Οικονογράφημα: Οι κοκκινωπές γαρίδες, ο κ. Κούρτς και το Αρσενικό

Ο καιρός άλλαξε και μαζί του ο τόπος συνάντησης της παρέας. Η γωνιά που είχαμε συναντηθεί την τελευταία φορά στην ταράτσα της μικρής πολυκατοικίας που μένει ο κ. Ψ εγκαταλείφθηκε… Η προστατευμένη βεράντα μας φιλοξένησε και πάλι σε ένα κλίμα μάλλον φθινοπωρινό.

Όμως ο κ. Ψ είχε τα κέφια του και αυτό φάνηκε στην ποικιλία των εδεσμάτων που μας είχε ετοιμάσει, πάντα σε μικρές ποσότητες βέβαια, έτσι ώστε να μας κρατάει συνεχώς μακριά από το αίσθημα του κορεσμού. Ήταν η τεχνική του, όπως μας είχε εξηγήσει μία φορά για να κάνει τα πιάτα του περιζήτητα.

Ίσως, μπορεί να είχε και δίκιο, αλλά αν τα πιατάκια με το χταποδάκι ήταν περισσότερα ίσως να ήμασταν καλύτερα. Τέλος πάντων, καθένας με την «τεχνική» του…

Το κέφι του πάντως όπως φάνηκε είχε να κάνει και με τα όσα τελευταία είχαν αρχίσει να συμβαίνουν στην όχι και τόσο μακρινή Αυστρία.

Είχε ενθουσιαστεί με το γεγονός ότι η Εισαγγελία είχε «εισβάλει» στο γραφείο του εν ενεργεία προέδρου Κούρτς για έρευνες που είχαν να κάνουν με την χειραγώγηση των ΜΜΕ με κρατικό χρήμα στις εκλογές.

«Μπορείς να το φανταστείς κάτι τέτοιο στην Ελλάδα;» είπε ο κ. Ψ με φανερή ένταση. «Μπορείς να φανταστείς να γίνεται κάτι τέτοιο σε οποιαδήποτε ελληνική κυβέρνηση;».

Η Ελένη πάντα ψύχραιμη, τον κοίταξε και σχολίασε «γιατί το λες αυτός, ξέχασες τι έγινε στην Ελλάδα το 89; Γιατί θεωρείς ότι είναι τόσο παράδοξο αυτό που γίνεται με τον Κούρτς; Σου θυμίζω ότι ήδη έχει κατηγορηθεί ένας υπουργός της κυβέρνησής του και ακόμα τα πράγματα δεν έχουν ξεκαθαρίσει. Το πολιτικό σύστημα δείχνει αρκετά σταθερό ώστε να επιτρέπει στην δικαστική εξουσία να μπαίνει με ένταλμα για έρευνα ακόμα και στο γραφείο του Προέδρου.

Δεν θα έλεγα πως είναι και άσχημα…Βέβαια δεν είμαι σε θέση να το κρίνω περισσότερο γιατί δεν γνωρίζω την κατάσταση που επικρατεί αυτή την περίοδο στην Αυστρία. Θα έλεγα όμως ότι με την Γερμανία να είναι στην κατάσταση που είναι και στην Αυστρία να έχουμε επισκέψεις της εισαγγελίας στο προεδρικό γραφείο, η Ευρώπη πολιτικά δεν είναι και στα καλύτερά της…».

Ο κ. Ψ είχε πεταχτεί στο μεταξύ για ανεφοδιασμό στην κουζίνα και δεν άκουσε τα τελευταία σχόλια της Ελένης.

Από την σιωπή όμως που ακολούθησε κατάλαβα ότι η αναφορά του κ. Ψ στο επεισόδιο με τον Κούρτς απασχολούσε περισσότερο την ομήγυρη απ’ όσο φαινόταν.

Ο κ. Ψ επέστρεψε με μία μικρή σκεπασμένη πιατελίτσα που ακούμπησε με προσοχή στο τραπέζι.

Την ξεσκέπασε αποκαλύπτοντας γαρίδες μέσα σε μία κάπως κοκκινωπή σάλτσα, που ανέδιδε μία εξαιρετική μυρωδιά στην οποία όμως δεν απέδιδες προέλευση ντομάτας.

Αρχίσαμε να το δοκιμάζουμε με τον κ. Ψ να στέκεται όρθιος και να περιμένει τα σχόλιά μας. Η Ελένη έδειξε ότι της άρεσε. «Άκουσε δεν ξέρω τι έχεις βάλει μέσα αλλά είναι εξαιρετική. Βάζω στοίχημα βέβαια ότι τις έχεις βράσει σε κόκκινο κρασί» είπε και τον κοίταξε.

