Με τη φοροδιαφυγή στον τομέα του ΦΠΑ να αγγίζει τα 135 δισ. ευρώ ετησίως στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Κομισιόν σχεδιάζει να καθιερώσει την ηλεκτρονική τιμολόγηση για όλες τις διασυνοριακές συναλλαγές μεταξύ εταιρειών στις χώρες της Ε.Ε.. Τα ηλεκτρονικά τιμολόγια θα είναι υποχρεωτικά για τις εταιρείες με ενδοκοινοτικές συναλλαγές.
Αυτό σημαίνει ότι μια ελληνική επιχείρηση που έχει συναλλαγή με μια επιχείρηση στη Γαλλία θα εκδίδει ηλεκτρονικό τιμολόγιο. Τα στοιχεία του τιμολογίου θα διαβιβάζονται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων και στη συνέχεια η ΑΑΔΕ θα μοιράζεται τα δεδομένα της συναλλαγής με άλλα κράτη μέλη αναφέροντάς τα στη νέα κεντρική βάση δεδομένων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αυτό το αποκεντρωμένο μοντέλο είναι παρόμοιο με τον τρόπο που λειτουργεί σήμερα η τρέχουσα βάση δεδομένων του συστήματος ανταλλαγής πληροφοριών ΦΠΑ (VIES).
Το σχέδιο της νέας οδηγίας για την ηλεκτρονική τιμολόγηση στις ενδοκοινοτικές συναλλαγές αναμένεται να παρουσιαστεί στις 7 Δεκεμβρίου 2022 για να εγκριθεί στη συνέχεια από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Με τη νέα οδηγία αναμένεται να αλλάξουν σημαντικά οι όροι και οι προϋποθέσεις για την ηλεκτρονική τιμολόγηση στην Ε.Ε. Σήμερα μία χώρα για να εφαρμόσει την ηλεκτρονική τιμολόγηση πρέπει να ζητήσει από την Ε.Ε. να παρεκκλίνει από τους όρους που προβλέπονται σε κοινοτικό επίπεδο. Συγκεκριμένα όταν ένα κράτος μέλος της ΕΕ επιθυμεί να εισαγάγει υποχρεωτική ηλεκτρονική τιμολόγηση, πρέπει να ζητήσει επίσημα παρέκκλιση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (δηλαδή άδεια απόκλισης από την Οδηγία ΦΠΑ). Με τη νέα οδηγία θα προταθεί ότι δεν θα απαιτείται προηγούμενη άδεια καθώς θα είναι υποχρεωτική για όλους.
Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα οι απώλειες στον ΦΠΑ φθάνουν στα 5,35 δισ. ευρώ το χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι χάνεται σχεδόν ένα στα τρία ευρώ που θα μπορούσαν να εισπραχθούν. Η χώρα μας βρίσκεται στη δεύτερη θέση στη Ε.Ε. μετά τη Ρουμανία ενώ πιο κάτω βρίσκεται η Μάλτα και η Ιταλία.
Το μεγάλο πρόβλημα όπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου Οικονομικών είναι οι απάτες και οι «εξαφανισμένοι» έμποροι. Κάθε μήνα οι έλεγχοι της ΑΑΔΕ αποκαλύπτουν δεκάδες φορολογικές απάτες στο τομέα του ΦΠΑ.
Απάτες και «εξαφανισμένοι» έμποροι
Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι στο 9μηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2022, η Υπηρεσία Ελέγχου Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων ολοκλήρωσε 142 έρευνες για απάτη στον τομέα του ΦΠΑ, ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται 150 νέες έρευνες. Μετά τους ελέγχους η Εφορία προχώρησε στην απενεργοποίηση 123 ΑΦΜ. Πρόκειται για φυσικά και νομικά πρόσωπα που χαρακτηρίζονται, ως «εξαφανισμένοι έμποροι». Το 2021 είχαν απενεργοποιηθεί 139 ΑΦΜ και το 2020 144 ΑΦΜ για απάτες στον ΦΠΑ.
Με την απενεργοποίηση του ΑΦΜ μπλοκάρεται κάθε συναλλαγή των επιτήδειων με το Δημόσιο.
Σύμφωνα με τη φορολογική νομοθεσία, η διαδικασία απενεργοποίησης των ΑΦΜ διενεργείται στις περιπτώσεις που εντοπίζεται υπόθεση φοροδιαφυγής αλλά και προληπτικά, εάν από τον έλεγχο των αρχών προκύψει ότι:
- Δεν έχουν υποβληθεί δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και φόρου προστιθέμενης αξίας (Φ.Π.Α.) για δύο συνεχόμενα έτη.
-Aπό έλεγχο ή αυτοψία της Φορολογικής Αρχής προκύπτει ότι δεν υφίσταται οικονομική δραστηριότητα της επιχείρησής ή
-Aπό έλεγχο ή αυτοψία της Φορολογικής Αρχής προκύπτει ότι έχει δηλώσει ψευδή ή ανακριβή στοιχεία προκειμένου να του χορηγηθεί Αριθμός Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.).
-Διαπιστωθεί πως έχουν ελλιπή ή λανθασμένα στοιχεία κατόχου.
-Μετά από έλεγχο διαπιστωθεί απάτη σε βάρος του δημοσίου.
