώνα του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, όπως αυτό διαμορφώθηκε με το τέλος του Β’ Π.Π., μέσα από τις διακηρύξεις του Ρομπέρ Σουμάν και την ίδρυση της ΕΚΑΧ, ο Πούτιν επιλέγει να βάλει στο κάδρο τη Ρωσία.
«Ξεπερνώντας τη φρίκη του πολέμου, οι λαοί της Ευρώπης κατάφεραν να ξεπεράσουν την αποξένωση και να αποκαταστήσουν την αμοιβαία εμπιστοσύνη και σεβασμό. Θα ήθελα να τονίσω ότι η ιστορική συμφιλίωση του λαού μας με τους Γερμανούς που ζουν τόσο στα ανατολικά όσο και στα δυτικά της σύγχρονης ενωμένης Γερμανίας έπαιξε τεράστιο ρόλο στο σχηματισμό μιας τέτοιας Ευρώπης», αναφέρει ο Ρώσος Πρόεδρος.
Η ιστορική αναγωγή της «ρωσογερμανικής φιλίας»
Για να υποστηρίξει τη θέση του για τον ιστορικό δεσμό Ρωσίας-Γερμανίας, ο Βλ. Πούτιν κάνει μια ενδιαφέρουσα αναγωγή στο ιστορικό παρελθόν. Όχι μόνο θεωρεί ότι η σημερινή Ρωσία είναι η «φυσική» ιστορική συνέχεια της ΕΣΣΔ, αλλά και η σημερινή Γερμανία είναι κάτι αντίστοιχο της Ανατολικής Γερμανίας. Συγκεκριμένα, ο Ρώσος Πρόεδρος αναφέρει ότι «το1970, η ΕΣΣΔ και η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας συνήψαν τη «συμφωνία του αιώνα» για μακροπρόθεσμες προμήθειες φυσικού αερίου στην Ευρώπη που έθεσαν τα θεμέλια για εποικοδομητική αλληλεξάρτηση και ξεκίνησαν πολλά μελλοντικά μεγάλα έργα, συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής του αγωγού μεταφοράς αερίου Nord Stream».
Η Ευρώπη «πρόδωσε» το κοινό όραμα
Η παρέμβαση του Βλ. Πούτιν θέλει να επισημάνει ότι το ευρωπαϊκό όραμα, όπως το είχε περιγράψει ο Σαρλ Ντε Γκωλ για μια Ευρώπη «από τον Ατλαντικό ως τα Ουράλια» και πολιτισμικά «από τη Λισαβόνα ως το Βλαδιβοστόκ» θα μπορούσε να έχει ολοκληρωθεί, αλλά η επιλογή της διαρκούς επέκτασης του ΝΑΤΟ προς ανατολάς, ειδικά μετά το 1990 και την πτώση της ΕΣΣΔ, είναι η αιτία της σημερινής κατάστασης.
Ενδιαφέρον έχει η κριτική του Ρώσου Προέδρου ότι το ΝΑΤΟ είναι «απομεινάρι της εποχής του Ψυχρού Πολέμου» και πρέπει να ξεπεραστεί γιατί δημιουργεί προβλήματα. Η νατοϊκή επέκταση προς τη Ρωσία, όπως την αναφέρει ο Πούτιν, θεωρείται υπεύθυνη και για τα γεγονότα της Ουκρανίας το 2014. Σε αυτό το συμβάν ο Βλ. Πούτιν βλέπει ότι η Ευρώπη υποστήριξε ενεργά το «αντισυνταγματικό ένοπλο πραξικόπημα στην Ουκρανία», τη στιγμή που ο πρόεδρος Γιανουκόβιτς είχε ήδη αποδεχθεί όλα τα αιτήματα της αντιπολίτευσης.
Με λίγα λόγια ο Πούτιν κατηγορεί ευθέως την Ε.Ε. για την κατάσταση που έχει σήμερα διαμορφωθεί. Μάλιστα, έχει σημειολογικό ενδιαφέρον ότι η παρέμβαση του Ρώσου Προέδρου συνέβη την ημέρα που Βρετανία και Ρωσία ανταλλάσσουν κατηγορίες σχετικά με το πολεμικό πλοίο HMS Defender του βρετανικού ναυτικού το οποίο έκανε διέλευση προς την Οδησσό και η Ρωσία διατείνεται ότι έριξε «προειδοποιητικές βολές» εναντίον του για να το εκτρέψει από την πορεία του, ενώ η Αγγλία το διαψεύδει. Είναι αρκετά ενδιαφέρον, σε αυτό το πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί, ο Ρώσος Πρόεδρος να αναφέρει ότι «οι εντάσεις αυξάνονται και οι κίνδυνοι μιας νέας κούρσας εξοπλισμών γίνονται πραγματικοί».
Πρόταση συντονισμού και συνεργασίας: πρόσχημα ή αλήθεια;
Η πρόταση του Ρώσου Προέδρου είναι να μη χαθεί η τεράστια ευκαιρία για συνεργασία Ρωσίας – Ε.Ε. «τώρα που αντιμετωπίζουμε όλοι κοινές προκλήσεις, όπως η πανδημία και οι τρομερές κοινωνικές και οικονομικές της συνέπειες». Η κατάληξη της πρότασης Πούτιν είναι ότι η ευημερία και η ασφάλεια της «κοινής μας ηπείρου» είναι δυνατή μόνο μέσω των κοινών προσπαθειών όλων των χωρών, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας. Επειδή η Ρωσία είναι μια από τις μεγαλύτερες χώρες της Ευρώπης και επιμένει «στην αδιαχώριστη πολιτιστική και ιστορική μας σύνδεση με την Ευρώπη».
Συγκεκριμένα, ο Ρώσος Πρόεδρος δηλώνει ότι «είμαστε ανοιχτοί σε ειλικρινή και εποικοδομητική αλληλεπίδραση. Αυτό επιβεβαιώνεται από την ιδέα μας να δημιουργήσουμε έναν κοινό χώρο συνεργασίας και ασφάλειας από τον Ατλαντικό έως τον Ειρηνικό Ωκεανό, ο οποίος θα περιλαμβάνει διάφορες μορφές ολοκλήρωσης, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης».
Από ότι διαφαίνεται, η παρέμβαση Πούτιν κινείται σε συνέχεια της συνέντευξης Τύπου που έδωσε μετά τη Σύνοδο Κορυφής με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν. Και εκεί, ο Ρώσος Πρόεδρος υποστήριξε ότι ο κόσμος πλέον δεν είναι όπως ήταν και ότι υπάρχουν νέες συνθήκες, όπου καμία από τις μεγάλες δυνάμεις δεν έχει την πολυτέλεια να συνεχίσει σε μια επιθετική γραμμή βασισμένη στις αντιπαλότητες του παρελθόντος. Η στρατηγική σταθερότητα, η οποία φάνηκε ως στόχος και στις δηλώσεις του Τζο Μπάιντεν και σε αυτές του Βλαντιμίρ Πούτιν, είναι κάτι που προφανώς χρειάζεται πολύ χρόνο για να επιτευχθεί και οι προκλήσεις που σήμερα υπάρχουν, ίσως επικαλύψουν την οποιαδήποτε προσπάθεια συνεργασίας. Συνεχίζοντας στο μοτίβο της συνέντευξης Τύπου του, ο Βλαντιμίρ Πούτιν χτίζει το προσωπικό του αφήγημα ότι «τουλάχιστον προσπάθησε για το καλύτερο», παρόλα αυτά οι δηλώσεις του δεν μπορούν να μείνουν αναπάντητες από κανέναν.
