Ραντεβού με την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας έχουν την Πέμπτη τα τεχνικά κλιμάκια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο πλαίσιο της 13ης μεταμνημονιακής αξιολόγησης. Η πορεία αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς τους ιδιώτες και ειδικά η εκκαθάριση και απονομή των εκκρεμών συντάξεων αποτελεί το βασικότερο «αγκάθι» για την έξοδο της χώρας από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας τον Ιούνιο του 2022.
Για το λόγο αυτό, το υπουργείο Εργασίας έχει πατήσει «γκάζι» στους ρυθμούς απονομής των συντάξεων, θέτοντας τον προσεχή Ιούνιο ως το χρονικό ορόσημο απομείωσης των εκκρεμοτήτων του ΕΦΚΑ.
Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία του συστήματος ΑΤΛΑΣ, ο συνολικός αριθμός των απονομών για το 2021 προσέγγισε τις 225.000, καθώς μέχρι το τέλος Νοεμβρίου οι απονομές ανέρχονταν σε 201.375, ενώ με βάση τις πρώτες εκτιμήσεις για τον Δεκέμβριο οι απονομές του μήνα θα αγγίξουν τις 23.000.
Ωστόσο, το νέο κύμα αιτήσεων συνταξιοδότησης από ασφαλισμένους που θέλησαν να προλάβουν τις αλλαγές στα όρια ηλικίας έρχεται και υπερκαλύπτει την μεγάλη πρόοδο που έχει συντελεστεί. Με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα, ο συνολικός αριθμός αιτήσεων για το 2021 (τα στοιχεία του Δεκεμβρίου δεν είναι ακόμη διαθέσιμα), θα κλείσει με περίπου 210.000 νέα αιτήματα.
Ως εκ τούτου, οι συνολικές αιτήσεις στην αναμονή προσεγγίζουν τις 300.000 (για κύρια, επικουρική σύνταξη και εφάπαξ παροχή).
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα εκκρεμή συνταξιοδοτικά αιτήματα επικούρησης ανέρχονται σε 110.000 και του εφάπαξ σε 30.000. Σε εκκρεμότητα βρίσκονται 83.000 ληξιπρόθεσμες αιτήσεις κύριας σύνταξης και άλλες 33.000 μη ληξιπρόθεσμες. Στο στοκ των εκκρεμοτήτων ανήκουν και 40.000 συντάξεις με παράλληλη ασφάλιση καθώς και 20.000 διεθνείς συντάξεις.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά επιτακτικά την οριστική επίλυση του ζητήματος των εκκρεμών συντάξεων, αποδεχόμενη τις δεσμεύσεις της ελληνικής πλευράς, ενώ την απασχολεί και ο τρόπος κάλυψης του κόστους των αναδρομικών των συντάξεων, εάν υπάρξουν θετικές για τους συνταξιούχους, δικαστικές αποφάσεις.
Υπενθυμίζεται πως μόνο η απόφαση του ΣτΕ που εκκρεμεί από τον Ιανουάριο του 2021, για τα αναδρομικά επικουρικών συντάξεων και δώρων, έχει κόστος περίπου 2,6 δισ. ευρώ.
Κοινωνική πρόνοια
Η αναμόρφωση της κοινωνικής πρόνοιας του καθεστώτος των αναπηρικών επιδόματων συνδέεται επίσης με τις μνημονιακές δεσμεύσεις, γι' αυτό και από τον Μάρτιο του 2022 θα εφαρμοστεί το νέο μοντέλο αξιολόγησης της αναπηρίας το οποίο θα στηρίζεται όχι μόνο στον ιατρικό φάκελο του ατόμου αλλά και στη λειτουργικότητά του.
Παράλληλα προωθείται και η πιλοτική εφαρμογή του μέτρου του προσωπικού βοηθού στα Άτομα με Αναπηρία.
Η υιοθέτηση μιας νέας μεταρρυθμιστικής προσέγγισης θα βασίζεται σε αξιολογήσεις της λειτουργικής αναπηρίας βάσει φυσικών εξετάσεων από ειδικευμένους εμπειρογνώμονες, προκειμένου να καθοριστούν εκ νέου οι κλίμακες των επιδομάτων και όπου είναι δυνατόν να βοηθηθούν τα άτομα στην αποκατάσταση της αναπηρίας τους.
Αλλαγές θα υπάρξουν και στον ρόλο των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (που λειτουργούν εδώ και μία δεκαετία) τα οποία κρίνουν με υγειονομικά κριτήρια τον βαθμό αναπηρίας των ασφαλισμένων όλων των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης και του Δημοσίου.
Από την στιγμή που θα μπει ως κριτήριο και η λειτουργικότητα των ατόμων με αναπηρίες, αντιλαμβάνεται κανείς πως θα υπάρξουν τεκτονικές αλλαγές στη χορήγηση παροχών συντάξεων, επιδομάτων ή οικονομικών ενισχύσεων, απαλλαγών και διευκολύνσεων που παρέχει η Πολιτεία στα άτομα αυτά.
Στα επόμενα ορόσημα των μεταρρυθμίσεων που συνδέονται με την αξιολόγηση της χώρας είναι το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα και το νέο σύστημα κατάρτισης και δια βίου μάθησης.