Η νέα ευρωπαϊκή στρατηγική για την κυκλική οικονομία έχει βάλει στο «παιχνίδι» και την βιομηχανία της γρήγορης μόδας, η οποία ευθύνεται για την κατασπατάληση των υδάτινων πόρων, την μόλυνση των υδάτων και για υψηλά ποσοστά εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση προωθεί μέτρα για την αντιμετώπιση της συσσώρευσης των απορριμμάτων ενδυμάτων που καταλήγουν σε όπως είναι Οι νέες απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, οι σαφέστερες πληροφορίες, το ψηφιακό διαβατήριο προϊόντος αποτελούν κάποια από τα μέτρα που προωθεί η Κομισιόν για την αντιμετώπιση της συσσώρευσης των απορριμμάτων ενδυμάτων στις χωματερές.
Οι χώρες της ΕΕ είναι υποχρεωμένες να συλλέγουν τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα χωριστά έως το 2025 ενώ έχουν υιοθετηθεί μέτρα αντιμετώπισης της παρουσίας επικίνδυνων χημικών ουσιών και παροχής βοήθειας στους καταναλωτές για την επιλογή βιώσιμων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων.
Αλλάζει το τοπίο στην αγορά της γρήγορης μόδας
Ευρωπαίοι κατασκευαστές και αναλυτές αποδίδουν αυτή την τεράστια πρόκληση των απορριμμάτων ενδυμάτων στην υπερπαραγωγή και την υπερκατανάλωση. Σύμφωνα με έκθεση της McKinsey, θα απαιτηθούν επενδύσεις από 6 έως 7 δισεκατομμύρια ευρώ έως το 2030 για να επιτευχθεί το επίπεδο επεξεργασίας και ανακύκλωσης κλωστοϋφαντουργικών απορριμμάτων που στοχεύει η ΕΕ. Πολλές εταιρείες και μη κυβερνητικές οργανώσεις ενώνουν τις δυνάμεις τους για να επενδύσουν σε πρωτοβουλίες ανακύκλωσης και προηγμένες τεχνολογίες, κάτι που αποτελεί θετικό βήμα προς τα εμπρός για την αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης. Για παράδειγμα, σε μια αποθήκη στα περίχωρα της Βαρκελώνης, οι γυναίκες έχουν επιφορτιστεί με τη χειροκίνητη διαλογή μεγάλων δεμάτων μεταχειρισμένων ρούχων για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα. Από την άλλη, σιγά σιγά, εξέχουσες μάρκες γρήγορης μόδας όπως η Moda Re, η Inditex (ιδιοκτήτρια του Zara), η H&M, η Adidas και η Puma δεσμεύονται για επενδύσεις στη διαλογή και την ανακύκλωση ενδυμάτων. Η Inditex, ειδικότερα, σχεδιάζει να επενδύσει 3,5 εκατ. ευρώ στη Moda Re για να δημιουργήσει δοχεία ανακύκλωσης σε όλα τα ισπανικά καταστήματα.
Μάλιστα, μέσα σε ένα χρόνο, η Moda Re, η οποία έχει ήδη μια φιλανθρωπική οργάνωση επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης ενδυμάτων, σχεδιάζει να διπλασιάσει τον όγκο που διακινεί σε 40.000 μετρικούς τόνους ετησίως στο κέντρο διαλογής.
Εν τω μεταξύ, η H&M, η Mango και η Inditex έχουν δημιουργήσει μια μη κερδοσκοπική ένωση στην Ισπανία για τη διαχείριση των απορριμμάτων ρούχων, σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ που ισχύει από τον Ιανουάριο του 2025 και απαιτεί τον διαχωρισμό των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων από άλλα απορρίμματα. Στο ίδιο πλαίσιο, η Puma είχε συνεργαστεί με εταιρείες διαλογής όπως η Texaid (Ελβετία) και η Vestisolidale (Ιταλία). Η Adidas και η Bestseller έχουν επίσης επενδύσει στη φινλανδική start-up, Infinited Fiber Company, η οποία κατασκευάζει ίνες από κλωστοϋφαντουργικά απόβλητα, χαρτόνι και χαρτί.
2.700 λίτρα νερού για ένα βαμβακερό μπλουζάκι
Εκτιμάται ότι η παγκόσμια βιομηχανία κλωστοϋφαντουργίας και ένδυσης χρησιμοποίησε 79 δισ. κυβικά μέτρα νερού το 2015 την στιγμή που οι ανάγκες ολόκληρης της οικονομίας της ΕΕ ανήλθαν σε 266 δισ. κυβικά μέτρα το 2017. Για να δημιουργηθεί ένα μόνο βαμβακερό μπλουζάκι, σύμφωνα με εκτιμήσεις απαιτούνται 2.700 λίτρα γλυκού νερού, ποσότητα που αντιστοιχεί στην κάλυψη των αναγκών ενός ατόμου για 2,5 χρόνια.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΕ, η παραγωγή κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων εκτιμάται ότι ευθύνεται για το 20% περίπου της παγκόσμιας ρύπανσης των καθαρών υδάτων από προϊόντα βαφής και φινιρίσματος.
Το πλύσιμο των συνθετικών υφασμάτων απελευθερώνει ετησίως περίπου 0,5 εκατ. τόνους μικροϊνών στους ωκεανούς.
Το πλύσιμο των συνθετικών ρούχων ευθύνεται για το 35% των πρωτογενών μικροπλαστικών που απελευθερώνονται στο περιβάλλον και την συσσώρευση περισσότερων από 14 εκατομμύρια τόνους μικροπλαστικών στον πυθμένα των ωκεανών. Ένα και μόνο φορτίο πλυντηρίου με ρούχα από πολυεστέρα μπορεί να αποβάλει 700.000 μικροπλαστικές ίνες που μπορούν να καταλήξουν στην τροφική αλυσίδα.
Ο κλάδος της μόδας υπολογίζεται ότι ευθύνεται για το 10% των παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, ποσοστό που ξεπερνά εκείνο που προκαλείται από τις διεθνείς πτήσεις και τις θαλάσσιες μεταφορές μαζί.
Σύμφωνα με στοιχεία της αγοράς, λιγότερα από τα μισά μεταχειρισμένα ρούχα συλλέγονται για επαναχρησιμοποίηση ή ανακύκλωση και μόνο το 1 % ανακυκλώνεται σε νέα ρούχα, αφού μόλις τώρα αρχίζουν να εμφανίζονται τεχνολογίες που θα επέτρεπαν την ανακύκλωση των ρούχων σε παρθένες ίνες.
