Τα Δυτικά Βαλκάνια αποτέλεσαν ειδικό θέμα στο συνέδριο του Economist και στη σχετική συζήτηση παρενέβησαν ο πρωθυπουργός της Αλβανίας, Έντι Ράμα, ο πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας, Ζόραν Ζάεφ και ο πρωθυπουργός του Κοσσόβου, Άλμπιν Κούρτι.
Ο Ράμα τόνισε ότι δεν έχει υπάρξει κάποιο σημαντικό προχώρημα στις σχέσεις των Δυτικών Βαλκανίων με την Ε.Ε. καθώς η Ε.Ε. αναγκάζει τα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων σε μια διαρκή ακινησία χωρίς να παρέχει εχέγγυα για μια νέα συνθήκη όπου θα μπορούσαν να προχωρήσουν οι διαδικασίες ένταξής τους στην Ε.Ε.
Από την πλευρά του, ο Έντι Ράμα, αναφέρθηκε στην αποφασιστικότητα της Αλβανίας να προχωρήσει με ένταξη στην Ε.Ε. τονίζοντας ότι «τα Βαλκάνια βρίσκονται στη διαδικασία της ενσωμάτωσης πολλά χρόνια και θα κάνουμε τα πάντα για να είμαστε μέλος της Ευρώπης» ανέφερε συγκεκριμένα.
Όμως, ταυτόχρονα πρέπει και η Ε.Ε. να αναγνωρίσει τις προσπάθειες των κρατών των Δυτικών Βαλκανίων και να μην τις έχει «στην αίθουσα αναμονής», δήλωσε ο Ράμα, καθώς στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν και δεν μπορούν να αναζητηθούν περαιτέρω εναλλακτικές.
Η διαδικασία ενσωμάτωσης μπορεί να λειτουργήσει ως σημαντικό εργαλείο εκσυγχρονισμού για την Αλβανία, καθώς υιοθετεί περισσότερες μεταρρυθμίσεις από ποτέ και αποφασίζει η ίδια για τον εαυτό της. Εξ ου και οι μεταρρυθμίσεις αυτή την περίοδο εστιάζουν στο να γίνει η Αλβανία ένα κράτος που θα λειτουργεί με θεσμούς οι οποίοι θα υπερβαίνουν τα κόμματα, τις κυβερνήσεις και οι σχέσεις μεταξύ πολιτών και κράτους που είναι ασφαλείς και σταθερές.
Ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας Ζόραν Ζάεφ, δήλωσε την ικανοποίησή του για την υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ ΔΕΣΦΑ και National Energy Resources: «Είμαι πολύ χαρούμενος που σήμερα θα υπογραφτεί η συμφωνία μεταξύ της National Energy Resources της Βόρειας Μακεδονίας και της ΔΕΣΦΑ για ένα μεγάλο πρότζεκτ 100 εκατ. ευρώ. 54 εκατ. ευρώ είναι το ποσοστό συμμετοχής της Βόρειας Μακεδονίας και αφορά τον διασυνδετήριο αγωγό φυσικού αερίου» ανέφερε.
Ο νέος διασυνδετήριος αγωγός φυσικού αερίου θα ανοίξει μεγάλες ευκαιρίες για όλα τα Δυτικά Βαλκάνια, είπε ο Ζάεφ και θα φέρει διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας φυσικού αερίου. Σε αντίθεση με τον ομόλογό του Άλμπιν Κούρτι, που στάθηκε πιο αισιόδοξος, ο Ζάεφ για το θέμα της πανδημίας δήλωσε ότι τα Δυτικά Βαλκάνια δεν έχουν αρκετά εμβόλια και παίρνουν εμβόλια από τις γειτονικές χώρες-μέλη της ΕΕ.
Επίσης, αναφέρθηκε στην οικονομική συνεργασία των χωρών της περιοχής, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι δημιουργεί τη βάση για ανάπτυξη και δίνει ώθηση στην ευρύτερη περιοχή. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Ζόρεαν Ζάεφ εστίασε στο πρότζεκτ των «πράσινων διαδρόμων» οικονομικής συνεργασίας. Υπογράμμισε μάλιστα ότι η Ελλάδα ήταν η πρώτη χώρα που άνοιξε τους «πράσινους διαδρόμους» με τη Βόρεια Μακεδονία. «Είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων που ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε το πρώτο βήμα για το άνοιγμα του πρώτου πράσινου διαδρόμου και ενθάρρυνε κι άλλες ευρωπαϊκές χώρες να συνεχίσουν και να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Ελλάδας» ανέφερε και επισήμανε πως «συνδεόμαστε και εξαρτόμαστε ο ένας από τον άλλον».