«Ναι έτσι είναι αλλά δεν είναι το κρασί που κάνει την δουλειά» είπε ο κ. Ψ και κοίταξε εμένα και τον κ. Χ.

Ούτε εγώ ούτε ο κ. Χ είχαμε άποψη για το τι άλλο έδινε αυτή την ιδιαίτερη γεύση στο πιάτο του κ. Ψ. Αυτό που μας απασχολούσε είναι να το γευτούμε… Ο κ. Ψ το κατάλαβε και έμεινε ικανοποιημένος γεμίζοντας τα ποτηράκια μας με ρακί διπλής απόσταξης που είχε πρόσφατα προμηθευτεί από την Νάξο.

Το «Αρσενικό» που υπήρχε στο τραπέζι συμπλήρωνε τις γεύσεις εξαιρετικά. Σε λίγο το πιατελάκι με τις κοκκινωπές γαρίδες είχε αδειάσει και ο κ. Χ το έδειξε στον κ. Ψ βέβαιος ότι μπορεί να ξαναγεμίσει.

Ο κ. Ψ το σήκωσε και το ξαναγέμισε στην κουζίνα λέγοντάς μας να μην ανησυχούμε «υπάρχουν αρκετές, αλλά προσέξτε και το στομάχι σας…».

Ο κ. Χ μέχρι να γυρίσει από την κουζίνα ο κ. Ψ με τις γαρίδες του, είχε ανοίξει την συζήτηση για την κατάσταση στην Ευρώπη με αφορμή την Σύνοδο Κορυφής και τα προβλήματα με την ακρίβεια στην ενέργεια.

«Πιστεύεις» παρατήρησε απευθυνόμενος σε μένα, «ότι πάμε για κάτι που να μοιάζει με '73 πάλι;».

Δεν απάντησα αμέσως κάνοντας νόημα στον κ. Ψ ότι η ρακί του ήταν πολύ καλή, τουλάχιστον στην γεύση.

«Υπάρχουν πολλά που μοιάζουν, αλλά όπως ξέρεις τίποτα δεν επαναλαμβάνεται ακόμα και όταν μοιάζει με κάτι που έχει συμβεί» είπα.

«Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν κάποια βασικά στοιχεία που μπορεί να πει κανείς ότι επαναλαμβάνονται» παρατήρησα.

«Δηλαδή;» ρώτησε η Ελένη.

«Δηλαδή» συνέχισα, «η αιτία όπως και το '71 ξεκινάει σαν νομισματική κρίση, προκαλεί στην συνέχεια πληθωριστικά απανωτά κύματα, αυτό επιδεινώνει την δημοσιονομική κρίση με πολιτικές αναταραχές που αλλάζουν το πρόσωπο της Ευρώπης Αν προσθέσεις και την εισαγωγή της αμφισβήτησης για την ισχύ των ΗΠΑ με την ήττα στο Βιετνάμ, έχεις πολλά «ίδια» χαρακτηριστικά» σχολίασα και περίμενα τις παρατηρήσεις του κ. Χ.

Στο μεταξύ ο κ. Ψ είχε ανεφοδιάσει το τραπέζι και κάθισε μαζί μας.

«Συμφωνώ μαζί σου» είπε ο κ. Χ. Δεν τον απασχολούσαν πλέον οι κοκκινωπές γαρίδες του κ. Ψ.

Θα έλεγα ότι το ενδιαφέρον του συγκεντρωνόταν πλέον στα μικρά κομμάτια του ναξιώτικου τυριού που το αποκαλούν «Αρσενικό».

«Σίγουρα μπορεί να πει κανείς ότι και τώρα έχεις μία …σιωπηρή αιτία νομισματικής κρίσης που έχει προέλθει από τις πολιτικές νομισματικής χαλάρωσης των Κεντρικών Τραπεζών μετά το 2008 και πολύ περισσότερο μετά την πανδημία.

Αλλά για αυτή λίγοι έχουν το ενδιαφέρον ή τον συμφέρον να μιλήσουν.

Είναι επίσης δεδομένο ότι οι πληθωριστικές συνέπειες είναι πλέον αναμφισβήτητες, όπως και τα δημοσιονομικά αδιέξοδα.

Για τις πολιτικές αναταράξεις θα έλεγα ότι δεν έχουν ακόμα ξεδιπλωθεί, αλλά ήδη έχουν αρχίσει να κουνάνε τον πλανήτη.

Έχεις όμως καινούργια χαρακτηριστικά που ξεπερνάνε τις δυνατότητες πολιτικής και οικονομικής διαχείρισης που είχες την δεκαετία του '70 και αυτό κάνει την μεγάλη διαφορά» σχολίασε ο κ. Χ, αλλά η Ελένη δεν τον άφησε να διακόψει.

