«Φωτιά» φαίνεται πως έχουν πάρει οι διαπραγματεύσεις για πιθανή ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
Ο Στίαν Γένσεν, διευθυντής του γραφείου του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, δήλωσε πως η Ουκρανία μπορεί να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, εάν συμφωνήσει να παραχωρήσει εδάφη τα οποία αρνείται να αναγνωρίσει ως μέρος της (σσ. ο αξιωματούχος χαρακτήρισε αργότερα λάθος τις δηλώσεις του)
Η δήλωση αυτή ήρθε να «κουμπώσει» με παλιότερη δήλωση στελέχους του κυβερνώντος κόμματος στη Γερμανία (SPD) στην Zeit Μίκαελ Ροτ, βουλευτή του κόμματος και πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Bundestag και τέως υφυπουργός Ευρώπης στο Ομοσπονδιακό Υπουργείο Εξωτερικών.
Σύμφωνα με το Ροτ δεν θα πρέπει το ΝΑΤΟ να περιμένει την «τέλεια ειρήνη» για να εντάξει την Ουκρανία, αλλά να εντάξει το μέρος της χώρας το οποίο ελέγχεται από την κυβέρνηση του Κιέβου, αφήνοντας εκτός ΝΑΤΟ το μέρος που -για την ώρα - ελέγχεται από τη Μόσχα.
Η στρατηγική της Δύσης για την Ουκρανία
Tην ίδια ώρα πάντως,σύμφωνα με ανταπόκριση της γερμανικής εφημερίδας Welt στις Βρυξέλλες η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ δεν είναι ακόμη ορατή. Για να παρηγορήσει τη χώρα για την απογοήτευση αυτή, η Δύση υποσχέθηκε στο Κίεβο εγγυήσεις ασφαλείας. Αλλά στο μεταξύ έχει γίνει σαφές ότι αυτές θα είναι πολύ λιγότερες από αυτές που ήλπιζε η Ουκρανία.
Η Ουκρανία διαπραγματεύεται διμερείς εγγυήσεις ασφαλείας με τις ΗΠΑ εδώ και δύο εβδομάδες. Ο επικεφαλής του προεδρικού γραφείου στο Κίεβο, Αντρί Τζερμακ, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ ανέλαβαν συγκεκριμένες και μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις για να βοηθήσουν την Ουκρανία να κερδίσει μια νίκη εναντίον της Ρωσίας τώρα και να αποτρέψουν μελλοντικές επιθέσεις της Μόσχας στη συνέχεια.
Οι διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ θα αποτελέσουν το προοίμιο για περαιτέρω συνομιλίες. Η Γερμανία, η Μεγάλη Βρετανία και η Γαλλία ανακοίνωσαν επίσης ότι θα αναλάβουν δεσμευτικές δεσμεύσεις για την προστασία της Ουκρανίας. Η Ουκρανία χρειάζεται «ισχυρές και συγκεκριμένες εγγυήσεις ασφαλείας», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν.
Εγγυήσεις ασφαλείας αντί για πρόωρη ένταξη στο ΝΑΤΟ - αυτή είναι η στρατηγική της Δύσης για την Ουκρανία. Μπορούν όμως αυτές οι εγγυήσεις, οι οποίες μερικές φορές αναφέρονται επίσης μόνο ως διαβεβαιώσεις ασφαλείας, που θα σήμαιναν διαφορετικό βαθμό δέσμευσης, να βοηθήσουν πραγματικά την Ουκρανία; Ή μήπως είναι απλώς ένα ηρεμιστικό χάπι με το οποίο η Δύση θέλει να παρηγορήσει το Κίεβο για το γεγονός ότι αρνήθηκε να ενταχθεί προς το παρόν στο ΝΑΤΟ;
Για να συμβεί αυτό, θα πρέπει πρώτα να αποσαφηνιστεί τι σημαίνουν στην πραγματικότητα οι εγγυήσεις ασφαλείας που ανακοινώθηκαν, τονίζει η Welt. Είναι σαφές ότι πρόκειται να δοθούν μόνο από μεμονωμένες δυτικές χώρες και όχι από το ΝΑΤΟ. Ο λόγος είναι ότι η Συμμαχία ως συμμαχία δεν θέλει να εμπλακεί στον πόλεμο στην Ουκρανία.
