Η Ελλάδα είναι πρωταθλήτρια στη Συλλογή των Α.Λ.Ε. (Απόβλητα Λιπαντικά Έλαια, τα οποία θεωρούνται τοξικά και επικίνδυνα υλικά) και αποτελεί παράδειγμα καλών πρακτικών σε διεθνές επίπεδο. Η κατάκτηση της κορυφής είναι το αποτέλεσμα της επίμονης προσπάθειας της ΕΝΔΙΑΛΕ (Ενναλακτικής Διαχείριση Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων), η οποία, όταν ξεκίνησε ως Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων, η Ελλάδα κατέγραφε το μικρότερο ποσοστό αναγέννησης ΑΛΕ (8%) και το μεγαλύτερο ποσοστό παράνομης διαχείρισης (61%), με τη συλλογή και αναγέννηση ΑΛΕ να είναι της τάξης των 4-5.000 τόνων ετησίως. Σήμερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΝΔΙΑΛΕ, συλλέγουμε και αναγεννάμε 27.000 τόνους επικίνδυνων και τοξικών αποβλήτων. Ο Διευθύνοντας Σύμβουλος της ΕΝΔΙΑΛΕ, κ. Γεώργιος Δεληγιώργης, σε συνέντευξη που παραχωρεί στο Insider.gr, μιλάει για τη στρατηγική της ΕΝΔΙΑΛΕ, αναλύει τη σύνδεση των Α.Λ.Ε με την Κυκλική Οικονομία, αναδεικνύει τα οφέλη των Πράσινων Δημόσιων Συμβάσεων και παραθέτει συγκεκριμένα στοιχεία για τα πλεονεκτήματα της συλλογής και επαναχρησιμοποίησης των Α.Λ.Ε σε όρους εξοικονόμησης πόρων και ενέργειας.
Ακολουθεί αναλυτικά η συνέντευξη που παραχώρησε ο κ. Γεώργιος Δεληγιώργης στο Insider.gr:
1. Η Ελλάδα είναι πρωταθλήτρια στη Συλλογή των Α.Λ.Ε. Ποια είναι η στρατηγική που ακολουθήσατε και η οποία θεωρείτε ότι έδωσε στη χώρα μας ένα τέτοιο προβάδισμα;
Πράγματι η Ελλάδα πιστώνεται με μια μεγάλη εθνική επιτυχία στη Συλλογή και Αναγέννηση των ΑΛΕ. Καταφέρνουμε να βρισκόμαστε στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια πρωτοπορία, επιτυγχάνοντας το απόλυτο 100% της αναγέννησης των ΑΛΕ που συλλέγονται. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος αυτής της επιτυχίας πρέπει να αναλογιστεί κανείς ότι μέχρι το 2004 που ξεκινήσαμε ως Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων, η Ελλάδα κατατασσόταν ως χώρα με το μικρότερο ποσοστό αναγέννησης ΑΛΕ (8%) και το μεγαλύτερο ποσοστό παράνομης διαχείρισης (61%), με τη συλλογή και αναγέννηση ΑΛΕ να είναι της τάξης των 4-5.000 τόνων ετησίως. Σήμερα συλλέγουμε και αναγεννάμε 27.000 τόνους επικίνδυνων & τοξικών αποβλήτων.
Θεμέλιο αυτής της μεγάλης επιτυχίας είναι η συνεργασία. Η ΕΝΔΙΑΛΕ συνεργάστηκε με όλες τις αδειοδοτημένες εταιρείες συλλογής και αναγέννησης που λειτουργούσαν και ανέπτυξε ένα πλήρως λειτουργικό δίκτυο συνεργασιών με σημεία παραγωγής ΑΛΕ (πρατήρια, συνεργεία, βιομηχανίες, δημόσιους φορείς κλπ) καλύπτοντας τις ανάγκες συλλογής πανελλαδικά.
Δημιούργησε 8 Κέντρα Συλλογής και πιστοποίησης ΑΛΕ, μέσω των οποίων καλύπτει τις ανάγκες των συνεργαζόμενων συλλεκτών σε όλη την Ελληνική επικράτεια. Ιδιαίτερη βαρύτητα έχει δοθεί στην διαχείριση αποβλήτων λιπαντικών τα οποία παράγονται σε νησιωτικές αλλά και δυσπρόσιτες περιοχές της χώρας. Αποτέλεσμα είναι η κάλυψη κατά 100% της χώρας μας στην διαχείριση του συγκεκριμένου επικίνδυνου αποβλήτου.
