Εντός του φθινοπώρου αναμένεται να ξεκινήσει το πρόγραμμα παροχής φθηνής στέγης στα νέα ζευγάρια, ύψους 1,5 δισ. ευρώ, ενώ θα «τρέξει» όλο το 2023 με πολλές εναλλακτικές επιλογές για την απόκτηση πρώτης κατοικίας με ευνοϊκούς όρους.
Τους βασικούς άξονες του προγράμματος θα αναλύσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στο πλαίσιο της ομιλίας του στη ΔΕΘ, ενώ δικαιούχοι του θα είναι όλοι οι νέοι εργαζόμενοι, μισθωτοί αλλά και ελεύθεροι επαγγελματίες.
Το πρόγραμμα «πατάει» πάνω σε παρόμοια στεγαστικά προγράμματα άλλων ευρωπαϊκών κρατών (Ισπανίας, Πορτογαλίας κ.ά.), ενώ βασίζεται κατά ένα μέρος στα επιδοτούμενα δάνεια του παλιού ΟΕΚ και κατά ένα άλλο μέρος στην αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του ΟΑΕΔ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, επιδιώκεται η στήριξη νέων χαμηλού αλλά και μεσαίου εισοδήματος, ανέργων, αλλά και φοιτητών που μένουν μακριά από τον τόπο κατοικίας τους και πληρώνουν ενοίκιο.
Βασικός μοχλός ανάπτυξης του προγράμματος χορήγησης άτοκων δανείων στους νέους για αγορά πρώτης κατοικίας, είναι το υπουργείο Εργασίας και η ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ).
Κοινωνική κατοικία
Οι παροχές που θα ενεργοποιηθούν μέσα στο επόμενο τρίμηνο αφορούν:
- την κατασκευή, ανακατασκευή και παραχώρηση - ενοικίαση κοινωνικών κατοικιών με συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ)
- την επιδότηση ενοικίου
- την επιχορήγηση για την απόκτηση πρώτης κατοικίας με επιδοτούμενα δάνεια, αλλά και με τη μέθοδο rent to own (συμφωνία ενοικίασης για ορισμένο χρονικό διάστημα και δυνατότητα αγοράς πριν από τη λήξη της μίσθωσης).
Το πρόγραμμα θα προβλέπει τη χορήγηση άτοκων δανείων για την αγορά ή την επισκευή πρώτης κατοικίας και την επιδότηση ενοικίου σε ευρύτερες ομάδες πολιτών με εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια. Υψηλότερη θα είναι η επιδότηση στα χαμηλά εισοδήματα και θα μειώνεται σταδιακά όσο υψηλότερο είναι το εισόδημα των ζευγαριών.
Σε δεύτερη φάση θα δημιουργηθεί ένα κτιριακό απόθεμα το οποίο θα μπορούσε να διατεθεί σε νέους εργαζομένους και ανέργους με συμβολικό ενοίκιο, ώστε σταδιακά και σε βάθος χρόνου να αποκτήσουν δικό τους ακίνητο (rent to own).
Επισημαίνεται ότι σήμερα η ΔΥΠΑ (πρώην ΟΑΕΔ) έχει στη διάθεσή της 170 ακίνητα, τα περισσότερα από τα οποία δεν βρίσκονται σε καλή κατάσταση, ενώ προτίθεται να προχωρήσει σε ανέγερση κοινωνικών κατοικιών με το σύστημα της αντιπαροχής ή της εκμίσθωσης, σε οικόπεδα ιδιοκτησίας του Δημοσίου.
Οι όροι επιδότησης και ενίσχυσης θα είναι πιο ευνοϊκοί όταν εργάζονται και οι δύο, καθώς το υπουργείο επιδιώκει να ενθαρρύνει και να επιβραβεύσει την απασχόληση, ενώ για ειδικές κατηγορίες (ζευγάρι με έναν εργαζόμενο ή κανέναν εργαζόμενο) θα ληφθεί μέριμνα ακόμη και για απευθείας οικονομική επιδότηση για την κάλυψη στεγαστικών αναγκών.
Οι άξονες του στεγαστικού προγράμματος
Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες για το στεγαστικό πρόγραμμα της κυβέρνησης, οι βασικές επιλογές που εξετάζονται για την απόκτηση φθηνής στέγης από νέα ζευγάρια είναι:
- Επιδότηση επιτοκίου για δάνειο αγοράς α’ κατοικίας.
- Επιδότηση ενοικίου με εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια.
- Μακροχρόνια μίσθωση και αγορά σπιτιού στη συνέχεια, με έκπτωση τιμής ίσης με τα καταβαλλόμενα ενοίκια (rent to own).
- Ανέγερση οικιστικών συγκροτημάτων με σύμπραξη ΟΑΕΔ-ιδιωτών και διαμοιρασμό των σπιτιών στη συνέχεια κατά 50% στους ιδιώτες για πώληση και 50% στον ΟΑΕΔ για εκχώρηση σε νέα ζευγάρια.
Στο νόμο του υπουργείου Εργασίας «Δουλειές Ξανά» και συγκεκριμένα στο άρθρο 43, η ΔΥΠΑ μπορεί να αποκτά αδόμητα και δομημένα ακίνητα για την εκπλήρωση των σκοπών, που σχετίζονται με τη στεγαστική συνδρομή, τους οποίους έχει αποκτήσει ως διάδοχος του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας.
Για τα ακίνητα ιδιοκτησίας του που δεν προορίζονται για την κάλυψη στεγαστικών αναγκών των εργαζόμενων, εισάγονται ρυθμίσεις που θα επιτρέψουν την καλύτερη εκμετάλλευση και την αύξηση των εσόδων του. Στο πλαίσιο αυτό επιτρέπεται η σύναψη μακροχρονίων μισθώσεων με οικονομικούς φορείς που έχουν εμπειρία διαχείρισης και ανάπτυξης ακινήτων, η σύμπραξη με ιδιώτες οι οποίοι μπορεί να αναλάβουν την οικοδόμηση αδόμητων ακινήτων και να παραδώσουν στον ΟΑΕΔ- ως αντιπαροχή- τα ακίνητα που δικαιούται.