Επιπλέον, θα πρέπει να αποσαφηνιστεί για ποια ακριβώς περίοδο θα ισχύουν οι εγγυήσεις. Ο σύμβουλος Tζερμάκ, ο οποίος είναι de facto το νούμερο δύο στην ουκρανική κυβέρνηση μετά τον πρόεδρο Βολοντιμίρ Ζελένσκι, δήλωσε ότι πρόκειται για συγκεκριμένες υποχρεώσεις που θα βοηθήσουν την Ουκρανία να νικήσει τη Ρωσία τώρα και να αποτρέψουν μελλοντικές επιθέσεις της Μόσχας στη συνέχεια. Κατά συνέπεια, οι εγγυήσεις -τουλάχιστον από την άποψη της Ουκρανίας- θα πρέπει να ισχύουν ήδη για την τρέχουσα φάση του πολέμου και στη συνέχεια για μια περίοδο που θα σηματοδοτεί τη μεταβατική φάση μετά τον πόλεμο μέχρι την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
Οι διαπραγματεύσεις για τις εγγυήσεις ασφαλείας βασίζονται σε μια δήλωση των επτά μεγάλων βιομηχανικών χωρών (G7) - των ΗΠΑ, του Καναδά, της Γερμανίας, της Μεγάλης Βρετανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ιαπωνίας - οι οποίες δεσμεύτηκαν για «μακροπρόθεσμες» δεσμεύσεις ασφαλείας στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους στα μέσα Ιουλίου. Η ομάδα G7 είχε προβεί σε σχετικές ανακοινώσεις κατά τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους (Λιθουανία) στα μέσα Ιουλίου.
Σύμφωνα με τον Τζερμάκ, αυτό περιλαμβάνει αμυντική υποστήριξη και χρηματοδότηση, καθώς και κυρώσεις κατά του Ρώσου επιτιθέμενου. Το τι ακριβώς σημαίνει αυτό παραμένει ανοιχτό. Στους κύκλους του ΝΑΤΟ θεωρείται ότι μεμονωμένα κράτη μέλη, όπως οι ΗΠΑ ή η Γερμανία, δεν θέλουν να δεσμευτούν σε συγκεκριμένες δεσμεύσεις για την τρέχουσα φάση του πολέμου, όσον αφορά τόσο το είδος των όπλων όσο και την ποσότητα του στρατιωτικού υλικού που θα παρασχεθεί.
Η Δύση θα συνεχίσει μόνο να δεσμεύεται ότι θα στηρίξει την Ουκρανία όσο δυνατά και όσο χρειαστεί. Επομένως, οι βραχυπρόθεσμες εγγυήσεις ασφαλείας που προτείνει ο Τζέρμακ για να βοηθήσει την Ουκρανία να φτάσει στη νίκη δεν θα έχουν μεγάλη αξία, διότι δεν υπερβαίνουν τις ανακοινώσεις υποστήριξης του Κιέβου που έχουν ήδη γίνει και δεν περιέχουν εγγυημένες δεσμεύσεις. Επομένως, η Δύση θα συνεχίσει να αποφασίζει -όπως και πριν- κατά περίπτωση και ανάλογα με την πορεία του πολέμου και τον κίνδυνο κλιμάκωσης σε ποιο βαθμό θα παράσχει υποστήριξη. Αυτό δεν είναι αυτό που θέλει η Ουκρανία.