Οι αριθμοί επιβεβαιώνουν την ΕΝΔΙΑΛΕ ως πρωταθλήτρια Ευρώπης και οι επιδόσεις της αναγνωρίζονται με συνεχείς αναφορές σε έγκυρες μελέτες. Για να αναφερθώ μόνον στις πιο πρόσφατες, η πρώτη είναι η
Μελέτη του Ευρωπαϊκού Γραφείου Περιβάλλοντος (European Environmental Bureau) που δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο 2020 και σε αυτή αναδεικνύεται η Ελλάδα ως Παράδειγμα Καλής Πρακτικής στην ξεχωριστή συλλογή αποβλήτων λιπαντικών ελαίων, υπογραμμίζοντας πως η χώρα μας έχει το υψηλότερο ποσοστό αναγέννησης 100% των ποσοτήτων ΑΛΕ που συλλέγει ενώ είναι η πρώτη χώρα στην ΕΕ που έχει θέσει στόχους συλλογής και αναγέννησης στα ΑΛΕ που παράγονται στην Ναυτιλία. Η δεύτερη δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο 2021 και είναι η μελέτη της RDC Environment για λογαριασμό της Γαλλικής Περιβαλλοντικής υπηρεσίας (ADEME). Σε αυτή, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση σε πέντε συστήματα, Βελγίου, Ισπανίας, Ιταλίας, Πορτογαλίας και Ελλάδας, με την λειτουργία του Συστήματος της ΕΝΔΙΑΛΕ να έχει τη σημαντικά χαμηλότερη επιβάρυνση του τελικού καταναλωτή σε σχέση με τα κόστη λειτουργίας αντίστοιχων συστημάτων που λειτουργούν στις άλλες χώρες της ΕΕ, ενώ επιτυγχάνεται το υψηλότερο ποσοστό αναγέννησης ΑΛΕ 100%.
2. Μπορείτε με απλά λόγια να μας περιγράψετε πώς εφαρμόζεται το μοντέλο της Κυκλικής Οικονομίας στα Α.Λ.Ε.;
Το μοντέλο του παρελθόντος "παραγωγή - κατανάλωση - απόρριψη" αποδείχθηκε κοστοβόρο, αντιπαραγωγικό και περιβαλλοντικά επικίνδυνο. Το νέο μοντέλο της Κυκλικής Οικονομίας έρχεται ως απάντηση στην ανάγκη για αειφόρο ανάπτυξη, λαμβάνοντας υπόψη την αυξανόμενη ανησυχία για την εξάντληση των φυσικών πόρων και τη συνεπαγόμενη υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Οι αρχές της κυκλικής οικονομίας βρίσκουν απόλυτη εφαρμογή στην ορθή διαχείριση των απόβλητων λιπαντικών ελαίων από την ΕΝΔΙΑΛΕ μέσω της συλλογής – αναγέννησης – επανένταξης στην αγορά. Μέσω της βέλτιστης πρακτικής την οποία εφαρμόζουμε για την διαχείριση των Α.Λ.Ε, αποτρέπουμε τη μόλυνση του περιβάλλοντος από 27.000 τόνους επικίνδυνων & τοξικών αποβλήτων κατά μέσο όρο τον χρόνο. Πετυχαίνουμε την αναγέννηση του 100% των συλλεγόμενων ποσοτήτων απόβλητων λιπαντικών ελαίων, οδηγώντας σε ετήσια παραγωγή περίπου 20.000 τόνων αναγεννημένου βασικού λιπαντικού που καλύπτει τις ίδιες προδιαγραφές με τα πρωτογενή.
3. Πώς μεταφράζεται το όφελος της συλλογής και επαναχρησιμοποίησης των Α.Λ.Ε σε όρους εξοικονόμησης πόρων και ενέργειας;
Τα κόστη της ενέργειας και των πρώτων υλών βρίσκονται σήμερα στο επίκεντρο της παγκόσμιας οικονομίας και κάθε πλεονέκτημα που κερδίζεται σε αυτούς τους τομείς έχει ιδιαίτερη αξία. Οι 20.000 τόνοι αναγεννημένου λιπαντικού το χρόνο που ξαναμπαίνουν στην αγορά, αποφέρουν χειροπιαστά και μετρήσιμα οφέλη για την οικονομία και τους πολίτες καθώς για την παραγωγή αντίστοιχης ποσότητας πρωτογενών βασικών λιπαντικών απαιτείται ποσότητα 2 εκ. τόνων αργού πετρελαίου (Crude Oil). Επιπλέον, η εξοικονόμηση ενέργειας που επιτυγχάνεται υπολογίζεται άνω του 1.100.000 ΜJ τον χρόνο δεδομένου ότι η διαδικασία παραγωγής πρωτογενούς λιπαντικού απαιτεί 8 φορές περισσότερη ενέργεια σε σχέση µε τη διαδικασία επαναδιύλισης. Το οικονομικό όφελος αποτιμάται σε περισσότερα από 900 εκατοµµύρια. Πρωτοπορώντας, δίνουμε αξία στο περιβάλλον και την οικονομία.
