Ως «σούπερ – εκλογικό» χαρακτηρίζει ο γερμανικός τύπος το 2024, καθώς συμπέφτουν την περίοδο Ιουνίου – Σεπτεμβρίου 2024 τρεις εκλογικές μεγάλες μάχες: Οι ευρω-εκλογές, σημαντικές εκλογές για την ανάδειξη τοπικών κυβερνήσεων σε ομοσπονδιακά κρατίδια αλλά και δημοτικές εκλογές.
Βασικό χαρακτηριστικό όλων των δημοσκοπήσεων είναι η άνοδος του ακροδεξιού AfD, η οποία φαίνεται πως πλήττει ιδίως το κυβερνών κόμμα (SPD) του οποίου η πτώση δεν φαίνεται να πριμοδοτεί το CDU, αν και αυτό διατηρεί σταθερά την πρωτιά στις πανεθνικές δημοσκοπήσεις.
Ωστόσο, αυτό δεν αρκεί για την κατάληψη της εξουσίας στις επερχόμενες ομοσπονδιακές εκλογές του 2025 και είναι για το λόγο αυτό που στο CDU και στο αδελφό, βαυαρικό κόμμα του CSU έχουν αρχίσει οι προετοιμασίες για τις τις φετινές κάλπες, οι οποίες σε σημαντικό βαθμό θα αποτελέσουν πρόκριμα για τις ομοσπονδιακές εκλογές του 2025.
Οι 45 βουλευτές του CSU έχουν μεγάλα σχέδια για το Σαββατοκύριακο που θα διανύσουν στο βαυαρικό μοναστήρι Seon: θέλουν να συζητήσουν την οικονομική κατάσταση της χώρας με τον πρόεδρο του Ifo Clemens Fuest, να συζητήσουν την κατάσταση της Ευρώπης με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και να καταρτίσουν πολιτικά αιτήματα, όπως μια "ατζέντα ανάπτυξης" για το νέο έτος, με τον αρχηγό του κόμματος Mάρκους Ζέντερ (Markus Söder).
Ο επικεφαλής του CDU Φρίντριχ Μερτς (ο οποίος δεν θα μπορέσει να παραβρεθεί) ζήτησε συγγνώμη για επιτακτικούς λόγους: στις αρχές της εβδομάδας ταξιδεύει στη Φινλανδία, η οποία είναι μέλος του ΝΑΤΟ από το 2023, και στη Σουηδία, η οποία θέλει να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Η επίδειξη μιας ισχυρότερης παρουσίας στην εξωτερική πολιτική αποτελεί μέρος της προετοιμασίας κάθε υποψηφίου καγκελάριου - ακόμη και αν δεν έχει ακόμη επιλεγεί επίσημα.
Μια εβδομάδα αργότερα, ο Μερτς θα πάει σε μια συνάντηση με την 80μελή ηγεσία του CDU στη Χαϊδελβέργη. Η Εκτελεστική Επιτροπή και το Διοικητικό Συμβούλιο θα συζητήσουν το σχέδιο προγράμματος πολιτικής που θα παρουσιάσει ο Γενικός Γραμματέας, Κάρστεν Λίνεμαν (Carsten Linnemann) τον Δεκέμβριο.
Οι στόχοι στο Seeon και τη Χαϊδελβέργη, σύμφωνα με την Handelsblatt, είναι σαφείς: το CDU και το CSU θέλουν να κυβερνήσουν ξανά - ει δυνατόν πριν από τις επόμενες γενικές εκλογές του 2025. Φέτος, πρέπει οπωσδήποτε να κερδίσουν τις ευρωεκλογές, τρεις πολιτειακές εκλογές και εννέα τοπικές εκλογές.
Λόγω της καταστροφικής κατάστασης του τρικομματικού συνασπισμού στο Βερολίνο, το CDU και το CSU βασίζονται σε μια στρατηγική που βασίζεται σε 4 πυλώνες για το έτος:
1. Επίθεση στον κυβερνητικό τρικομματικό συνασπισμό
Οι ηγέτες του κόμματος Φρίντριχ Μερτς (Friedrich Merz) και Μάρκους Ζέντερ (Markus Söder), καθώς και ο επικεφαλής της περιφερειακής ομάδας του CSU Αλεξάντερ Ντομπρίντ (Alexander Dobrindt) ασκούν εδώ και μήνες πιέσεις στον συνασπισμό. Εδώ και καιρό ζητούν αλλαγή κυβέρνησης με έναν νέο συνασπισμό μεταξύ CDU/CSU και SPD ή νέες εκλογές.