Συγκρίσιμο με το μοντέλο «Ισραήλ»
Μέχρι στιγμής, τίποτα δεν έχει διαρρεύσει σχετικά με τις διαπραγματεύσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Κιέβου. Ωστόσο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν είχε ήδη αφήσει να εννοηθεί στις αρχές του καλοκαιριού ότι η χώρα του θα μπορούσε να γίνει μια προστατευτική δύναμη για την Ουκρανία «με τον ίδιο τρόπο που παρέχουμε ασφάλεια στο Ισραήλ». Επί του παρόντος, οι ΗΠΑ υποστηρίζουν το Ισραήλ με περίπου 3,8 δισεκατομμύρια δολάρια σε στρατιωτική βοήθεια ετησίως, για παράδειγμα για το ισραηλινό σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας «Iron Dome».
Οι αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας για το Ισραήλ περιλαμβάνουν επίσης την υποστήριξη της εξωτερικής πολιτικής στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, καθώς και την υπόσχεση για πλήρη υποστήριξη της ασφάλειας του Ισραήλ. Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Μπάιντεν, Τζέικ Σάλιβαν, συγκεκριμενοποίησε τις δηλώσεις του αφεντικού του λίγες ημέρες αργότερα: οι ΗΠΑ είναι έτοιμες, για παράδειγμα, να παρέχουν στην Ουκρανία πληροφορίες εκτός από διάφορες μορφές στρατιωτικής υποστήριξης.
Είναι επίσης πιθανό, ωστόσο, η Ουκρανία να γίνει σύντομα δεκτή στον λεγόμενο κύκλο του ΝΑΤΟ +5. Πρόκειται για τα κράτη του ΝΑΤΟ και το Ισραήλ, την Ιαπωνία, την Αυστραλία, τη Νότια Κορέα και τη Νέα Ζηλανδία. Τα αιτήματα για όπλα από τον κύκλο ΝΑΤΟ +5 απαντώνται από το αμερικανικό Κογκρέσο πολύ πιο γρήγορα από ό,τι τα αιτήματα άλλων κρατών.
Αυτό έχει γίνει σαφές μέχρι στιγμής: Το Κίεβο δεν θα πάρει όλα όσα θέλει η ουκρανική κυβέρνηση, ούτε κατά διάνοια. Οι εγγυήσεις ασφαλείας θα περιλαμβάνουν γενναιόδωρη στρατιωτική βοήθεια και πολιτική υποστήριξη σε διεθνείς οργανισμούς, αλλά όχι στρατιωτική δέσμευση βοήθειας, όπως είχαν η Σουηδία και η Φινλανδία κατά τη μεταβατική φάση προς την ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Επιπλέον, όλες οι εγγυήσεις ασφαλείας που έδωσε ο Μπάιντεν εξαρτώνται τελικά από το αν το Κογκρέσο των ΗΠΑ εγκρίνει επίσης τη στρατιωτική βοήθεια. Εάν οι Δημοκρατικοί και οι Ρεπουμπλικάνοι και στα δύο σώματα του Καπιτωλίου δεν επιμείνουν στην προηγούμενη πολιτική τους έναντι της Ουκρανίας και θελήσουν να μοιραστούν περισσότερο το οικονομικό βάρος με τους Ευρωπαίους, για παράδειγμα, η αμερικανική στρατιωτική βοήθεια είναι πιθανό να είναι σημαντικά μικρότερη από ό,τι πριν. Οι Ευρωπαίοι είναι τότε πιθανό να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους. Επιπλέον, ένας πιθανός επανεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ από το 2025 και μετά θα μπορούσε να θέσει και πάλι υπό αμφισβήτηση τις αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας στο σύνολό τους.
Αυτά είναι άσχημα νέα για την Ουκρανία: Οι σχεδιαζόμενες εγγυήσεις δεν θα ανταποκριθούν συνολικά στις προσδοκίες του Κιέβου και είναι πιθανό να βοηθήσουν την Ουκρανία μόνο σε περιορισμένο βαθμό στον αμυντικό της αγώνα κατά της Ρωσίας, καταλήγει η Welt.
