Λύσεις για τη συνέχιση της «τακτοποίησης» των αυθαιρέτων της «Κατηγορίας 5», αναζητά το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ). Πρόκειται για τα κτίσματα με μεγάλες πολεοδομικές παραβάσεις (χωρίς οικοδομική άδεια ή με υπέρβαση 40% της κάλυψης και δόμησης και 20% του επιτρεπόμενου ύψους), για τα οποία η δυνατότητα νομιμοποίησης σταμάτησε στα τέλη του περασμένου Σεπτεμβρίου.
Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Νίκος Ταγαράς, μιλώντας σε διαδικτυακή συζήτηση του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ) για τον τοπικό χωρικό σχεδιασμό, «το θέμα των αυθαιρέτων, που αφορά στην κατηγορία 5 μας απασχολεί πάρα πολύ». Όπως επεσήμανε, το επιτελείο του επεξεργάζεται πιθανές λύσεις. Μάλιστα, τόνισε ότι το πρόβλημα δεν αφορά μόνο ιδιώτες. «Λαμβάνω πολλά μηνύματα από αυτοδιοικητικούς, για σχολεία και άλλα δημοτικά κτίρια που ανήκουν στην κατηγορία 5. Και είναι πολλά στην Ελλάδα». Ωστόσο, η αναζήτηση μιας συνταγματικά ανεκτής λύσης δεν είναι εύκολη, παρόλα αυτά ο υφυπουργός εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι θα βρεθεί σύντομα.
Άλλωστε, για ορισμένα αυθαίρετα της «Κατηγορίας 5» έχει ήδη ανοίξει …παράθυρο και μπορούν να τακτοποιηθούν. Πριν από περίπου έναν μήνα, το ΥΠΕΝ προώθησε ρυθμίσεις που κατοχυρώνουν τη δυνατότητα των ακινήτων που εντάσσονται στο χαρτοφυλάκιο των τραπεζών να υπαχθούν στους νόμους τακτοποίησης αυθαιρέτων έναν χρόνο μετά την κατακυρωτική πράξη και έως τα τέλη του 2025. Είναι αξιοσημείωτο ότι προβλέπεται η δυνατότητα υπαγωγής για τακτοποίηση στον ν. 4495/2017, εφόσον αφορούν σε:
α. ακίνητα που αποκτώνται μέσω αναγκαστικού πλειστηριασμού, εφόσον η αίτηση υπαγωγής υποβληθεί εντός ενός έτους από την έκδοση της κατακυρωτικής έκθεσης ή μέχρι τις 31.12.2025,
β. ακίνητα που αποκτώνται κατόπιν κληρονομικής διαδοχής, εφόσον η αίτηση υπαγωγής υποβληθεί εντός ενός έτους από την προθεσμία του άρθρου 1847 του Αστικού Κώδικα και το αργότερο μέχρι τις 31.12.2025,
γ. ακίνητα που εκμισθώνονται με σύμβαση leasing και επανέρχονται στη χρήση του κυρίου ή επικαρπωτή τους μετά τη λύση ή λήξη της σύμβασης, εφόσον η αίτηση υπαγωγής υποβληθεί εντός ενός έτους από την αποβολή του μισθωτή ή την απόδοση του μισθίου στον κύριο ή επικαρπωτή τους και το αργότερο μέχρι τις 31.12.2025,
δ. ακίνητα που μεταβιβάζονται στην Ε.Τ.Α.Δ. Α.Ε., εφόσον η αίτηση υπαγωγής υποβληθεί εντός ενός έτους από την καταχώρηση ή εγγραφή της μεταβίβασής τους στα οικεία κτηματολόγια ή υποθηκοφυλακεία, αντίστοιχα και το αργότερο μέχρι τις 31.12.2025, και
ε. ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές, οι οποίες κηρύχθηκαν εντός του έτους 2020 σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας, εφόσον η αίτηση υπαγωγής υποβληθεί εντός ενός έτους.
Επίσης, το ΥΠΕΝ επέτρεψε τον περασμένο Δεκέμβριο τη …μεταπήδηση αυθαιρέτων της «Κατηγορίας 5» στην «Κατηγορία 4», για την οποία οι δηλώσεις κτισμάτων με πολεοδομικές παραβάσεις ή αυθαίρετες χρήσεις συνεχίζονται έως τις 31.12.2025. Σε αυτά περιλαμβάνονται αυθαίρετοι ανοικτοί εξώστες (ή τμήματά τους) που υπέρκεινται της ρυμοτομικής γραμμής και αυθαίρετες κατασκευές σε ακίνητα που διαθέτουν οικοδομική άδεια, ανεξαρτήτως του ποσοστού υπέρβασης της κάλυψης ή της δόμησης, όταν αυτές δεν ξεπερνούν τα 50 τ.μ. σε συνολική δόμηση. Ακόμη, στην Κατηγορία 4 πέρασαν κατασκευές που έγιναν βάσει νόμιμης οικοδομικής άδειας, επί ακινήτου που κατόπιν κατατμήθηκε, και υπερβαίνουν την προβλεπόμενη δόμηση και κάλυψη, όπως υπολογίζεται επί του ακινήτου που διαμορφώθηκε μετά την κατάτμηση.
Πέρα από το ζήτημα των αυθαιρέτων, ο κ. Ταγαράς μιλώντας στην εκδήλωση του ΤΕΕ ανακοίνωσε ότι έως τον Ιούνιο θα δημοπρατηθούν οι πρώτες 100 μελέτες για την εκπόνηση των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι συγκεκριμένες μελέτες θα καλύψουν τις 800 από τις 1.135 Δημοτικές Ενότητες της χώρας, δηλαδή περίπου το 80% της επικράτειας, με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση τα 245 εκατ. ευρώ που έχουν περιληφθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης. Ωστόσο, υπογράμμισε ότι ο συνολικός προϋπολογισμός για την κάλυψη όλης της χώρας θα ξεπεράσει τα 300 εκατ. ευρώ.
Επιπλέον, αναφερόμενος στην εκτός σχεδίου δόμηση παραδέχθηκε ότι στον νόμο 4759/2020 για τον Εκσυγχρονισμό της Χωροταξικής και Πολεοδομικής Νομοθεσίας «υπάρχουν λάθη και ελλείψεις, χρειάζονται ερμηνείες και θα υπάρξουν συντομότατα, χρειάζονται και ρυθμίσεις που τις επεξεργαζόμαστε».
Σχετικά με τις Υπηρεσίες Δόμησης (ΥΔΟΜ), ο κ. Ταγαράς εξέφρασε την αντίθεσή του στον σχεδιασμό για δημιουργία μιας ΥΔΟΜ ανά Δήμο, και υποστήριξε ότι θεωρεί σωστό την ίδρυση μιας ΥΔΟΜ ανά περιφερειακή ενότητα – με εξαίρεση τα αστικά κέντρα. Όσο για την Κεντρική Υπηρεσία Δόμησης σημείωσε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία σύστασής της προκειμένου να διευκολυνθούν οι επενδύσεις.
