Αρχικά, ας κάνουμε το προφανές βασικό σενάριο εργασίας. Πρώτο κόμμα στις ευρωεκλογές σύμφωνα με όλες τις δημοσκοπήσεις θα είναι το ΕΛΚ, ακολουθούμενο από τους Σοσιαλδημοκράτες. Οι Φιλελεύθεροι αναμένεται να απωλέσουν δυνάμεις, ωστόσο η συμμαχία τους με τα δύο πρώτα κόμματα αναμένεται να δημιουργήσει μία πλειοψηφία περίπου 390-400 εδρών σε σύνολο 720 του νέου Ευρωκοινοβουλίου. Συνεπώς, η παραδοσιακή κατανομή των θέσεων των επικεφαλής των οργάνων θέλει το ΕΛΚ να δίνει τον υποψήφιο για την προεδρία της Επιτροπής, τους Σοσιαλδημοκράτες έχουν την προεδρία του Συμβουλίου και τους Φιλελεύθερους τον Ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ. Οι παραδόσεις βέβαια δημιουργούνται για να σπάνε ενίοτε.
Φαβορί η Φον Ντερ Λέιεν, δύσκολος ο δρόμος της ανανέωσης της θητείας της
Η Ούρσουλα Φον Ντερ Λέιεν παραμένει το φαβορί στην κούρσα της προεδρίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο δρόμος προς την ανανέωση της θητείας της εμφανίζει ωστόσο αρκετά εμπόδια. Πρώτο και βασικότερο η μη παροχή στήριξης από τον Γάλλο πρόεδρο Εμμάνουελ Μακρόν. Ο Μακρόν, σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα, φέρεται να άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο υποστήριξης του Μάριο Ντράγκι για μία από τις θέσεις, συμπεριλαμβανομένης της προεδρίας της Επιτροπής. Ωστόσο, τα αποτελέσματα στη Γαλλία, εφόσον είναι παραπλήσια των δημοσκοπήσεων, κάθε άλλο παρά ενισχύουν τη διαπραγματευτική του θέση. Το πιθανότερο είναι ο «αντιπερισπασμός Ντράγκι» να οδηγήσει σε ένα επιθυμητό γαλλικό χαρτοφυλάκιο και ευρύτερη πολιτική διείσδυση της χώρας στη νέα επιτροπή.
Επίσης, οι σχέσεις της Φον Ντερ Λέιεν με την Ιταλίδα πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι αποτελούν το βασικό αγκάθι στη συνεργασία της με τους σοσιαδημοκράτες και τους φιλελεύθερους, οι Ευρωβουλευτές των οποίων θα κληθούν να υπερψηφίσουν την προεδρία της στις 18 Ιουλίου. Είναι γεγονός ότι η Γερμανίδα πολιτικός αναζητεί επιπλέον ψήφους προκειμένου να διασφαλίσει την υπερψήφισή της στο ευρωκοινοβούλιο. Αυτό έχει ανοίξει αρκετές συζητήσεις στους διαδρόμους των Βρυξελλών. Σε κάθε περίπτωση κανένα από τα ονόματα που έχουν ακουστεί δεν έχει τις ίδιες πιθανότητες να αναλάβει τη θέση.
Τέλος, η ανανέωση της θητείας Φον Ντερ Λέιεν περνά και μέσα από τις ισορροπίες στο ίδιο της το κόμμα. Αν και -εν τέλει- η «εξουσία» αποτελεί συνήθως επαρκή συγκολλητική ουσία, οι συσπειρώσεις των ομάδων στο Ευρωκοινοβούλιο συχνά δεν είναι ισχυρές. Επίσης, οι σχέσεις Βέμπερ-Φον Ντερ Λέιεν όπως αυτές καταγράφονται από το διεθνή Τύπο δεν είναι οι καλύτερες. Το «frenemies» (φίλοι και εχθροί) είναι ο χαρακτηρισμός που κυριαρχεί για το δίδυμο. Συνεπώς, το επιτελείο Φον Ντερ Λέιεν ήδη μετρά φίλους και εχθρούς προκειμένου να μη βρεθεί προ εσωτερικής εκπλήξεως τη μέρα της ψηφοφορίας.
Σημείωση: Αν ο Καγκελάριος Όλαφ Σολτς δεν υποστηρίξει στο Συμβούλιο την υποψηφιότητα Φον Ντερ Λέιεν, η κορυφαία Ευρωπαϊκή θέση πιθανότατα χάνεται για τη Γερμανία. Η εγχώρια δέσμευσή του είναι να υποστηριχθεί υποψηφιότητα των Πρασίνων (Μπέρμποκ), ωστόσο τα ποσοστά της Ευρωομάδας των Πρασίνων καταρρέουν δημοσκοπικά και είναι μάλλον αδύνατο να διεκδικήσουν τη θέση.