Επιπλέον, ανέφερε πως στη Βόρεια Μακεδονία υπήρξαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας 15 νέες επενδύσεις από την Ελλάδα, ύψους 100 εκατ. ευρώ και ότι βρίσκονται στο στάδιο συμφωνίας κι άλλες επενδύσεις.
Περαιτέρω, ανέφερε πως η Βόρεια Μακεδονία κι όλα τα Δυτικά Βαλκάνια ακολουθούν την ατζέντα της ΕΕ. «Είμαστε νησιά που περικυκλωνόμαστε από χώρες της ΕΕ» ανέφερε χαρακτηριστικά και σημείωσε πως 6,5 χρόνια η Βόρεια Μακεδονία είναι υποψήφια χώρα. Επισήμανε, στον ίδιο τόνο με τον Ράμα, πως δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική για τη χώρα του και πως βούλησή τους είναι να την εξευρωπαΐσουν.
Ο Άλμπιν Κούρτι δήλωσε ότι πρέπει η Ελλάδα να γίνει μία από τις χώρες που έχουν αναγνωρίσει το Κόσσοβο. «Ας μην ξεχνάμε ότι 22 από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ έχουν ήδη αναγνωρίσει τη Δημοκρατία του Κοσσόβου, καθώς και 26 από τα 30 κράτη μέλη του ΝΑΤΟ», δήλωσε ο Κούρτι.
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ο Πρωθυπουργός του Κοσσόβου μίλησε για την επιτυχή αντιμετώπιση της πανδημίας κατά τη διάρκεια των δύο κυβερνήσεων των οποίων ηγήθηκε. Στην πρώτη, το Κόσσοβο χαρακτηρίστηκε ως μία από τις χώρες με την πιο επιτυχημένη διαχείριση πανδημίας και εντός 100 ημερών από την τρέχουσα κυβέρνηση, ο αριθμός των ενεργών κρουσμάτων μειώθηκε από 13 χιλιάδες σε μόλις 170, ενώ οι διασωληνωμένοι μειώθηκαν από 750 σε 25. Εντός των πρώτων 66 ημερών της κυβέρνησης, επιτεύχθηκε συμφωνία με την Pfizer για την αγορά 1,2 εκατομμυρίων εμβολίων και εντός 100 ημερών δόθηκαν συνολικά πάνω από 2 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων.
Ο Κούρτι επεσήμανε επίσης, ότι το Κόσσοβο είναι η μόνη χώρα στην περιοχή που δεν έχει λάβει εμβόλια από τη Ρωσία ή την Κίνα. Πρόσθεσε ότι αυτή η καλή διαχείριση, και στις δύο περιπτώσεις, εκτός από τα κατάλληλα μέτρα, δείχνει την αξία της συνεργασίας και της θετικής ανταπόκρισης των πολιτών στις εκκλήσεις των κρατικών θεσμών.
Εκτός από την καλή διαχείριση της πανδημίας, οι μεταρρυθμίσεις στη δικαιοσύνη και η διατήρηση του δημόσιου χρέους χαμηλά είχε θετικό αντίκτυπο στην αύξηση της εμπιστοσύνης των πολιτών στους θεσμούς. Πρόσθεσε ότι αυτό επηρέασε επίσης τους οικονομικούς δείκτες, οι οποίοι δείχνουν ότι κατά τους πρώτους πέντε μήνες του έτους, η οικονομική δραστηριότητα αυξήθηκε κατά 15%, τα έσοδα του προϋπολογισμού κατά 30% και οι εξαγωγές κατά 66%, ενώ προβλέπεται η οικονομική ανάπτυξη για το τρέχον έτος να είναι 7,9%.
Ο Κούρτι μίλησε επίσης για την περιφερειακή συνεργασία και οικονομική ολοκλήρωση των Δυτικών Βαλκανίων. Το Κόσσοβο έχει ήδη προτείνει ένα νέο πλαίσιο συνεργασίας, το οποίο ονομάζεται SEFTA (Συμφωνία Ελεύθερων Συναλλαγών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης), το οποίο θα περιλαμβάνει όλες τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων ως ίσα μέλη και ως εκ τούτου θα βασίζεται σε ειδικές σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
