Νέα δεδομένα φέρνουν στον τηλεπικοινωνιακό κλάδο τα δίκτυα νέας γενιάς και η σταδιακή κατάργηση του δικτύου χαλκού που δρομολογούν οι αρμόδιοι φορείς. Όπως όλα δείχνουν, το παραδοσιακό «μοντέλο» των τεσσάρων βασικών παρόχων εμπλουτίζεται, και ο κλάδος αποκτά ένα νέο πλαίσιο που ευνοεί, αν όχι απαιτεί, τις συνέργειες και τις συνεργασίες με νέους, πρωτοεμφανιζόμενους παίκτες.
Από την εποχή του... χαλκού στα δίκτυα των οπτικών ινών
Το δρόμο προς αυτή την κατεύθυνση έχει ανοίξει η προώθηση της σταδιακής κατάργησης του χαλκού και η αντικατάστασή του από οπτικές ίνες. Παρότι στα σπάργανα, η συζήτηση για την κατάργηση του δικτύου χαλκού του ΟΤΕ (copper switch-off) και για τη μετάβαση αποκλειστικά στα δίκτυα οπτικών ινών (NGA - FTTC/FTTH) έχει ήδη ξεκινήσει. Η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) βρίσκεται στη φάση της μελέτης των απόψεων που κατατέθηκαν στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης που έχει προηγηθεί για το θέμα ενώ το υπουργείο, Ψηφιακής Διακυβέρνησης, σχεδιάζει τη δική του αντίστοιχη μελέτη, όπως προκύπτει από σχετική του γενικού γραμματέα Τηλεπικοινωνιών, Αθανάσιου Στάβερη. Επί του θέματος έχουν ήδη τοποθετηθεί και οι βασικοί τηλεπικοινωνιακοί όμιλοι, ΟΤΕ, Vodafone, Wind, Forthnet καθώς και οι Τέρνα Ενεργειακή και η Grid Telecom, 100% θυγατρική του ΑΔΜΗΕ.
Το όλο εγχείρημα χαρακτηρίζεται ως εξαιρετικά σύνθετη προσπάθεια με τον βασικό προβληματισμό να αφορά στον επιμερισμό του κόστους, το οποίο προς ώρας δεν έχει εκτιμηθεί. Σε κάθε περίπτωση όμως κρίνεται αναγκαίο, δεδομένης της στρατηγικής της ΕΕ για σταδιακή κατάργηση του χαλκού έως το 2030 αλλά και των πλεονεκτημάτων που θα προκύψουν από την εν λόγω διαδικασία.
Προάγγελο των προαναφερθέντων αλλαγών αποτελεί και η δραστηριοποίηση εταιρειών άλλων κλάδων στα telcos με τη μορφή συνεργειών και συνεργασιών, όπως η συνεργασία Vodafone Grid που ανακοινώθηκε μέσα στην εβδομάδα. Να θυμίσουμε ότι οι δύο εταιρείες υπέγραψαν συμφωνία για την αξιοποίηση περαιτέρω τμημάτων του δικτύου κορμού ώστε να προσφέρουν ακόμη περισσότερες επιλογές στους πελάτες τους και να υποστηρίξουν νέες επενδύσεις σε ψηφιακές υποδομές. Τι σηματοδοτεί όμως η εν λόγω συμφωνία για τις δύο εταιρείες;
Ειδικότερα για την Grid Telecom, η νέα συνεργασία αποτελεί ένα ακόμη καθοριστικό βήμα για τη βέλτιστη αξιοποίηση των ευρυζωνικών υποδομών που αναπτύσσει μέσω του Συστήματος Μεταφοράς. Η ίδια άλλωστε έχει δηλώσει ότι εντός του έτους θα προχωρήσει στη διάθεση υπηρεσιών ultra-high χωρητικοτήτων μεταξύ μεγάλων αστικών κέντρων της χώρας, μέσω του τηλεπικοινωνιακού δικτύου τεχνολογίας DWDM που αναπτύσσει. Να θυμίσουμε ότι η θυγατρική του ΑΔΜΗΕ παρέχει ήδη υπηρεσίες dark fiber σε τηλεπικοινωνιακούς παρόχους, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να αναπτύξουν το δικό τους δίκτυο μέσω εναλλακτικών διαδρομών και στόχος της είναι η παροχή του δικτύου σε μεγάλους πελάτες ή ακόμα και σε εταιρείες παροχής υπηρεσιών που χρειάζονται το δικό τους δίκτυο.
