Ροή
Η ζήτηση για πράσινα επαγγέλματα, ενός κλάδου που καταγράφει έλλειψη, αναμένεται να αυξηθεί ραγδαία την επόμενη πενταετία. Βασικός μοχλός ανάπτυξης είναι η στροφή στην κυκλική οικονομία η οποία θα δώσει πνοή στην μεταποιητική βιομηχανία και σε τομείς όπως η ανακατασκευή, η ανακαίνιση, η επισκευή κλπ.
Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης (CEDEFOP), η κυκλική οικονομία μπορεί να συμβάλει στη δημιουργία περίπου 2,5 εκατομμύρια επιπλέον θέσεων εργασίας στην ΕΕ έως το 2030. Επιπλέον, για τον τομέα των αποβλήτων και της ανακύκλωσης θα δημιουργηθούν 50 φορές περισσότερες θέσεις εργασίας σε σχέση με την χρήση χωματερών και την αποτέφρωση.
Ταυτόχρονα, η επαναχρησιμοποίηση, όταν υποστηρίζεται από κοινωνικούς φορείς ένταξης δημιουργεί πολλές ευκαιρίες για μια ουσιαστική κυκλική μετάβαση. Στην κοινωνική οικονομία, οι οργανισμοί διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο στη διαμόρφωση και επέκταση των δραστηριοτήτων της κυκλικής οικονομίας μέσω πρακτικών που επιτρέπουν την εμπλοκή τους στις αλυσίδες αξίας και προωθούν την της πρόληψη δημιουργίας αποβλήτων μέσω δραστηριοτήτων επαναχρησιμοποίησης και επισκευής. Στόχος τους είναι η ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης παρέχοντας εργασία και ευκαιρίες κατάρτισης για ευάλωτες ομάδες.
Όπως εκτιμά η La Fédération des Entreprises d'Insertion, κάθε 1 ευρώ που επενδύει ένα κράτος για την ενίσχυση της απασχόλησης επιφέρει μια επιστροφή της τάξεως των 4.516 ευρώ. Η REUSE εκτιμά ότι οι κοινωνικές επιχειρήσεις που ασχολούνται με δραστηριότητες επαναχρησιμοποίησης δημιουργούν περίπου 70 θέσεις εργασίας ανά 1.000 τόνους που συλλέγονται με προοπτική την επαναχρησιμοποίηση. Αυτός ο αριθμός ποικίλλει από 20 μέχρι 140 θέσεις εργασίας με βάση τον τύπο των υλικών(υφάσματα, ηλεκτρικές συσκευές, έπιπλα) κλπ.
Πάντως, όπως φαίνεται ανεπτυγμένες περιοχές της ΕΕ είναι καλύτερα προετοιμασμένες για τη μετάβαση. Αυτό αντικατοπτρίζεται στο μερίδιο των καινοτόμων, πράσινων θέσεων εργασίας. Μεταξύ 2008 και 2020, το ποσοστό των πράσινων θέσεων εργασίας αυξήθηκε σημαντικά περισσότερο στις πιο ανεπτυγμένες περιφέρειες από ό,τι στις λιγότερο ανεπτυγμένες ή στις περιφέρειες μετάβασης, διευρύνοντας τις διαφορές μεταξύ τους. Στις πιο ανεπτυγμένες περιφέρειες, όπου το κατά κεφαλήν ΑΕΠ είναι υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ, οι πράσινες θέσεις εργασίας αντιπροσώπευαν το 19,6% της απασχόλησης. Το ποσοστό αυτό αυξήθηκε στο 26,3% το 2019, αλλά μειώθηκε στο 25,3% το 2020, γεγονός που συνδέεται με την απώλεια θέσεων εργασίας λόγω της πανδημίας. Σε λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες, όπου το ονομαστικό ΑΕΠ είναι κάτω του 75% του μέσου όρου της ΕΕ. Ωστόσο, η πράσινη απασχόληση παρέμεινε λίγο-πολύ σταθερή στο 6,5% μεταξύ 2008 και 2020. Στις περιοχές μετάβασης, παρατηρείται βραδεία αύξηση της πράσινης απασχόλησης από 9,8% το 2008 σε 13,8% το 2019.
Μια πράσινη βιομηχανική πολιτική της ΕΕ θα μπορούσε να γίνει η κινητήρια δύναμη για τη δημιουργία θέσεων εργασίας στην Ευρώπη τα επόμενα χρόνια, σε αναδυόμενους και υπάρχοντες τομείς, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής τεχνολογίας καθαρής ενέργειας, όπου ο αριθμός των παγκόσμιων θέσεων εργασίας θα μπορούσε να υπερδιπλασιαστεί από 6 εκατομμύρια σήμερα σε σχεδόν 14 εκατομμύρια έως το 2030.
Ταυτόχρονα, η κλιματική και περιβαλλοντική κρίση αποτελεί ολοένα και πιο σοβαρή ανησυχία. Οι επιστήμονες είναι πιο σίγουροι από ποτέ ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα αλλάζει το κλίμα μας και τονίζουν τους κινδύνους από την αποτυχία λήψης μέτρων για να σταματήσει η σήψη. Εν τω μεταξύ, οι οικονομολόγοι μας προειδοποιούν ότι όσο περισσότερο περιμένουμε πριν αναλάβουμε δράση, τόσο μεγαλύτερο είναι το κόστος.
Ως εκ τούτου η διεθνής επιστημονική κοινότητα θεωρεί ότι «πρασινίζοντας» τις οικονομίες, μπορούν να δημιουργηθούν πράσινες θέσεις εργασίας υψηλής ποιότητας για την καταπολέμηση της ανεργίας και ταυτόχρονα την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
