Η συμφωνία για το ελληνικό χρέος στο Λουξεμβούργο συνιστά, αν μη τι άλλο, ένα πολιτικό ορόσημο, το οποίο θα συμπληρωθεί τυπικά, σε περίπου δύο μήνες, από την έξοδο από το Μνημόνιο. Ούτως ή άλλως, όμως, με την τέταρτη αξιολόγηση ολοκληρωμένη, τη μεσοπρόθεσμη βιωσιμότητα του χρέους εξασφαλισμένη και το μεταμνημονιακό πλαίσιο εποπτείας αποκρυσταλλωμένο, οι βασικές παράμετροι της επόμενης μέρας έχουν διαμορφωθεί, συνιστώντας έτσι ένα νέο πολιτικό τοπίο.
Πορευόμενος σε αυτό το νέο πολιτικό τοπίο, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας επιδιώκει να προβεί σε κινήσεις με δύο βασικές στοχεύσεις: αφενός, να επανασυνδεθεί ουσιαστικά με σημαντικό τμήμα της εκλογικής βάσης του ΣΥΡΙΖΑ που έχει αποστασιοποιηθεί, αφετέρου να αναδείξει τις διαχωριστικές γραμμές του κυβερνώντος κόμματος με τη ΝΔ, με το βλέμμα στις κάλπες του 2019, οι οποίες τοποθετούνται, εκτός απροόπτου για τον Μάιο, μαζί με τις ευρωεκλογές.
Η αλήθεια είναι ότι στο πρωθυπουργικό γνωρίζουν ότι η συγκυρία είναι άκρως κρίσιμη, μιας και ο ΣΥΡΙΖΑ υπέστη πολιτική ζημία από τη συμφωνία για το Σκοπιανό, ιδίως σε περιοχές της βορείου Ελλάδας. Είναι σαφές ότι το Μαξίμου ποντάρει και στο στοιχείο της…λήθης, λόγω του ότι οι όποιες ελληνικές ενέργειες θα έρθουν, μόνο εφόσον οι Σκοπιανοί κάνουν τα βήματα που τους αναλογούν, και σε αρκετούς μήνες, δηλαδή στις αρχές του 2019. Μέχρι τότε, όμως, ο κ. Τσίπρας σχεδιάζει μια σειρά κινήσεων, προκειμένου να βελτιώσει τη δημοσκοπική εικόνα του ΣΥΡΙΖΑ και να δημιουργήσει ένα πιο ασφυκτικό πλαίσιο κινήσεων για τη ΝΔ, σπρώχνοντάς την προς τα δεξιά του πολιτικού φάσματος και δημιουργώντας συνθήκες διεκδίκησης κεντρογενών πολιτών.
Για τον πρωθυπουργό, όπως και να έχει, η πιο σημαντική μάχη έχει να κάνει με τις θετικές παρεμβάσεις στην οικονομία. Κεντρική στόχευση του Μεγάρου Μαξίμου θα είναι, αν μπορέσει, να αναστείλει τις πολιτικά άκρως επιζήμιες παρεμβάσεις στις συντάξεις, κάτι που όμως είναι πολύ δύσκολο να γίνει, μιας και οι εταίροι αποσυνδέουν το ύψος του πλεονάσματος και τον δημοσιονομικό χώρο από την εν γένει βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος. Από εκεί και πέρα, πάντως, στο πρωθυπουργικό επιτελείο υπάρχει η βούληση για μονιμοποίηση, δια του προϋπολογισμού, φορολογικών ελαφρύνσεων ύψους 700 εκ. ή και περισσότερο, ενώ μένει να φανεί, αν το δημοσιονομικό περιθώριο και η προαναφερθείσα θεώρηση των εταίρων για το συνταξιοδοτικό θα επιτρέψει τη χορήγηση της λεγόμενης «13ηςσύνταξης» ή έστω ενός ποσού, είτε οριζόντια είτε με εισοδηματικά κριτήρια. Όλες οι παραπάνω παρεμβάσεις στην οικονομία σχεδιάζονται, μιας και στο Μαξίμου γνωρίζουν ότι, οι παρεμβάσεις στο χρέος μπορεί να έχουν θετικό μακροοικονομικό αντίκτυπο, αλλά στην πραγματική οικονομία και άρα στην τσέπη των πολιτών, η επίδραση είναι μηδαμινή.