4. Θα μας πείτε λίγα λόγια για την αξιοποίηση των Πράσινων Δημόσιων Συμβάσεων στον τομέα σας;
Οι ΠΔΣ όπως ορίζονται στην ΚΥΑ 14900/08.02.2021, είναι ένα καινοτόμο εργαλείο για την ανάπτυξη πράσινων προϊόντων και υπηρεσιών, συμβάλλοντας στην εξοικονόμηση πόρων για τον δημόσιο τομέα. Η προμήθεια αγαθών και η ανάθεση έργων και υπηρεσιών από τις δημόσιες αρχές με την εφαρμογή ευρωπαϊκών περιβαλλοντικών κριτηρίων «κυκλικότητας» έχει πολλαπλά οφέλη. Αφενός συμβάλλει στη μείωση του ενεργειακού και οικολογικού αποτυπώματος και στη μείωση των αρνητικών επιπτώσεων στο περιβάλλον. Αφετέρου προωθεί την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα, εξοικονομεί δημόσιους πόρους, ενισχύει την εγχώρια επιχειρηματικότητα και τις περιβαλλοντικές τεχνολογίες. Και ταυτόχρονα είναι ένα μήνυμα κοινωνικής ευαισθητοποίησης για τα θέματα της προστασίας του περιβάλλοντος.
Μέσω των ΠΔΣ είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι προβλέπεται πλέον η προμήθειά τους, κατ’ ελάχιστον σε ποσοστό 25%. ‘Ετσι αποφεύγονται και στρεβλώσεις του ελεύθερου ανταγωνισμού από την τακτική διάφορων φορέων, που αποκλείουν σε δημόσιους διαγωνισμούς προμήθειας λιπαντικών ελαίων τα αναγεννημένα λιπαντικά, αποκλείοντας συγκεκριμένες εταιρείες και αυξάνοντας το κόστος προμήθειας, παραβιάζοντας τους κανόνες της ελεύθερης αγοράς.
Γι αυτό και αξίζει να υπογραμμίσουμε πως η πιστή εφαρμογή των ΠΔΣ, χωρίς εξαιρέσεις, παίζει καθοριστικό ρόλο στην επιτάχυνση της μετάβασης στο μοντέλο της Κυκλικής Οικονομίας με όλα τα οφέλη της για το περιβάλλον, την κοινωνία και την οικονομία.
5. Πρόσφατα τοποθετήσατε ειδική σήμανση στα 40.000 Σημεία Συλλογής Α.Λ.Ε.. Θεωρείτε ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις και οι καταναλωτές είναι ευαισθητοποιημένοι όσον αφορά στην ορθή διαχείριση των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων αλλά και στις αρχές κυκλικής οικονομίας γενικότερα; Ποια θεωρείτε ότι θα πρέπει να είναι τα επόμενα βήματα;
Όσο περισσότερο αγκαλιαστεί η Κυκλική Οικονομία από τους ίδιους τους πολίτες τόσο πιο γρήγορα θα δούμε τα οφέλη της για όλους. Με αυτή τη φιλοσοφία, η ΕΝΔΙΑΛΕ ανέλαβε την πρωτοβουλία για την τοποθέτηση ενός καλαίσθητου και ευδιάκριτου σήματος που αναδεικνύει και πιστοποιεί τα Σημεία Συλλογής Α.Λ.Ε. (πρατήρια, συνεργεία και αντιπροσωπίες αυτοκινήτων) τα οποία λειτουργούν σήμερα σε όλη τη χώρα. Στόχος της πρωτοβουλίας μας είναι η ενημέρωση των πολιτών και η ενίσχυση της ενεργούς συμμετοχής τους στην ορθή διαχείριση των Α.Λ.Ε. μέσω της επιλογής επιχειρήσεων οι οποίες ακολουθούν σύννομες και περιβαλλοντικά ορθές πρακτικές. Σημειώνεται πως ναι μεν η χώρα μας κατακτά την πρώτη θέση σε επίπεδο Ε.Ε., αναγεννώντας το 100% των συλλεγόμενων ποσοτήτων Α.Λ.Ε., πλην όμως ένα μικρό ποσοστό τοξικών αποβλήτων εξακολουθεί να μην συλλέγεται και καταλήγει στο έδαφος, με εξαιρετικά βλαβερές επιπτώσεις για το περιβάλλον. Ακριβώς εκεί στοχεύει η συγκεκριμένη ενέργεια σήμανσης των σημείων συλλογής ΑΛΕ που θα πλαισιωθεί και με επιπλέον ενέργειες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού μέσω των ψηφιακών αλλά και συμβατικών μέσων προβολής. Η Κυκλική Οικονομία να παίρνει συνειδητή ψήφο εμπιστοσύνης μέσα στην καθημερινότητα των πολιτών.
