Στις 8:46 το πρωί της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, η μία από τις δύο πτήσεις των American Airlines πέφτει πάνω στον έναν από τους Δίδυμους Πύργους του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου στη Νέα Υόρκη των ΗΠΑ. Δεκαεπτά λεπτά αργότερα η δεύτερη πτήση θα χτυπήσει τον άλλο πύρο. Μία ώρα και σαράντα δύο λεπτά αργότερα, οι Δίδυμοι Πύργοι θα καταρρεύσουν και ένα τρίτο αεροπλάνο θα προσγειώθεί βίαια λίγο πριν πέσει πάνω στο Πεντάγωνο. Η ευθύνη για τις επιθέσεις θα αποδοθεί στην ισλαμιστική τρομοκρατική οργάνωση Αλ Κάιντα, την οποία και θα αναλάβει τελικά, μέσα από δήλωση του ηγέτη της Οσάμα Μπιν Λάντεν.
Ο τότε Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζορτζ Μπους ο νεώτερος, θα εξαγγείλει τον λεγόμενο "πόλεμο κατά της τρομοκρατίας" και με τα λόγια του ίδιου στις 16 Σεπτεμβρίου 2001: "Βρισκόμαστε σε έναν πόλεμο. Ο εχθρός μας είναι ένα δίκτυο ριζοσπατών τρομοκρατών και κάθε κυβέρνηση που τους υποστηρίζει". Λίγο καιρό μετά, θα ξεκινήσει η αμερικάνικη επέμβαση στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, με σκοό να εξαλειφθεί ο κίνδυνος της τρομοκρατίας και να εμπεδωθεί το αίσθημα παγκόσμιας ασφάλειας.
20 χρόνια μετά, ο "πόλεμος κατά της τρομοκρατίας" κλείνει οριστικά τον κύκλο του σαν αμυντικό δόγμα και σαν εκπεφρασμένη εξωτερική πολιτική. Η πλήρης παλινόρθωση των Ταλιμπάν αλλά και η κατάσταση στο Ιράκ, αναγκάζουν πλέον αρκετούς αναλυτές να παραδεχθούν ότι η επιλογή των εισβολών σε Ιράκ και Αφγανιστάν ήταν εσφαλμένη, ενώ η μεταφορά του πολέμου στο επίπεδο της τρομοκρατίας, δεν ήταν αποτελεσματική για την εμπέδωση του αισθήματος ασφάλειας.
Ταλιμπάν - Αλ Κάιντα: Μια ιστορία από τη... Σαουδική Αραβία
Παρόλο που οι επιθέσεις από την πλευρά των ΗΠΑ έγιναν στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, γιατί θεωρήθηκαν οι χώρες-προπύργια της ισλαμικής τρομοκρατίας, τα μετέπειτα γεγονότα δεν επιβεβαιώνουν την ορθότητα αυτής της θεώρησης, τουλάχιστον όχι στο 100%. Το ενδιαφέρον είναι ότι στα χρόνια που ακολούθησαν, η ταυτοποίηση των 19 δραστών των αεροπειρατιών που οδήγησαν στην 11η Σεπτεμβρίου, έδειξε ότι καταγόταν από τέσσερις χώρες. Δεκαπέντε από αυτούς ήταν πολίτες της Σαουδικής Αραβίας, δύο από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ένας από τον Λίβανο και ένας από την Αίγυπτο.
Μάλιστα κι ο διαβόητος τρομοκράτης, Οσάμα Μπιν Λάντεν, κατάγεται από τη Σαουδική Αραβία και η μητέρα του κατάγεται από τη Λατάκια της Συρίας. Η Αλ Κάιντα όντως, ως "πανισλαμιστική οργάνωση" (από την πλευρά των Σούνι μουσουλμάνων, καθώς θεωρούς τους άλλους αιρετικούς) είχε θύλακες και όλα τα μεγάλα αραβικά κράτη της Μ. Ανατολής και του Περσικού Κόλπου. Δεν τεκμαίρεται όμως ότι η βάση της ήταν το Ιράκ ή το Αφγανιστάν. Τέλος, η δολοφονία του Οσάμα μπιν Λάντεν το 2011 από ειδική ομάδα των ΗΠΑ, έλαβε χώρα στο Πακιστάν, χώρα "ιδεολογικής καταγωγής" των Ταλιμπάν.
Πάντως η νέα κυβέρνηση των Ταλιμπάν δεν θα αφήσει τη σημερινή ημέρα ανεκμετάλλευτη από το συμβολικό της βάρος. Σύμφωνα με πληροφορίες, οιΤαλιμπάν ενδέχεται να πραγματοποιήσουν την ορκωμοσία της νέας κυβέρνησής τους σήμερα και λέγεται ότι έχουν ήδη επιδόσει προσκλήσεις προς την Κίνα, την Τουρκία, το Πακιστάν, το Ιράν, το Κατάρ, Ινδία και τις ΗΠΑ. Αυτό έρχεται σε μια στιγμή που οι χώρες επαναλαμβάνουν ότι δεν βιάζονται να αναγνωρίσουν την κυβέρνηση των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν.
Λιγότερο ασφαλείς σήμερα οι Αμερικάνοι
Μόλις το 49% των Αμερικανών θεωρεί τις Ηνωμένες Πολιτείες πιο ασφαλείς απέναντι στην τρομοκρατία από ό, τι πριν από τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, από 64% πριν από μια δεκαετία, σύμφωνα με νέα δημοσκόπηση που έκανε το δίκτυο του μιντιακού ομίλου ABC και Washington Post.
Αντίθετα, υπάρχει ένα σαφές 41 % που λέει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν γίνει λιγότερο ασφαλείς από την 11η Σεπτεμβρίου. Το κοινό αυτό αντανακλά και το αποτέλεσμα της πολυτάραχης αποχώρησης των αμερικανικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν.
Όσο για τον αν η 11η Σεπτεμβρίου είχε μόνιμη επίδραση στην πολιτική των ΗΠΑ, το 86% απαντά ναι, με το 46% να θεωρεί ότι ήταν μια αλλαγή προς το χειρότερο και το 33% να βλέπει μια αλλαγή προς το καλύτερο. Παρεμπιπτόντως, το 2002 σε αντίστοιχη δημοσκόπηση, αυτοί που έβλεπαν μια αλλαγή προς το καλύτερο μετά την απάντηση των ΗΠΑ στα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου ήταν 66%.
Προφανώς, η διαχείριση όλα αυτά τα χρόνια της 11ης Σεπτεμβρίου είχε διαφορετικές αποτυπώσεις στο πώς νιώθουν οι Αμερικάνοι. Για παράδειγμα, το αίσθημα ανασφάλειας κορυφωνόταν σε στιγμές όιπως οι βομβιστικές επιθέσεις στο Λονδίνο το 2005, η επίθεση στο θέατρο Μπατακλάν το 2015, ενώ σίγουρα η δολοφονία μπιν Λάντεν ενίσχυσε το αίσθημα ασφάλειας και ούτω καθεξής.
Το σίγουρο είναι ότι ο ιστορικός κύκλος του "πολέμου κατά της τρομοκρατίας" έκλεισε με αρνητικό πρόσημο ως προς το αίσθημα της ασφάλειας και αναμένεται να δούμε αν η κυβέρνηση Μπάιντεν θα αφήσει οριστικά πίσω της το συγκεκριμένο δόγμα ή θα το επανανοηματοδοτήσει στο φόντο των νέων γεωπολιτικών εξελίξεων με την Κίνα και τη Ρωσία με την περίφημη "στρατηγική στροφή" στην Ασία.