Το CDU/CSU χρησιμοποίησε ως σημεία επίθεσης τον νόμο περί θέρμανσης, την καταδικαστική απόφαση του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου για την πολιτική προϋπολογισμού του συνασπισμού και το εισόδημα των πολιτών. Κάθε φορά, η αντιπολίτευση καταφέρνει να πείσει τη διχασμένη κυβέρνηση να διορθώσει τις πολιτικές της.
Πρόσφατα, οι Merz, Söder και Dobrindt ζήτησαν τη διεξαγωγή νέων ομοσπονδιακών εκλογών την ημέρα των ευρωεκλογών, στις 9 Ιουνίου. Για να συμβεί αυτό, ωστόσο, ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς (SPD) θα πρέπει να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης από την Ομοσπονδιακή Βουλή, να την χάσει και τότε δεν θα σχηματιστεί νέα πλειοψηφία, αναγκάζοντας τον Ομοσπονδιακό Πρόεδρο να προκηρύξει νέες εκλογές. Ακόμη και αν το σενάριο δεν φαίνεται πολύ ρεαλιστικό, η συζήτηση γι' αυτό έχει αποτέλεσμα.
Μόνο οι μισοί Γερμανοί εξακολουθούν να πιστεύουν ότι η συμμαχία του SPD, των Πρασίνων και του FDP θα διαρκέσει μέχρι το τέλος του δεύτερου μισού της κοινοβουλευτικής περιόδου.
Το CDU/CSU έχει λάβει εδώ και καιρό τόση υποστήριξη όση το SPD, οι Πράσινοι και το FDP μαζί. Ο στόχος του αρχηγού του κόμματος Merz είναι να καταστήσει το CDU/CSU τόσο ισχυρό στις εκλογές της Bundestag, ώστε να μην είναι δυνατή η διακυβέρνηση χωρίς ή εναντίον του. "Ο στόχος αυτός είναι εφικτός, παρά τον ανταγωνισμό που βλέπουμε σήμερα στην άκρα αριστερά και την άκρα δεξιά", λέει.
Τέσσερα είναι τα βασικά σημεία της χριστιανοδημοκρατικής στρατηγικής ενόψει των επερχόμενων εκλογών:
2. Σαφείς αποστάσεις από το AfD
Λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, οι επικεφαλής των ομοσπονδιακών οργανώσεων του CDU της Ανατολικής Γερμανίας συναντήθηκαν εμπιστευτικά με τους Merz και Linnemann για να συζητήσουν πώς θα μπορούσαν να πείσουν όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους να ενταχθούν στο CDU. Συμφώνησαν να αντιμετωπίσουν τα ζητήματα με σαφήνεια - ακόμη και αν το AfD ονομάζει τα πράγματα με παρόμοιο τρόπο.
Οι συγκεντρωμένες προσωπικότητες του κόμματος, μεταξύ των οποίων πρώην κορυφαίοι πολιτικοί όπως ο Βόλφγκανγκ Μπόσμπαχ, θα εμφανιστούν στο Βρανδεμβούργο, τη Σαξονία και τη Θουριγγία και θα εμπνεύσουν τον κόσμο να ψηφίσει τους Συντηρητικούς. Ο επικεφαλής του κόμματος Merz είναι βέβαιος ότι "θα καταφέρουμε να γίνουμε και πάλι η ισχυρότερη κοινοβουλευτική ομάδα και στα τρία ομόσπονδα κρατίδια", όπως εξήγησε μετά τα Χριστούγεννα.
Θα συμμετάσχει "προσωπικά πολύ στις προεκλογικές εκστρατείες και θα πει επίσης στους ανθρώπους: σκεφτείτε προσεκτικά τι κάνετε, γιατί κάθε ψήφος στο AfD είναι ψήφος σε μια αριστερή κυβέρνηση" Ξεκαθάρισε επίσης ότι το CDU δεν θα συνεργαστεί ούτε με το AfD ούτε με το Κόμμα της Αριστεράς, καθώς αυτό είναι "εντελώς αδιανόητο".