Όσο για την Vodafone Ελλάδας, η πρόσβαση στο δίκτυο οπτικών ινών άνω των 4.000 χλμ του ΑΔΜΗΕ που περνά μέσα από το καλώδιο γείωσης, στην κορυφή δηλαδή των πυλώνων ηλεκτρικής ενέργειας, θα επιταχύνει την υλοποίηση του νέου επενδυτικού προγράμματος ύψους 600 εκατ. ευρώ που περιλαμβάνει την δημιουργία σύγχρονων ψηφιακών υπηρεσιών και υποδομών σε όλη την Ελλάδα, με δίκτυα νέας γενιάς, όπως 5G, FTTH και δύο υποθαλάσσια καλώδια σε Αιγαίο και Ιόνιο, αντίστοιχα.
Η προαναφερθείσα συμφωνία βέβαια, αποτελεί απλά την πρώτη από μια σειρά συνεργειών που αναμένεται να ανακοινωθούν εν ευθέτω. Ήδη η διοίκηση του ΑΔΜΗΕ έχει αφήσει να εννοηθεί ότι συζητά και με άλλους ενδιαφερόμενους - πέρα από την Vodafone και την Wind με την οποία υπέγραψε πέρυσι - με κάποιους από τους οποίους βρίσκεται κοντά σε συμφωνία. Την ίδια στιγμή η εταιρεία έχει στραμμένο το βλέμμα της και στο mega ΣΔΙΤ του Ultra fast broadband ύψους 700 εκατ. ευρώ που έχει προκηρύξει το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής.
Τα βήματα του ΑΔΜΗΕ φαίνεται να ακολουθεί και ο έτερος πάροχος ηλεκτρικής ενέργειας, ΔΕΗ, η οποία βρίσκεται σε συνομιλίες με την Forthnet για την υπογραφή αντίστοιχης συμφωνίας αμοιβαίας εκμετάλλευσης δικτύων, η οποία όμως θα αφορά την τελική σύνδεση, θα φτάνει δηλαδή μέχρι και το σπίτι του καταναλωτή. Σε αυτή την περίπτωση, οι συνδέσεις θα γίνονται εναέρια, μέσω του υπάρχοντος δικτύου της ΔΕΗ, χωρίς να απαιτούνται ειδικές αδειοδοτήσεις και εργασίες, και κατ επέκταση θα κοστίζουν λιγότερο. Οι διαπραγματεύσεις των δύο εταιρειών βρίσκονται σύμφωνα με πληροφορίες στο τελευταίο στάδιο με τις σχετικές ανακοινώσεις να αναμένονται το Σεπτέμβριο.
Κατά τα διεθνή πρότυπα
Το τηλεπικοινωνιακό τοπίο δείχνει να ανασχηματίζεται κατά τα πρότυπα του εξωτερικού, όπου οι μεγάλοι διαχειριστές μεταφοράς ενέργειας έχουν δημιουργήσει δίκτυα ανοιχτής πρόσβασης (open access fiber) χρόνια πριν.
Για παράδειγμα ήδη από το 2015 η κρατική εταιρεία ηλεκτρικής ενέργειας της Ιρλανδίας, ESB και η Vodafone δημιούργησαν την κοινοπραξία SIRO για την ανάπτυξη δικτύων οπτικών ινών μέσω της αξιοποίησης των υποδομών της ESB. Κάτι αντίστοιχο έχει συμβεί και στην γειτονική Ιταλία.
Ο λόγος δε που συμβαίνει αυτό είναι γιατί τα «δίκτυα ανοιχτής πρόσβασης» φέρνουν πολλαπλά οφέλη στην κοινωνία αλλά και στις ίδιες τις εταιρείες αφού οι υποδομές ηλεκτρικής ενέργειες επιτρέπουν την ανάπτυξη δικτύων οπτικών ινών πιο οικονομικά και πιο γρήγορα, από την παραδοσιακή υπόγεια μέθοδο.
Η εξοικονόμηση είναι τέτοια που φτάνει και στον καταναλωτή, αφού το αυξημένο περιθώριο κέρδους επιτρέπει στους παρόχους να προσφέρουν ανταγωνιστικότερα πακέτα υπηρεσιών.
Τέτοιου είδους δίκτυα αποτελούν πρόσφορο έδαφος και για επενδύσεις καταφέρνοντας να προσελκύουν ακόμα και μη παραδοσιακούς επενδυτές, όπως επιχειρήσεις ιδιωτικών συμμετοχών, funds υποδομών κ.α., τροφοδοτώντας έτσι τον κλάδο με πρόσθετα κεφάλαια.
Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές, το 2019 επί ευρωπαϊκού εδάφους σημειώθηκαν deals ύψους 60 δισ. ευρώ στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, το 45% των οποίων αφορούσαν δίκτυα οπτικών ινών και δίκτυα ανοιχτής πρόσβασης. Πάνω από τις μισές συμφωνίες οπτικών ινών που συνάφθηκαν την ίδια χρονιά αφορούσαν δίκτυα ανοιχτής πρόσβασης, με τις μεγαλύτερες εξ αυτών να προέρχονται από εταιρείες όπως οι Deutsche Glasfaser DE, inexio DE, Covage FR, Altice PT, CityFibre UK.