Η δυσάρεστη μισή αλήθεια για τα Npls και τις τράπεζες

Με το που άνοιξα το pc για να ρίξω μια ματιά στα νέα της ημέρας νάσου πρώτο – πρώτο το mail του κ. Χ.

Χαμογέλασα όταν είδα την ώρα αποστολής, ήταν το πρώτο μεταμεσονύκτιο mail που μου είχε σταλεί.

Σκέφτηκα ότι θα είχε αϋπνίες και εγώ δεν ανταποκρίθηκα έγκαιρα… Το άνοιξα και σας το παραθέτω χωρίς περικοπές.

«Καλησπέρα φίλε μου, ή μάλλον καλημέρα.

Αποφάσισα να σου στείλω αυτό το σημείωμα γιατί θέλω να σου επισημάνω κάτι που αφενός δεν έχουμε ποτέ συζητήσει και αφετέρου δεν φαίνεται να το έχεις προσέξει και σύ με όσα έχω δει να γράφεις κατά καιρούς. Νομίζω πως είναι κάτι που πρέπει να το πούμε γιατί διαφορετικά λέμε την μισή αλήθεια.

Αναφέρομαι στο ελληνικό θαύμα της κατακόρυφης πτώσης των ποσοστών Npls στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών.

Πραγματικά τέτοιο πράγμα δεν έχει ξανασυμβεί και χωρίς δεύτερη κουβέντα οφείλεται σ΄ αυτό το σχήμα που έχει χρησιμοποιηθεί τον Ηρακλή Ι και ΙΙ.

Έχει καθαρίσει από τον Ηρακλή ή καλύτερα με τον Ηρακλή, η κόπρος του Αυγείου σε ποσοστά που το 2022 θα φέρουν τις ελληνικές τράπεζες κοντά στον μέσο όρο των ευρωπαϊκών, εννοώ τον πραγματικό και όχι τον ονομαστικό.

Αυτή αναμφίβολα είναι η αλήθεια, αλλά για να είμαστε εντάξει πρέπει να πούμε ότι είναι η μισή αλήθεια. Ή καλύτερα αν θέλουμε να μετράμε με τις πραγματικές διαστάσεις απομείωσης του κινδύνου των Npls και Npes είναι κάτι μικρότερο από την μισή αλήθεια.

Η άλλη μισή – και κάτι παραπάνω - είναι ότι ο πραγματικός κίνδυνος, δηλαδή η αδυναμία πληρωμής αυτών των δεκάδων δισ. ευρώ δανείων, δεν έχει εξαφανισθεί.

Για την ακρίβεια δεν έχει μειωθεί καν και η πρόβλεψη για την Ελλάδα και για ολόκληρη την Ευρωζώνη σύμφωνα με την SSM είναι πως θα αυξηθεί, λόγω της επισφάλειας της διαδικασίας επιστροφής στην προ covid περίοδο. Το γράφατε και σεις προχθές αυτό. Και το ερώτημα στο οποίο δεν απαντάει κανείς είναι «και που στο καλό έχει πάει αυτός ο κίνδυνος;» αφού δεν έχει μειωθεί και συνεχίζει να αυξάνεται;

Η εύκολη απάντηση που δίνεται συνήθως είναι ότι «ξεφορτώνεται» στις αγορές με τις τιτλοποιήσεις.

Ξέρεις πολύ καλά ποιος τον έχει ανάλαβει και δεν είναι οι αγορές.

Από τους ισολογισμούς των τραπεζών έχει μεταφερθεί στον ισολογισμό του ελληνικού δημοσίου, το οποίο έχει δώσει και θα συνεχίσει να δίνει τις εγγυήσεις για να τρέξουν οι τιτλοποιήσεις των Npls και Npes... Όταν μάλιστα ξεκινήσει και η λειτουργία του Ταμείου που θα απορροφά τα ακίνητα που δεν μπορούν να αποπληρωθούν, η διαδικασία «μεταφοράς» του κινδύνου θα έχει ολοκληρωθεί. Κάνω λάθος; Ασφαλώς όχι. Βέβαια η διαδικασία αυτή μέσα από την οποία έχει μεταβιβασθεί ο κινδύνος στο δημόσιο θα έχει μία διάρκεια της τάξης των 5 – 6 – 7 ετών, που πάει να πει ως συνήθως ποιος ζεί ποιος πεθαίνει μέχρι τότε...

