Η Ελλάδα παραμένει στην κορυφή της Ευρώπης στην διαχείριση αποβλήτων λιπαντικών ελαίων (Α.Λ.Ε.), ξεπερνώντας για ακόμη μία χρονιά τους εθνικούς στόχους. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Συλλογικού Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης της ΕΝΔΙΑΛΕ, το 2021 συλλέχθηκαν 25.952 τόνοι αποβλήτων λιπαντικών ελαίων, από το σύνολο των 36.720 τόνων που εκτιμάται ότι παρήχθησαν, ήτοι ποσοστό 71% (εθνικός στόχος 70%). Μάλιστα, το 100% των συλλεχθέντων αποβλήτων λιπαντικών οδηγήθηκαν σε αναγέννηση, μια επίδοση η οποία ξεπερνά κατά 20% τον εθνικό στόχο (αναγέννηση σε ποσοστό 80%) και κατά 40% τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό μέσο όρο (61,2%).
Τι σημαίνει όμως αυτή η πρωτιά για το περιβάλλον, τη δημόσια υγεία και την ελληνική οικονομία; Τα απόβλητα λιπαντικών ελαίων (Α.Λ.Ε.), δηλαδή τα χρησιμοποιημένα λιπαντικά κινητήρων εσωτερικής καύσης, τα υδραυλικά και βιομηχανικά έλαια, τα έλαια επεξεργασίας μετάλλων και τα έλαια μετασχηματιστών τα οποία με απλά λόγια αναφέρονται σε απόβλητα από αυτοκίνητα, αντλίες, μηχανήματα που λειτουργούν σε μονάδες παραγωγής και εν γένει λιπαντικά έλαια τα οποία αφού χρησιμοποιηθούν καθίστανται άχρηστα θεωρούνται επικίνδυνα για τη δημόσιο υγεία. Περιέχουν τοξικά και καρκινογόνα βαρέα μέταλλα που μολύνουν την ατμόσφαιρα και τον υδροφόρο ορίζοντα, πολύ-αρωματικές ενώσεις σε ποσοστό μεγαλύτερο του 3 %wt, οι οποίες θεωρούνται καρκινογόνες ακόμη και σε απλή επαφή με το δέρμα, χλωριωμένες ενώσεις που κατά την καύση τους παράγονται διοξίνες και φουράνια και θείο σε ποσοστά 0,6–1,0 %wt (πολύ υψηλότερο από τα συμβατικά καύσιμα).
Τα απόβλητα λιπαντικά έλαια φιγουράρουν στην κορυφή των επικίνδυνων αποβλήτων σύμφωνα με την κατάταξη της ΕΕ και για το λόγο αυτό η διαχείρισή τους θεωρείται καίριας σημασίας σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
Η διαχείριση στη χώρα μας υλοποιείται από έναν και μοναδικό φορέα την ΕΝΔΙΑΛΕ, μια πρακτική η οποία είθισται να εφαρμόζεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο (για παράδειγμα η Γαλλία που έχει πολύ μεγαλύτερη βιομηχανική παραγωγή σε σχέση με την Ελλάδα έχει επίσης αναθέσει σε έναν και μοναδικό φορέα τη διαχείριση των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων). Ο φορέας, ακολουθώντας τις αρχές της κυκλικής οικονομίας εφαρμόζει ένα κυκλικό μοντέλο το οποίο συμβάλει στην επανάχρηση/αξιοποίηση των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων αφού πρώτα συλλεχθούν και υποστούν την κατάλληλη επεξεργασία και με τη χρήση εξελιγμένων συστημάτων καταγραφής όλου του «ταξιδιού» των απόβλητων λιπαντικών ελαίων από τη στιγμή που θα συλλεχθούν μέχρι τη στιγμή που θα παραδοθούν στα διυλιστήρια. Συγκεκριμένα, βιομηχανίες και επιχειρήσεις που παράγουν, πωλούν και διαθέτουν λιπαντικά έλαια προς χρήση έχουν τη δυνατότητα να πιστοποιηθούν και να συμμετάσχουν στην διαχείριση των αποβλήτων προκειμένου αυτά να συλλεχθούν και να οδηγηθούν σε αναγέννηση.
Ήδη η ΕΝΔΙΑΛΕ διαθέτει 40.000 σημεία συλλογής (πρατήρια, συνεργεία κλπ), 42 αδειοδοτημένους συλλέκτες, οκτώ κέντρα συλλογής και οκτώ εξειδικευμένες εταιρείες αναγέννησης λιπαντικών. Το δίκτυό της όσον αφορά στα σημεία συλλογής συνεχώς διευρύνεται καθώς οι αντίστοιχες επιχειρήσεις και κλάδοι έχουν αντιληφθεί τη σημασία της αξιοποίησης και επανάχρησης αλλά και της συμβατότητας μιας τέτοιας στρατηγικής με τα κριτήρια ESG.
