Φύλλο και φτερό κάνει τα social media (Facebook, Instagram, ΤikTok) η ειδική ομάδα ελεγκτών της ΑΑΔΕ για να εντοπίσει υποθέσεις ψηφιακής φοροδιαφυγής. H επιχειρηματική δραστηριότητα των influencers και οι «μαύρες» πωλήσεις μέσω των social media βρίσκονται στο «στόχαστρο» της ΑΑΔΕ, που σφίγγει τον ελεγκτικό κλοιό γύρω από όλους όσοι δραστηριοποιούνται μέσω του διαδικτύου, με στόχο την ανίχνευση ύποπτων συναλλαγών, παράνομου εμπορίου και πλουτισμού.
Πολύτιμος σύμμαχος στους ελέγχους που πραγματοποιούνται είναι η ανάλυση των στοιχείων που λαμβάνονται μέσω του ειδικού αλγορίθμου της ΑΑΔΕ ο οποίος, μέσω διασταυρώσεων, οδηγεί στον εντοπισμό των αποκλίσεων μεταξύ των ποσών, των παραγγελιών και των επισήμως δηλωθέντων στην εφορία. Η μέθοδος που χρησιμοποιούν οι φορο-ελεγκτές για να εντοπίζουν τους ψηφιακούς φοροφυγάδες είναι εξής:
- Παρακολουθούν τα social media εστιάζοντας σε πρόσωπα με χιλιάδες followers σε Instagram, Facebook και Tik Tok τα οποία διαφημίζουν από ρούχα και παπούτσια μέχρι αξεσουάρ και συμπληρώματα διατροφής
- Ερευνούν εάν οι influencers συνεργάζονται με επιχειρήσεις ηλεκτρονικού εμπορίου ή είναι μέτοχοι σε αυτές και αναλαμβάνουν την προώθηση και την πώληση προϊόντων και υπηρεσιών
- Ελέγχουν κάθε επιχειρηματική , εμπορική πράξη που συντελείται μέσω διαδικτύου
- Με τη συνδρομή του ειδικού αλγόριθμου ο οποίος τρέχει συνδυαστικές διασταυρώσεις βλέπουν τα εισοδήματα που δηλώνουν οι ελεγχόμενοι στην εφορία. Εκτός από τα δηλωθέντα εισοδήματα φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων, ελέγχονται και τα στοιχεία τζίρου των e-shop. Μάλιστα έχουν εντοπιστεί περιπτώσεις πωλήσεων προϊόντων χωρίς να έχει γίνει έναρξη δραστηριότητας στην Εφορία
- Συλλέγουν πληροφορίες από τις εταιρείες κούριερ για τις παραδόσεις εμπορευμάτων.
Influencer «μπλόκαρε» τον έλεγχο
Η ΔΟΥ Σύρου προχώρησε σε ελεγκτικές επαληθεύσεις στα βιβλία και στοιχεία που τηρούσε η influencer για τα έτη 2017 έως 2020, καθώς και σε έλεγχο των τραπεζικών της λογαριασμών (αναλήψεις - καταθέσεις). Της ζητήθηκε να προσκομίσει όλα τα απαραίτητα στοιχεία που θα αποδεικνύουν την προέλευση των χρηματικών ποσών που πιστώθηκαν στους λογαριασμούς της, και ότι αυτά είτε έχουν φορολογηθεί με συγκεκριμένες διατάξεις είτε απαλλάσσονται του φόρου. Αν και δεν βρέθηκε κάτι ύποπτο στους τραπεζικούς λογαριασμούς, της ζητήθηκε να υποβάλει αντίγραφα τιμολογίων και τυχόν συμφωνητικά με διαφημιζόμενους που εμφανίζονταν στις αναρτήσεις της στα social media, οι οποίες καταγράφηκαν στο αρχείο της Διεύθυνσης Ελέγχων.
Οι ελεγκτές εξέτασαν τις αναρτήσεις, όπου, σύμφωνα με αυτούς, διαφημίζονταν διάφορα προϊόντα ή επιχειρήσεις μέσω tagged λογαριασμών. Ο έλεγχος κατέληξε στο ότι, λόγω της δημοφιλίας της, οι αναρτήσεις της είχαν θετική επίδραση στις διαφημιζόμενες εταιρείες, καθώς χιλιάδες χρήστες την ακολουθούν και πιθανότατα θα ήθελαν να μιμηθούν την εμφάνιση ή τον τρόπο ζωής της. Επειδή δεν υπήρχαν τιμολόγια για αυτές τις αναρτήσεις, εφαρμόστηκαν έμμεσες τεχνικές προσδιορισμού του πραγματικού εισοδήματός της, και καταλογίστηκαν πρόστιμα για αδήλωτα εισοδήματα. Η influencer προσέφυγε στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών και βρήκε το δίκιο της καθώς η ΔΕΔ έκρινε ότι οι έμμεσες τεχνικές ελέγχου δεν έπρεπε να εφαρμοστούν, καθώς οι ελεγκτές δεν είχαν επαρκή επιχειρήματα για τις ατιμολόγητες αναρτήσεις.