Αυτή είναι η άλλη μισή αλήθεια. Δηλαδή για άλλη μια φορά το δημόσιο παίρνει πάνω του το κόστος σταθεροποίησης του τραπεζικού συστήματος.

Και το κόστος αυτό είναι ίσο με το ποσό των εγγυήσεων που θα δώσει για τις τιτλοποιήσεις, γιατί όπως γνωρίζεις κανείς από τους ενδιάμεσους δεν αναλαμβάνει τον παραμικρό κίνδυνο από ένα μίγμα δανείων που από μόνα τους στην τραπεζική αγορά αποτελούσαν καθαρή ζημιά.

Βέβαια θα μου υπενθυμίσεις εδώ - και θα έχεις δίκιο - ότι στο μεταξύ, μέχρι να σκάσει οποιοδήποτε από τα ομόλογα που βγαίνουν με βάση τα Npls και Npes, το ελληνικό δημόσιο θα εισπράττει από τις τράπεζες την σχετική προμήθεια για τις εγγυήσεις που έχει δώσει, αλλά τα ποσά αυτά είναι μη συγκρίσιμα με το συνολικό «κόστος» της πιθανής ζημιάς.

Το μόνο που θα μπορούσε να πει κανείς ότι …ξαλαφρώνει πολύ αυτή την πιθανή ζημιά, είναι ότι ο ΟΔΔΗΧ στο μεταξύ έχει κερδίσει από την μέχρι στιγμής ενεργό διαχείριση του χρέους, μαζί και των ομολόγων που θα δώσει για εγγυήσεις στις τιτλοποιήσεις, αν δεν κάνω λάθος πάνω από 12 – 13 δις ευρώ.

Ίσως να είναι και πάνω από 14 σύμφωνα με ορισμένους υπολογισμούς. Που πάει να πει ότι έχει υπερκαλύψει το κόστος των εγγυήσεων του Ηρακλή Ι, δηλαδή το δημόσιο δεν θα χρειασθεί να βάλει το χέρι στην τσέπη του αν σκάσουν οι τιτλοποιήσεις, επειδή ο ΟΔΔΗΧ τα έχει βγάλει αυτά τα λεφτά από τις αγορές.

Χάρη στην νομισματική πολιτική της ΕΚΤ βέβαια και στην διαβολεμένα προσεκτική τακτική του ΟΔΔΗΧ, αλλά αυτό είναι άλλη ιστορία.
Και πάλι όμως εδώ η «ολόκληρη» αλήθεια είναι ότι αυτά τα λεφτά θα μπορούσαν να απομειώνουν το χρέος, αντί να αποτελούν εγγύηση για την απομείωση των κόκκινων δανείων από τους ισολογισμούς των τραπεζών…

Πήρα το θάρρος να σου τα υπενθυμίσω αυτά, χωρίς να θέλω να θίξω κανένα και προπαντώς εσένα φίλε μου.

Αλλά διαβάζω και ακούω τελευταία πολλά για την βελτίωση των ισολογισμών των τραπεζών – που είναι αλήθεια - και την ετοιμότητά τους να μεσολαβήσουν στην ροή των κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης για την δανειοδότηση της οικονομίας και αισθάνομαι λιγάκι αμήχανα με το γεγονός ότι οι τράπεζές μας εξακολουθούν εδώ και περισσότερο από δύο δεκαετίες, είτε με ΑΜΚ, είτε με κεφαλαιοποιήσεις, είτε με Ηρακλήδες, να απορροφούν κεφάλαια που αν είχαμε σήμερα το 30% από αυτά δεν θα χρειαζόμαστε το Ταμείο Ανάκαμψης…

Δεν είμαι υπερβολικός έχω κάνει την σχετική πρόσθεση των κεφαλαίων αυτών από το 2000 μέχρι σήμερα και έχω …τρομάξει.
Ελπίζω να μη σου χάλασα την μέρα.

Αν έχεις πάντως αντιρρήσεις σ’ αυτά που σου έγραψα θα περιμένω το σχόλιό σου. Χαιρετώ και τα λέμε σύντομα

Με εκτίμηση και πάντα στην διάθεσή σου κ. Χ».

Γ. Αγγέλης