Τα υπόλοιπα πόστα
Δεν θα πρωτοτυπήσουμε. Ο Πορτογάλος Αντόνιο Κόστα, εφόσον δεν έχει δικαστικές διαμάχες και αποφύγει εγχώριες πολιτικές τρικλοποδιές, έχει προβάδισμα. Ωστόσο, εναλλακτικές υποψηφιότητες έχουν ακουστεί είτε ως ενδεχόμενο είτε ως προσωπική φιλοδοξία. Ξεχωρίζουμε το όνομα του Μάριο Ντράγκι καθώς και αυτό του Ενρίκο Λέτα. Το πρώτο δεν αναμένεται να ενοχλήσει την Τζόρτζια Μελόνι (κάθε άλλο, θεωρούμε). Το δεύτερο, πιθανότατα θα προκαλέσει αντιδράσεις στην ιταλική κυβέρνηση.
Σε ό,τι αφορά τη μάχη του Ευρωκοινοβουλίου, η απελθείσα πρόεδρος Ρομπέρτα Μέτσολα παραμένει φαβορί για τα πρώτα 2,5 χρόνια της νέας θητείας.
Τέλος, τα ονόματα της Εσθονής πρωθυπουργού Κάγια Κάλλας και του Βέλγου ομολόγου της Αλεξάντερ Ντε Κρο είναι τα επικρατέστερα αλλά όχι και τα μοναδικά υποψήφια για τη θέση του Ύπατου Εκπροσώπου. Οι πληροφορίες μας πάντως από τις Βρυξέλλες συνεχίζουν να υποστηρίζουν ότι -παρά τη στήριξη Μακρόν σε Κάλλας- δύσκολα ο βαθύς Γαλλογερμανικός άξονας των Βρυξελλών θα αφήσει τη θέση σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Πολλοί συντάσσονται με την άποψη αυτή, με το επιχείρημα (πρόσχημα πολλές φορές) ότι μία τέτοια εκπροσώπηση θα είναι μονοθεματική και θα περιορίζεται κυρίως σε θέματα Ρωσίας. Αντίθετα, οι περισσότεροι βλέπουν με καλό μάτι την ανάληψη της θέσης του Επιτρόπου Άμυνας από υποψήφιο των Ανατολικών χωρών της Ένωσης.
Η θέση της Ελλάδας
Κατ’ αρχάς είναι η πρώτη φορά στην οποία στις καθοριστικές συζητήσεις ο Έλληνας πρωθυπουργός έχει ευρύτερο και ουσιαστικό ρόλο. Στις διαπραγματεύσεις των 27, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ντόναλντ Τουσκ θα εκπροσωπήσουν το ΕΛΚ. Για την θέση του προέδρου της Κομισιόν, η ελληνική κυβέρνηση υποστηρίζει την υποψηφιότητα Φον Ντερ Λέιεν, η οποία ήδη στο Συμβούλιο έχει εξασφαλίσει ηχηρή υποστήριξη (τουλάχιστον 12 εκ των 27 αρχηγών). Το ευρωπαϊκό όμως καπέλο του Έλληνα πρωθυπουργού είναι πολύ ισχυρότερο από το εγχώριο. Πέραν των ελληνικών συμφερόντων μπορεί να συνδιαμορφώνει ισορροπίες και να επιλέγει αντίστοιχες διαπραγματευτικές τακτικές.
Αναφορικά με την κατανομή των δυνάμεων στην εκπροσώπησή μας στο Ευρωκοινοβούλιο, αυτή εξαρτάται κυρίως από τον αριθμό των Ευρωβουλευτών που θα κατορθώσουν εκλέξουν τα μικρότερα ελληνικά κόμματα που θα ξεπεράσουν το 3%. Με βάση την πανευρωπαϊκή δημοσκόπηση του euractiv, με στοιχεία Παρασκευής, η ΝΔ (ΕΛΚ) αναμένεται να εκλέξει 7 ευρωβουλευτές, ο ΣΥΡΙΖΑ (NGL/GUE) 4, το ΠΑΣΟΚ (S&D) 3 και η Ελληνική Λύση (ECR) 2. Οι δύο Ευρωβουλευτές του αναμένεται να εκλέξει το ΚΚΕ δεν εντάσσονται σε καμία ομάδα. Εκτός των Δημοκρατών που εφόσον εκλέξουν ευρωβουλευτή αυτός θα ανήκει στους Φιλελευθέρους, όλα τα κόμματα που ενδεχομένως εξασφαλίσουν εκπροσώπηση θα έχουν περιορισμένη διείσδυση στις αποφάσεις της αναμενόμενης πλειοψηφίας του οργάνου. Το ίδιο ισχύει και για τους ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ εφόσον παραμείνουν στην ομάδα της Αριστεράς.