Από εκεί και πέρα, όμως, αναμένεται να αναληφθούν και άλλες θεσμικές πρωτοβουλίες, με πρώτη αυτή την προώθηση της Συνταγματικής Αναθεώρησης, μιας διαδικασίας που θα έρθει με στόχο η Βουλή να ξεκινήσει το φθινόπωρο τις διαδικασίες για την αποκρυστάλλωση των προς αναθεώρηση άρθρων του υφιστάμενου Συντάγματος, ώστε αυτά να ψηφιστούν επίσης τους πρώτους μήνες του 2019. Επισημαίνεται ότι η κυβέρνηση, συνεκτιμώντας βέβαια το πολιτικό κόστος, ετοιμάζεται να προωθήσει τον συνταγματικό χωρισμό κράτους-εκκλησίας, γνωρίζοντας πως είναι ένα θέμα που ενδιαφέρει κεντρογενείς πολίτες, αλλά και την διακεκηρυγμένη διαφωνία του Κυριάκου Μητσοτάκη και της ΝΔ. Παράλληλα, σε μια ακόμα κίνηση προς το κέντρο, ο κ. Τσίπρας εκτιμάται ότι θα προβεί και σε «κανονικό» ανασχηματισμό, μετά το τέλος του καλοκαιριού, σε μια προσπάθεια να ενσωματώσει στο κυβερνητικό σχήμα πρόσωπα με κεντροαριστερό, κατά βάση, αποτύπωμα, χωρίς αυτά να έχουν κλειδώσει.
Σκηνικό κρίσης ελέω μεταναστευτικού
Ένα έτερο ζήτημα που έχει να διαχειριστεί ο πρωθυπουργός έχει να κάνει με τη διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος, λόγω και των πιέσεων που υφίσταται στη Γερμανία η Άνγκελα Μέρκελ, αλλά και του αδιεξόδου για το κοινό ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου. Ο πρωθυπουργός βρέθηκε, χθες, στις Βρυξέλλες, στη μίνι Σύνοδο Κορυφής για το προσφυγικό, η οποία έληξε χωρίς κείμενο συμπερασμάτων, και επέμεινε για την ανάληψη κοινών ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών και εξέφρασε τις διαφωνίες του με τις μεμονωμένες κινήσεις. Δύο αναφορές στις χθεσινές δηλώσεις του κ. Τσίπρα έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον: ότι υπάρχουν χώρες που θεωρούν ότι απλά δεν θέλουν να έχουν το πρόβλημα στην αυλή τους και γι’ αυτό επιμένουν στην επαναφορά των κανονισμών του Δουβλίνου, ενώ έκρουσε το καμπανάκι του κινδύνου στα κράτη-μέλη που δεν επιδεικνύουν σεβασμό για τις κοινές αποφάσεις, λέγοντας πως, όταν θα βρίσκονται αυτά σε κατάσταση κρίσης, θα χρειάζονται την αλληλεγγύη των εταίρων. Στην πράξη, πάντως, η κατάσταση λίγες μέρες πριν τη Σύνοδο Κορυφής παραμένει εξαιρετικά θολή και είναι αμφίβολο, αν οι ηγέτες των κρατών θα διαμορφώσουν ένα κοινό πλαίσιο στο Συμβούλιο την Πέμπτη και την Παρασκευή, με δεδομένη πλέον και τη σκληρή στάση της Ιταλίας που έχει προστεθεί στο groupτων αμφισβητιών της κοινής μεταναστευτικής πολιτικής. Την ίδια ώρα, δε, η κ. Μέρκελ κινδυνεύει με μείζονα πολιτική κρίση στο εσωτερικό της χώρας της, αν δεν βρεθεί ευρωπαϊκή λύση, καθώς ο Βαυαρός Χριστιανοκοινωνιστής και κομματικός της εταίρος Χόρστ Ζεεχοφερ απειλεί να ξεκινήσει μονομερώς επιστροφές προσφύγων στις πρώτες χώρες υποδοχής, στις οποίες φυσικά συμπεριλαμβάνεται και η Ελλάδα.
