Η ανακύκλωση βασικών υλικών κρύβει μύθους αλλά και παγίδες όπως φαίνεται από τα τελευταία στατιστικά στοιχεία της EPA για την ανακύκλωση πλαστικού, χαρτιού, αλουμινίου, γυαλιού, ηλεκτρονικών και τροφίμων για το 2022.
Ορισμένα υλικά, όπως το γυαλί και το αλουμίνιο, έχουν σχετικά υψηλά ποσοστά ανακύκλωσης και μπορούν να ανακυκλωθούν απεριόριστα. Από την άλλη πλευρά, πολλά είδη πλαστικών χαρακτηρίζονται ως ανακυκλώσιμα ενώ δεν είναι.
Σε πολλές περιπτώσεις, η ανακύκλωση πλαστικού είναι πιο δαπανηρή και πιο ενεργοβόρα από τη δημιουργία πλαστικού από πρώτες ύλες, συμβάλλοντας στα χαμηλά ποσοστά ανακύκλωσης. Η παραπληροφόρηση είναι ανεξέλεγκτη και το πλαστικό ανακυκλώνεται με ακόμη χαμηλότερο ρυθμό από ό,τι είχε εκτιμηθεί προηγουμένως. Η βιομηχανία ανακύκλωσης έχει πολύ δρόμο να διανύσει όσον αφορά τα πλαστικά απόβλητα. Ωστόσο, η ανακύκλωση χαρτιού, γυαλιού και αλουμινίου έχει αποδείξει ότι τα προγράμματα ανακύκλωσης μπορούν να είναι επιτυχημένα, σημειώνει η σχετική αναφορά.
Τι συμβαίνει με την ανακύκλωση πλαστικού
Ο κόσμος παράγει περίπου 400 εκατομμύρια τόνους πλαστικών απορριμμάτων ετησίως, αλλά το πλαστικό ανακυκλώνεται με ακόμη χαμηλότερο ρυθμό από ό,τι είχε εκτιμηθεί προηγουμένως.
Για παράδειγμα, η ευρέως διαδεδομένη στατιστική ότι το 9% των πλαστικών απορριμμάτων ανακυκλώνεται στις ΗΠΑ έχει πλέον θεωρηθεί υπερεκτιμημένη.
Στην πραγματικότητα, από τους 40 εκατομμύρια τόνους πλαστικών απορριμμάτων που δημιουργήθηκαν στις ΗΠΑ το 2021, μόνο το 5% έως 6% —ή περίπου δύο εκατομμύρια τόνοι— ανακυκλώθηκε.
Περίπου το 98% των πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης είναι κατασκευασμένα από ορυκτά καύσιμα ενώ σε παγκόσμιο επίπεδο, παράγουμε περίπου 400 εκατομμύρια τόνους πλαστικών απορριμμάτων ετησίως.
Η ανακύκλωση πλαστικών έχει δημιουργήσει εδώ και καιρό προκλήσεις με πιο σημαντική το γεγονός ότι, σε αντίθεση με το γυαλί και το μέταλλο, το πλαστικό δεν μπορεί να ανακυκλωθεί επανειλημμένα χωρίς να υποβαθμιστεί γρήγορα η ποιότητά του.
Αυτή τη στιγμή στους ωκεανούς βρίσκονται περί τους 75 και 199 εκατ. τόνους πλαστικού.
Χαρτί: Στο 68% το ποσοστό ανακύκλωσης
Το χαρτί είναι ένα από τα πιο συχνά ανακυκλώσιμα υλικά, καθώς αντιπροσωπεύει το ήμισυ των υλικών που συλλέγονται για ανακύκλωση κατά βάρος.
Σύμφωνα με στοιχεία που συλλέχθηκαν στις ΗΠΑ πάνω από 50 εκατομμύρια τόνοι χαρτιού ανακτήθηκαν για ανακύκλωση το 2021, επιτυγχάνοντας ποσοστό ανακύκλωσης 68%. Σχεδόν το μισό χαρτί που ανακυκλώθηκε το 2021 χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή χαρτοκιβωτίων.