Σύμφωνα με στοιχεία που παρέθεσε η ΕΝΔΙΑΛΕ επικαλούμενη επίσημες έρευνες, τα οφέλη της αναγέννησης Α.Λ.Ε. (έναντι της παραγωγής βασικών λιπαντικών από αργό πετρέλαιο) αποτυπώνονται στο περιβάλλον, τη δημόσια υγεία και την εθνική οικονομία. Συγκεκριμένα, επιτυγχάνεται μείωση κατά 50% των παραγόμενων αερίων θερμοκηπίου και CO2, αποτροπή μόλυνσης εδάφους και εξοικονόμηση 2 εκατομμυρίων τόνων αργού για παραγωγή λιπαντικών. Η ανακύκλωση των απόβλητων λιπαντικών ελαίων συμβάλει στη μείωση κατά 96.5% του κινδύνου δημιουργίας καρκινογενέσεων και στη μείωση κατά 74% των εκπομπών αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα, συνδεδεμένων με αναπνευστικές παθήσεις.
Ως προς τα αναπτυξιακά οφέλη, εξοικονομούνται 1.500.000 ευρώ σε ετήσια βάση (ποσό το οποίο θα προερχόταν από δασμούς και φόρους για την εισαγωγή λιπαντικών ελαίων) ενώ καταναλώνεται 8 φορές λιγότερη ενέργεια για παραγωγή ίσης ποσότητας λιπαντικού.
Δεληγιώργης: Να συμβάλουν όλοι σε αυτή τη βέλτιστη πρακτική Κυκλικής Οικονομίας
Η ΕΝΔΙΑΛΕ παρουσίασε τα αποτελέσματα του φορέα σε ενημερωτική συνάντηση με δημοσιογράφους. Η διοίκηση του φορέα τόνισε την ανάγκη συμμετοχής των πολιτών οι οποίοι μπορούν να αναζητούν τα σημεία συλλογής (40.000 σημεία συλλογής με ειδική σήμανση) και να εναποθέτουν τα (οικιακά) απόβλητα οικιακά έλαια κατά την πρακτική που ακολουθούν και οι επιχειρήσεις που τα παράγουν (συνεργεία κλπ).
O Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΝΔΙΑΛΕ, κ. Γεώργιος Δεληγιώργης, δήλωσε σχετικά:
«Με ιδιαίτερη χαρά ανακοινώνουμε τα αποτελέσματα του Εθνικού Συλλογικού Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων της ΕΝΔΙΑΛΕ Α.Ε. για το 2021, τα οποία πιστοποιούν την υπερκάλυψη των στόχων συλλογής και αναγέννησης, διατηρώντας την «πρωτιά» ανάμεσα σε όλα τα αντίστοιχα συστήματα της Ευρώπης. Το να βρεθείς στην ευρωπαϊκή κορυφή είναι ένα μεγάλο επίτευγμα.
Το να παραμένεις όμως διαχρονικά σε αυτή την κορυφή, κάνει ακόμα μεγαλύτερη την επιτυχία.
Αξίζουν θερμά συγχαρητήρια σε όλους τους πρωταγωνιστές. Στα 40.000 συνεργαζόμενα σημεία συλλογής, στις εταιρείες συλλογής, στους αξιοποιητές των μονάδων αναγέννησης καθώς και στα στελέχη της ΕΝΔΙΑΛΕ που συμβάλλουν σε αυτή τη βέλτιστη πρακτική Κυκλικής Οικονομίας. Πρόκειται αναμφισβήτητα για μία επιτυχία η οποία αναγνωρίζεται ως ευρωπαϊκό πρότυπο το οποίο έχει Ελληνική ταυτότητα.
Τίποτα σημαντικό και μεγάλο όμως δεν γίνεται αν δεν αγκαλιαστεί από τους ίδιους τους πολίτες. Γι’ αυτό και τους ενθαρρύνουμε να συνεχίσουν να αναζητούν τα σημεία συλλογής που πιστοποιούνται πλέον με το ειδικό σήμα της ΕΝΔΙΑΛΕ για να ανακυκλώνουν εκεί τα λιπαντικά των αυτοκινήτων τους.
Κάθε επιτυχία είναι το σκαλοπάτι για ανέβουμε ακόμη πιο ψηλά. Συνεχίζουμε με αυτοπεποίθηση το έργο μας, προς όφελος του περιβάλλοντος, της δημόσιας υγείας και της εθνικής οικονομίας».