Λίγα λόγια για την ΕΝΔΙΑΛΕ
Η ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΛΙΠΑΝΤΙΚΩΝ ΕΛΑΙΩΝ (ΕΝ.ΔΙ.Α.Λ.Ε. ΑΕ), είναι το Εθνικό Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ) Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων (ΑΛΕ) το οποίο ιδρύθηκε τον Απρίλιο του 1998 με έδρα την Αθήνα. Δραστηριοποιείται στον τομέα της εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων (ΑΛΕ) με τρόπο φιλικό προς το περιβάλλον, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Από τον Ιούνιο του 2004 λειτουργεί βάσει της απόφασης οικ 105135/10-6-2006/ΦΕΚ 905Βτου Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ ως εγκεκριμένο Εθνικό Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης Απόβλητων Λιπαντικών Ελαίων (ΑΛΕ). Η ανωτέρω απόφαση παραμένει σε ισχύ βάσει του άρθρου 4 «Μεταβατικές Διατάξεις» της Υπουργικής Απόφασης Νο 116570/13-02-2009 – ΦΕΚ 769Β/28-04-2009, «Κανονισμός για την διαδικασία ανανέωσης των εγκρίσεων συστημάτων ατομικής ή συλλογικής εναλλακτικής διαχείρισης συσκευασιών και άλλων προϊόντων.»
Σκοπός της ΕΝ.ΔΙ.Α.Λ.Ε. ΑΕ, είναι ο σχεδιασμός και η άσκηση της πολιτικής διαχείρισης των ΑΛΕ σε εθνικό επίπεδο.
Με τον όρο σχεδιασμό νοείται η οργάνωση, συστηματοποίηση, λειτουργία και παρακολούθηση ενός πανελλήνιου δικτύου συλλογής προσωρινής αποθήκευσης και μεταφοράς προς αναγέννηση, με την υιοθέτηση των μέτρων και προϋποθέσεων που καθορίζονται με τον νόμο 2939/2001 και το ΠΔ82/2004 για την εναλλακτική διαχείριση των ΑΛΕ.
Η τεχνογνωσία και το υψηλό επίπεδο εξειδίκευσης που διαθέτουν τα στελέχη και οι συνεργάτες της έχουν διαμορφώσει ένα δίκτυο οκτώ κέντρων συλλογής ΑΛΕ σε όλη την Ελλάδα. Η μεθοδολογία που εφαρμόζεται στη διαχείριση, από τα σημεία παραγωγής αποβλήτων (βιομηχανίες, πρατήρια, λιμάνια, κλπ.) έως την ανακύκλωση τους, κατατάσσει τη χώρα μας στην πρώτη θέση του ευρωπαϊκού πίνακα σε ποσοστό αναγέννησης λιπαντικών.H ΕΝ.ΔΙ.Α.Λ.Ε Α.Ε είναι σε ποσοστό 100% θυγατρική εταιρεία της LPC A.E
Οι Καινοτομίες
Η επιχείρηση στηρίζεται στο καινοτόμο πρόγραμμα σχεδιασμού της που στοχεύει:
- Στην προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος.
- Στην εξοικονόμηση πρώτων υλών και ενέργειας.
- Στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού για το πρόβλημα που προκύπτει από την κακή διαχείριση των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων.
- Στην ενθάρρυνση της υπεύθυνης διαχείρισης τους από τους καταναλωτές.
- Στην εμπεριστατωμένη ενημέρωση για τα οφέλη που προκύπτουν από την εφαρμογή του συστήματος.
- Στην παροχή επαρκών και αντιπροσωπευτικών στοιχείων αναφορικά με τις ποσότητες και την προέλευση των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων τα οποία θα είναι άμεσα διαθέσιμα στους αρμόδιους φορείς.
- Στην αύξηση του ποσοστού αναγέννησης των αποβλήτων λιπαντικών ελαίων και την εξάλειψη της παράνομης χρήσης αυτών.
Η ΕΝΔΙΑΛΕ στα πλαίσια της λειτουργίας της έχει ήδη αναπτύξει σημαντικό δίκτυο πανελλαδικά για τη συλλογή και ορθή διαχείριση των Αποβλήτων Λιπαντικών Ελαίων, συνεργαζόμενη με αδειοδοτημένους Συλλέκτες ΑΛΕ, Αναγεννητές ΑΛΕ και Σημεία Παραγωγής Αποβλήτων όπως Πρατήρια, συνεργεία, βιομηχανίες, λιμένες κλπ,
Σήμερα λειτουργεί 8 Κέντρα Συλλογής ΑΛΕ σε όλη την Ελλάδα εξυπηρετώντας άμεσα οποιαδήποτε ανάγκη διαχείρισης ΑΛΕ.
