Με την ακρίβεια να καλπάζει και τις τιμές στην ενέργεια να σπάνε το ένα ρεκόρ μετά το άλλο λόγω της oυκρανικής κρίσης, η διαβούλευση για το ύψος αναπροσαρμογής των κατώτατων αποδοχών 750.000 μισθωτών είναι πιο επίκαιρη από ποτέ.
Οι κοινωνικοί εταίροι θα πρέπει να στείλουν τις τελικές προτάσεις τους για το ύψος της αύξησης μέχρι τις 15 Μαρτίου, ώστε να ακολουθήσει προφορική διαβούλευση έως τις 30 Μαρτίου, προκειμένου να διαμορφωθεί το πλαίσιο της τελικής πρότασης του ΚΕΠΕ προς τον υπουργό Εργασίας.
Με τα δεδομένα αυτά η ΓΣΕΕ προτείνει την επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ σε πρώτη φάση και στη συνέχεια στο 60% του διάμεσου μισθού πλήρους απασχόλησης (809 ευρώ).
Το 46% των μισθωτών έχουν υλική στέρηση
Ο κατώτατος μισθός προστατεύει ένα τμήμα της κοινωνίας από τη φτωχοποίηση. Την ίδια στιγμή είναι ένας προωθητικός μηχανισμός της μακροοικονομικής και χρηματοοικονομικής σταθερότητας και της οικονομικής μεγέθυνσης με παράλληλη μείωση των ανισοτήτων.
Ωστόσο, στην Ελλάδα ο κατώτατος μισθός απέχει πολύ από το να καταστεί ένα θεσμικό εργαλείο για την επίτευξη μιας βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης. Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη (Vacas-Soriano, 2021), το ποσοστό των μισθωτών στην Ελλάδα που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό και ζουν σε συνθήκες υλικής στέρησης είναι 46%, το υψηλότερο ανάμεσα στα κράτη-μέλη της ΕΕ.
Επιπλέον, η διαφορά με τα υπόλοιπα κράτη-μέλη είναι εξαιρετικά μεγάλη. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στη δεύτερη στην κατάταξη Ρουμανία, το αντίστοιχο ποσοστό είναι δέκα ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερο από την Ελλάδα, ενώ στην Πορτογαλία τριανταπέντε ποσοστιαίες μονάδες.
Στην περίπτωση της Ελλάδας, η αύξηση 2% από την 1η Ιανουαρίου του 2022 ήταν από τις χαμηλότερες στην ΕΕ. Πρέπει επίσης να υπογραμμιστεί ότι την περίοδο 2020-2021 στην Ελλάδα δεν έγινε καμία αύξηση στον κατώτατο μισθό. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η περίπτωση της Γερμανίας, στην οποία πρόθεση της κυβέρνησης είναι να αυξηθεί άμεσα ο κατώτατος μισθός κατά 15%, ώστε να ξεπεράσει το 60% του διάμεσου εισοδήματος, το
οποίο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει ως στόχο για να καταστεί ο κατώτατος ένας μισθός αξιοπρεπούς διαβίωσης (European Commission, 2020).
Ταυτόχρονα, οι αυξήσεις των κατώτατων μισθών στα περισσότερα κράτη-μέλη της ανατολικής Ευρώπης κυμαίνονται μεταξύ 11% και 22%.
Τα παραπάνω στοιχεία αναδεικνύουν δύο δεδομένα:
- παρατηρείται μια τάση απόκλισης όσον αφορά τις εξελίξεις στον κατώτατο μισθό μεταξύ της Ελλάδας και των περισσότερων βόρειων και δυτικών κρατών-μελών της ΕΕ
- τα βαλκανικά κράτημέλη και τα κράτη-μέλη της ανατολικής Ευρώπης συγκλίνουν με ταχύτερο ρυθμό προς τον μέσο όρο της ΕΕ (ETUI, 2021).
Σε αυτό το πλαίσιο, η αύξηση του κατώτατου μισθού πρέπει να αποτελέσει πρωταρχικό στόχο της οικονομικής πολιτικής της χώρας μας, σύμφωνα με το ΙΝΕ-ΓΣΕΕ, καθώς με αυτόν τον τρόπο θα ενισχυθεί η οικονομική και η κοινωνική σταθερότητα και ανάπτυξη, θα βελτιωθούν οι συνθήκες διαβίωσης για ένα σημαντικό τμήμα εργαζομένων και θα μειωθεί η ανασφάλεια και η επισφάλεια που διακρίνει σήμερα την αγορά εργασίας.
