Ενώπιον του υπουργικού συμβουλίου παρουσιάζεται σήμερα το ασφαλιστικό νομοσχέδιο για την κεφαλαιοποίηση της επικουρικής ασφάλισης, προκειμένου να τεθεί σε διαβούλευση έως το τέλος του μήνα και στη συνέχεια να κατατεθεί στη Βουλή και να ψηφιστεί εντός του Ιουλίου.
Μετά το εργασιακό η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη εντός του καλοκαιριού να «κλείσει» ακόμη ένα «καυτό» μέτωπο, αυτό της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης. Η νέα επικουρική σύνταξη συγκεντρώνει τα «πυρά» της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που υποστηρίζει πως το συγκεκριμένο μοντέλο θα προκαλέσει έλλειμμα πολλών δισ. ευρώ, τα οποία θα κληθούν να καταβάλλουν όχι μόνο οι συνταξιούχοι, αλλά και οι Έλληνες φορολογούμενο.
Πάντως στόχος της ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας και δη του υφυπουργού Πάνου Τσακλόγλου που ηγείται της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης, είναι το νέο δημόσιο Ταμείο, το οποίο θα διαχειρίζεται την επικουρική σύνταξη να είναι έτοιμο μέχρι το τέλος του έτους, καθώς από 1-1-2022 θα υπαχθούν υποχρεωτικά:
- όλοι οι μισθωτοί του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα που ασφαλίζονται για πρώτη φορά από το επόμενο έτος
- οι αυτοαπασχολούμενοι και ελεύθεροι επαγγελματίες που επίσης ασφαλίζονται για πρώτη φορά και απασχολούνται σε κλάδους για τους οποίους είναι υποχρεωτική η επικουρική ασφάλιση και σήμερα (π.χ. μηχανικοί, δικηγόροι).
Προαιρετικά θα όλοι οι ήδη ασφαλισμένοι μισθωτοί του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και οι ήδη ασφαλισμένοι αυτοαπασχολούμενοι και ελεύθεροι επαγγελματίες που έχουν ηλικία έως 35 ετών, ανεξάρτητα αν μέχρι τότε κατέβαλαν εισφορές επικούρησης στον ΕΦΚΑ (πρώην ΕΤΕΑΕΠ).
Υπενθυμίζεται πως το ύψος των εισφορών θα είναι ίδιο με αυτές που ισχύουν και στο διανεμητικό (σημερινό) σύστημα, δηλαδή:
- 6,5% για τους μισθωτούς (3,25% για τον ασφαλισμένο και 3,25% για τον εργοδότη) επί των ασφαλιστέων αποδοχών των εργαζομένων
- ανάλογα με την ασφαλιστική κλάση που επέλεξαν οι αυτοτελώς απασχολούμενοι.
Εγγυημένες αποδόσεις
Tο νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης είναι κεφαλαιοποιητικό, δηλαδή οι εισφορές των νέων εργαζομένων, αντί να χρηματοδοτούν τις επικουρικές συντάξεις των τωρινών συνταξιούχων, θα αποταμιεύονται και θα επενδύονται σε μετοχές, ομόλογα και άλλα περιουσιακά στοιχεία της Ελλάδας και του εξωτερικού, για τις συντάξεις των ίδιων των ασφαλισμένων.
Το χαρτοφυλάκιο του ασφαλισμένου θα είναι, τρόπον τινά, προσωποποιημένο, θα αναλαμβάνει δηλαδή ψηλότερο επίπεδο κινδύνου όταν ο ασφαλισμένος είναι στην αρχή του εργασιακού του βίου και έχει μεγάλο χρονικό ορίζοντα στις επενδύσεις του και το επίπεδο του κινδύνου θα μειώνεται σταδιακά, καθώς ο ασφαλισμένος θα πλησιάζει την ηλικία συνταξιοδότησης, οπότε θα έχει μικρότερο χρονικό ορίζοντα.
Το «προφίλ ηλικίας» δεν θα είναι το μόνο που θα καθορίζει τον επενδυτικό κίνδυνο, καθώς ο ίδιος ο ασφαλισμένος θα επιλέγει τον τρόπο με τον οποίο θα επενδύσει τις εισφορές του, ανάμεσα σε τρία προγράμματα «επιθετικής», «μεσαίας» και «συντηρητικής» κλίμακας. Μάλιστα θα μπορεί να τοποθετεί το 50% των εισφορών του σε ένα επενδυτικό προφίλ και το υπόλοιπο 50% σε ένα άλλο.
Παράλληλα θα μπορούν να αλλάζουν ανά 3ετία επενδυτικό προφίλ, ενώ το προφίλ του μεσαίου ρίσκου θα είναι η προεπιλογή, για όλους όσους μπαίνουν στο νέο σύστημα.
Στο πλαίσιο της κεφαλαιοποιητικής επικουρικής, οι εισφορές των ασφαλισμένων θα επενδύονται στις αγορές κεφαλαίου. Οι μελλοντικές συντάξεις που θα λάβουν οι ασφαλισμένοι εξαρτώνται τόσο από το σύνολο των εισφορών που καταβάλλουν κατά τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου, όσο και από το αποτέλεσμα των επενδύσεων. Πάντως το Δημόσιο θα εγγυάται στον ασφαλισμένο πως θα πάρει πίσω -μέσω της επικουρικής σύνταξης- τουλάχιστον τις εισφορές που κατέβαλε σε πραγματικούς όρους.
Όπως δήλωσε πρόσφατα ο κ. Τσακλόγλου, με το νέο σύστημα οι ασφαλισμένοι θα έχουν «ένα μίνιμουμ ‘εγγυημένης παροχής’ αναλόγως με τις συσσωρευμένες εισφορές του ατομικού τους κουμπαρά». Αυτό σημαίνει ότι οι παροχές μέχρι με τις καταβληθείσες εισφορές (συν τους τόνους) θα είναι εγγυημένες.
Όσοι δεν συγκεντρώσουν τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (δηλαδή 15 έτη ασφάλισης) θα τους επιστρέφονται οι καταβληθείσες εισφορές, ενώ οι παλαιοί ασφαλισμένοι θα συνεχίσουν να λαμβάνουν τις επικουρικές τους συντάξεις, χωρίς να θιγεί το ύψος τους.
Με άλλα λόγια, οι σημερινοί ασφαλισμένοι άνω των 35 ετών, θα λάβουν κανονικά την επικουρική τους σύνταξη στο μέλλον με το σημερινό σύστημα, χωρίς περικοπές (καθώς δεν θα υπάρχουν οι εισφορές των νεοεισερχόμενων να τις τροφοδοτούν).
Το μεταβατικό κόστος που απαιτεί το χτίσιμο του κεφαλαιοποιητικού «κουμπαρά» στην επικουρική ασφάλιση θα χρηματοδοτηθεί -σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές- από το πλεόνασμα της ανάπτυξης, τον κρατικό προϋπολογισμό, αλλά και το Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ) που έχει σήμερα αποθεματικά άνω των 10 δισ. ευρώ.