Ανακύκλωση αλουμινίου: Η μεγάλη πρόκληση μέχρι το 2050
Το αλουμίνιο, όπως το γυαλί, μπορεί να ανακυκλωθεί απεριόριστα με πολύ λιγότερη ενέργεια που απαιτείται έναντι της δημιουργίας ενός προϊόντος από πρώτες ύλες. Ωστόσο, αν και το αλουμίνιο μπορεί να ανακυκλωθεί άπειρα, 7 εκατομμύρια τόνοι αλουμινίου εξακολουθούν να μην ανακυκλώνονται κάθε χρόνο, ένα ζήτημα το οποίο μάλλον πρέπει να τεθεί ψηλά στην ατζέντα δεδομένου ότι η παγκόσμια ζήτηση για αλουμίνιο αναμένεται να αυξηθεί περισσότερο από 80% έως το 2050.
Ανακύκλωση γυαλιού: Από τα φθηνότερα υλικά για ανακύκλωση
Το γυαλί είναι κατασκευασμένο από κοινά υλικά όπως άμμος και ασβεστόλιθος και είναι ένα από τα φθηνότερα και πιο αποτελεσματικά υλικά για ανακύκλωση.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι φθηνότερο να φτιάχνεις γυάλινα προϊόντα από ανακυκλωμένα υλικά παρά παρθένες πρώτες ύλες
Σε αντίθεση με το πλαστικό, τα γυάλινα μπουκάλια και τα βάζα είναι πλήρως ανακυκλώσιμα και μπορούν να ανακυκλωθούν ατελείωτα χωρίς υποβάθμιση της ποιότητας ή της καθαρότητας. Ωστόσο, και σε αυτόν τον τομέα φαίνεται ότι υπάρχουν πολλά ακόμη που πρέπει να γίνουν. Ενδεικτικό είναι ότι περίπου 110 εκατομμύρια γυάλινα μπουκάλια πετιούνται κάθε μέρα στις ΗΠΑ, από τα οποία μόνο το ένα τρίτο ανακυκλώνεται.
Ηλεκτρονικά απόβλητα: Η ταχύτερα αναπτυσσόμενη πηγή απορριμμάτων παγκοσμίως
Τα ηλεκτρονικά απόβλητα αποτελεί την ταχύτερα αναπτυσσόμενη πηγή απορριμμάτων παγκοσμίως και παρουσιάζουν την ιδιαιτερότητα ότι δεν απορρίπτονται σωστά με αποτέλεσμα να απελευθερώνουν επιβλαβείς ρύπους στο περιβάλλον.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι όγκοι ηλεκτρονικών αποβλήτων αυξήθηκαν σε 53,6 εκατομμύρια μετρικούς τόνους το 2019, σημειώνοντας αύξηση 21% από το 2014, ωστόσο, μόνο το 17,4% των ηλεκτρονικών απορριμμάτων που απορρίφθηκαν το 2019 ανακυκλώθηκε.
Η ανακύκλωση απορριμμάτων τροφίμων
Η χρόνια λανθασμένη κατανομή και η αναποτελεσματικότητα των τροφίμων έχουν καταστήσει τα απόβλητα τροφίμων να αποτελούν τη μεγαλύτερη κατηγορία απορριμμάτων.
Παγκοσμίως, το 40% των παραγόμενων τροφίμων πετιέται. Η τροφή που χάνεται μόνο στις φάρμες θα μπορούσε να θρέψει κάθε υποσιτισμένο άτομο στον κόσμο τέσσερις φορές. Πρόκειται για απόβλητα τα οποία δημιουργούν περίπου το 10% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Όπως αναφέρει η μελέτη, σε ετήσια βάση, η οικιακή κομποστοποίηση μπορούσε να εκτρέψει 330 κιλά απορριμμάτων τροφίμων ανά νοικοκυριό από τους χώρους υγειονομικής ταφής.