Διπλό ηλεκτρονικό «φακέλωμα» σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις που έχουν ανοιχτούς λογαριασμούς με Εφορία, ΕΦΚΑ, ΟΤΑ, τράπεζες φέρνει το 2023. Υπουργείο Οικονομικών και Τράπεζα της Ελλάδας δρομολογούν τη σύσταση δυο νέων κέντρων καταγραφής και παρακολούθησης των πολιτών και των επιχειρήσεων με χρέη προς το Δημόσιο και τις Τράπεζες. Πρόκειται για την «Ανεξάρτητη Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης» που συστήνει το υπουργείο Οικονομικών και το «Κεντρικό Μητρώο Πιστώσεων» που δημιουργείται στην Τράπεζα της Ελλάδας.
Ο «Υπερ-Τειρεσίας» προβλέπεται σε νομοσχέδιο που κατέθεσε το υπουργείο Οικονομικών σε δημόσια διαβούλευση και αναμένεται να αρχίσει να λειτουργεί από το 2023.
Η Ανεξάρτητη Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης θα καταγράφει τα χρέη φυσικών και νομικών προσώπων, θα παρακολουθεί την οικονομική συμπεριφορά τους και θα βαθμολογεί την πιστοληπτική συμπεριφορά τους. Όσοι συγκεντρώνουν υψηλό πιστοληπτικό βαθμό θα έχουν ευχερέστερη πρόσβαση στον δανεισμό και στις ρυθμίσεις οφειλών.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του νομοσχεδίου:
- Η Ανεξάρτητη Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης έχει ως σκοπό τη συλλογή, αποθήκευση και επεξεργασία πρωτογενών δεδομένων πιστοληπτικής συμπεριφοράς, φυσικών και νομικών προσώπων, όπως ορίζονται στην αξιολογούμενη ρύθμιση, την παραγωγή και χορήγηση πιστοληπτικής βαθμολόγησης των άνω προσώπων, την παροχή αξιόπιστης αξιολόγησης της πιστοληπτικής συμπεριφοράς των άνω φυσικών και νομικών προσώπων προς χρήση από δημόσιους οργανισμούς και φορείς, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ή/και λοιπούς ιδιώτες, στο πλαίσιο μείωσης των επιπέδων των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων και των ληξιπρόθεσμων οφειλών, καθώς και για την πρόληψη του φαινομένου της υπερχρέωσης των ιδιωτών.
- Κύριος στόχος της νομοθετικής παρέμβασης είναι η εξάλειψη της ασυμμετρίας πληροφόρησης μεταξύ του δημόσιου τομέα και των τραπεζών, όσον αφορά τις ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο και τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης.
- Η Αρχή, που θα αποτελεί φορέα του Δημοσίου, θα συγκεντρώνει και θα ομαδοποιεί πληροφορίες σχετικά με τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις και τις συμπεριφορές πληρωμών προς όλες τις οντότητες του Δημόσιου τομέα, με σκοπό την παραγωγή πιστοληπτικής βαθμολόγησης για φυσικά και νομικά πρόσωπα. Η Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης θα ανταλλάσσει πληροφορίες και βαθμολογίες με άλλους φορείς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας.
- Η βαθμολόγηση για φυσικά και νομικά πρόσωπα παράγεται από πληροφοριακό σύστημα μέσω της επεξεργασίας, με αυτοματοποιημένη διαδικασία, των δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς που αντλούνται από τους φορείς του δημόσιου τομέα, με τη χρήση αλγορίθμων. Η πιστοληπτική βαθμολόγηση γίνεται με αριθμητική κλίμακα και αφορά στην τήρηση και την αθέτηση υποχρέωσης έναντι των φορέων του δημόσιου τομέα για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
- Η πιστοληπτική βαθμολόγηση παράγεται μετά από την υποβολή αίτησης. Στον αιτούντα χορηγείται ενημέρωση πιστοληπτικής βαθμολόγησης, η οποία απεικονίζει την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας του υποκειμένου δεδομένων οικονομικής συμπεριφοράς βάσει των δεδομένων που υφίστανται κατά την ημερομηνία παραγωγής της πιστοληπτικής βαθμολόγησης.
- Οι μέθοδοι και ο τρόπος επεξεργασίας και υπολογισμού της βαθμολόγησης επαναξιολογούνται τακτικά και επικαιροποιούνται οι αλγόριθμοί τους, ώστε να προσαρμόζονται στις οικονομικές συνθήκες και στις διαµορφούµενες συναλλακτικές πρακτικές και να επιβεβαιώνεται η ακρίβεια των εκτιμήσεων.
Το Μητρώο της ΤτΕ
- Συστήνεται το Κεντρικό Μητρώο Πιστώσεων που θα τηρείται στην Τράπεζα της Ελλάδος. Το Μητρώο θα καταγράφει σε αναλυτική βάση το ιστορικό πληρωμών, τα είδη των παρεχομένων εξασφαλίσεων και κάθε άλλη πληροφορία που σχετίζεται με κάθε μορφής πίστωση προς φυσικά ή νομικά πρόσωπα από πιστωτικά και εν γένει χρηματοδοτικά ιδρύματα που έχουν την καταστατική τους έδρα στην Ελλάδα, καθώς και από τα υποκαταστήματα αλλοδαπών πιστωτικών ή χρηματοδοτικών ιδρυμάτων που λειτουργούν στην Ελλάδα. Βάσει των ως άνω πληροφοριών, που τηρούνται στο Μητρώο, θα καταρτίζεται επίσης πιστωτική έκθεση για όλα τα πιστοδοτούμενα πρόσωπα (η «Πιστωτική Έκθεση»), το περιεχόμενο της οποίας θα διαφοροποιείται ανάλογα με τον αποδέκτη της, σε κάθε όμως περίπτωση δεν θα περιέχει αξιολόγηση και βαθμολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας του δανειολήπτη.