«Για εξήγησέ μου τι εννοείς γιατί το κάνεις πιο ενδιαφέρον τώρα..» είπε η Ελένη υποχρεώνοντας τον κ. Χ να διευκρινίσει τα λεγόμενά του. Εκείνος άλλο που δεν ήθελε, συνέχισε «Θέλω να πω, ότι σήμερα στο υπόβαθρο αυτών των εξελίξεων έχεις ένα τεράστιο ιστορικών διαστάσεων οριζόντια εκτεινόμενο και απόλυτα διασυνδεδεμένο χρέος κρατικό και ιδιωτικό, σ’ ολόκληρο τον πλανήτη, που ακυρώνει κάθε απόπειρα των κεντρικών τραπεζών να σταματήσουν τον πληθωρισμό με εργαλεία που χρησιμοποίησαν στις αρχές του '80.

Εννοώ την αύξηση των επιτοκίων.

Σήμερα είναι αδύνατο να αυξήσουν οι κεντρικές τράπεζες τα επιτόκια χωρίς να βυθίσουν τον πλανήτη σε μία ύφεση από την οποία κανείς δεν θα μπορεί να βγει ποτέ…

Το 81 όταν ο Βόλκερ αύξησε τα επιτόκια προκάλεσε επίσης ύφεση από την οποία χρειάσθηκε πάνω από μία δεκαετία για να ανακάμψει η οικονομία. Αλλά το χρέος το σημερινό με εκείνο που υπήρχε το '81 δεν έχει καμία σχέση.

Σήμερα οικονομίες με χρέος σαν εκείνο του '81 θα είχαν αξιολόγηση ΑΑΑ…

Σήμερα όλες οι μεγάλες οικονομίες έχουν χρέος που ξεπερνάει το 100% του ΑΕΠ και αν προσθέσεις και το ιδιωτικό αυτό ξεπερνάει το 200%. Δεν υπάρχει καμία σύγκριση. Που πάει να πει ότι αύξηση των επιτοκίων ίσον αυτοκτονία. Και κανείς δεν πρόκειται να αυτοκτονήσει.

Το άλλο «εργαλείο» που θα μπορούσαν να εφαρμόσουν είναι αυτό που χρησιμοποίησαν ιδιαίτερα στην Ευρώπη μετά το 2008, ήτοι την περιοριστική πολιτική». Εκεί πετάχτηκε ο κ. Ψ σχολιάζοντας «εννοείς λιτότητα δηλαδή και μνημόνια;»

«Ναι» συνέχισε ο κ. Χ, «αλλά αυτό μετά από όσα έχουν συμβεί με την πανδημία είναι εξαιρετικά δύσκολο αν όχι επίσης αδύνατο να συμβεί, για προφανείς λόγους. Άλλωστε τα όσα ακολούθησαν το '71 ειδικά στην Ευρώπη παραμένουν ένα πολιτικό κεφάλαιο που κανείς δεν το αγνοεί…» παρατήρησε ο κ. Χ.

«Γι’ αυτό έχω την άποψη ότι αυτή την φορά η σύγχυση που ήδη επικρατεί διεθνώς θα …συνεχίσει να περιπλέκει την κατάσταση, αυξάνοντας την ένταση στο οικονομικό το πολιτικό και το γεωπολιτικό πεδίο».

Μεσολάβησαν λίγα δευτερόλεπτα σιωπής.

Σχεδόν ταυτόχρονα ο κ. Χ και η Ελένη άπλωσαν το χέρι να πάρουν την τελευταία κοκκινωπή γαρίδα και έσκασαν στα γέλια κάνοντας πίσω.

Ο κ. Ψ άπλωσε το χέρι με το πιρουνάκι του κάρφωσε την γαρίδα και την απόθεσε στο πιάτο του λέγοντας «αυτή είναι η τελευταία και θα την απολαύσει ο μάγειρας…».

Καθώς την απολάμβανε σχολίασε «Αυτό που καταλαβαίνω με αυτά που είπατε είναι πως ο φαύλος κύκλος μεταξύ οικονομίας και πανδημίας έχει παγιδευτεί στον φαύλο κύκλο πληθωρισμού – χρέους... και από αυτόν δεν φαίνεται να υπάρχει διέξοδος.

Γι’ αυτό εγώ θα φάω την γαρίδα μου και σεις απολαύστε τα τυράκια γιατί δεν ξέρω ακόμα για πόσο θα μπορώ να τα προμηθεύομαι.

Ήδη έχουν ακριβύνει τόσο που η ποικιλία τους θα μειωθεί από την επόμενη συνάντησή μας…».

Γ. Αγγέλης