Το CSU θα πρέπει επίσης να βοηθήσει. Ο υπουργός πρόεδρος της Σαξονίας, Μίκαελ Κρέτσμερ, Michael Kretschmer ταξιδεύει στο Seeon, προκειμένου να συμβουλευτεί τους συμμετέχοντες. Στη Σαξονία, το AfD προηγείται σαφώς στις τελευταίες δημοσκοπήσεις με 37%. Το CDU πέτυχε μόνο το 30%.
3. Έμφαση στις ρίζες της χριστιανοδημοκρατίας
Αυτό που το CSU έχει ήδη κάνει τον Μάιο του 2023, το CDU θέλει να αποφασίσει σε ένα ομοσπονδιακό συνέδριο του κόμματος αυτό τον Μάιο: ένα νέο βασικό πρόγραμμα. Δίνει έμφαση στις ρίζες της (χριστιανοκοινωνική, φιλελεύθερη, συντηρητική) και θέτει το άτομο στο επίκεντρο των πολιτικών της. Θέλουμε να προωθήσουμε την ιδιοκτησία και να ανταμείψουμε την απόδοση.
Ωστόσο, γίνεται επίσης λόγος για ένα υποχρεωτικό έτος στην κοινωνία ως αντικατάσταση της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας, την οποία η CDU/CSU κατήργησε κάποτε και την οποία η CSU θα ήθελε τουλάχιστον να επαναφέρει. Χρησιμοποιείται η εκνευριστική λέξη "Leitkultur", αν και η αλλαγή της μεταναστευτικής πολιτικής που ζητείται είναι μάλλον πιο σοβαρή. Για να σταματήσει η παράνομη μετανάστευση, οι άνθρωποι δεν θα πρέπει πλέον να ζητούν άσυλο στη Γερμανία, αλλά σε τρίτες χώρες.
Οι γενικοί γραμματείς των αδελφών κομμάτων εργάζονται εδώ και μήνες πάνω σε ένα κοινό πρόγραμμα για τις ευρωεκλογές. Ενόψει της δύναμης των δεξιών λαϊκιστών στην Ευρώπη, θέλουν να εξηγήσουν εκ νέου γιατί η συμμαχία των κρατών είναι πιο σημαντική από ποτέ για κάθε άτομο σε περιόδους παγκόσμιας αναταραχής - και γιατί χρειάζονται νέοι δίαυλοι λήψης αποφάσεων για να διασφαλιστεί ότι η Ευρώπη, ακόμη και με 27 ή περισσότερα μέλη, είναι ικανή να δράσει και να παραμείνει μια ισχυρή φωνή στον κόσμο. Το CDU θέλει επίσης να αποφασίσει για το πρόγραμμα στο συνέδριο του κόμματος τον Μάιο.
4. Ενότητα και κοινός υποψήφιος καγκελάριος
Το CDU/CSU θα περάσει πλήρως σε κατάσταση προεκλογικής εκστρατείας όταν επιλέξει επίσημα τον κορυφαίο υποψήφιό του για τις εκλογές της Βundestag. Οι Merz και Söder δεν έχουν ακόμη αποφασίσει αν αυτό θα συμβεί πριν ή μετά τις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Και οι δύο είναι ενωμένοι, καθώς γνωρίζουν: δεν πρέπει να ξαναγίνει ποτέ όπως το 2021.
Εκείνη την εποχή, υπήρχε μια πραγματική μάχη υποψηφίων μεταξύ του Söder και του ηγέτη του CDU, Άρμιν Λάσετ (Armin Laschet). Στο τέλος, υπήρξαν πολλές πληγές, μια άθλια προεκλογική εκστρατεία, συμπεριλαμβανομένης της ήττας στις ομοσπονδιακές εκλογές και, πάνω απ' όλα, ένα «τραύμα».
Μένει να δει κανείς πόσο θα διαρκέσει η νέα "ειρήνη": ο Μερτς και ο Σέντερ θέλουν να διευθετήσουν το ζήτημα μεταξύ τους, αλλά οι άλλοι ηγέτες του CDU από τα ομόσπονδα κρατίδια απαιτούν να έχουν λόγο. Αλλά πριν από αυτό, τον Μάιο, οι αντιπρόσωποι στο εθνικό συνέδριο του κόμματος είναι πιθανό να επιβεβαιώσουν τον Μερτς και την ομάδα του στο αξίωμα. Ανάλογα με το αποτέλεσμα, αυτή θα μπορούσε να είναι η προκαταρκτική απόφαση για το ζήτημα του καγκελάριου.