Ελπίδες για τουριστική ανάκαμψη γεννούν αφενός η σταδιακή άρση των περιορισμών και το άνοιγμα των ελληνικών συνόρων κι αφετέρου η επιθυμία των Ευρωπαίων να ταξιδέψουν στη χώρα μας. Ο φόβος βέβαια μια αρνητικής υγειονομικής εξέλιξης παραμένει, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για ρεαλιστικές προσδοκίες.
Σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες, ελληνικοί προορισμοί εξακολουθούν να συγκαταλέγονται στις πρώτες θέσεις της λίστας των ταξιδιωτικών προτιμήσεων των Ευρωπαίων, την ώρα που οι μηχανές των τουριστικών επιχειρήσεων ανάβουν για την επίσημη έναρξη της σεζόν στις 14 Μαΐου.
Ειδικότερα, βάσει της τριμηνιαίας έκθεσης της European Travel Commission (ETC) με τίτλο: «European Tourism Trends», το 56% των Ευρωπαίων είναι πρόθυμοι να ταξιδέψουν μέχρι τα τέλη Αυγούστου μετά και τον πολύμηνο περιορισμό των μετακινήσεων που βίωσαν. Οι προοπτικές για τον ευρωπαϊκό τουρισμό γίνονται ισχυρότερες μάλιστα, αν ληφθεί υπόψη το τουριστικό ρεύμα από το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ προς την Ευρώπη. Κι αυτό γιατί οι δύο προαναφερθείσες χώρες καταγράφουν υψηλά ποσοστά εμβολιασμένου πληθυσμού που κάνει πλάνα για καλοκαιρινά ταξίδια.
Σημειωτέον ότι τα σχέδια της βρετανικής κυβέρνησης να ξεκινήσουν την άρση των ταξιδιωτικών περιορισμών μετά τις 17 Μαΐου έχουν ήδη οδηγήσει σε αύξηση των κρατήσεων από το Ηνωμένο Βασίλειο τόσο για την Ελλάδα όσο και για άλλους προορισμούς της Νότιας Ευρώπης, όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Κύπρος και η Τουρκία, παρότι μάλιστα η χώρα μας δεν συμπεριλήφθηκε στην λίστα των πράσινων χωρών που ανακοινώθηκε το βράδυ της Παρασκευής.
Ενθαρρυντική προς την κατεύθυνση της ζήτησης είναι και η πρόσφατη λίστα ανθεκτικότητας προορισμών της ForwardKeys στην οποία, επτά από τις δέκα πόλεις είναι ελληνικές.
Συγκεκριμένα, στην κορυφή της λίστας βρίσκεται η Μύκονος με καλοκαιρινές κρατήσεις να εκτιμώνται στο 54,9% σε σύγκριση με τα επίπεδα πριν από την πανδημία. Ακολουθεί το ισπανικό νησί Ίμπιζα με 49,2% των κρατήσεων του 2019 ενώ την τρίτη θέση καταλαμβάνουν τα Χανιά με ποσοστό 48,9%. Την πρώτη πεντάδα συμπληρώνουν η Σαντορίνη με ποσοστό 48,1% και η Κέρκυρα με ποσοστό 47,5%.
Ακολουθούν η Θεσσαλονίκη με 43,7%, η Πάλμα ντε Μαγιόρκα στην Ισπανία με 41,2%, το Ηράκλειο Κρήτης με 36,6%, η Αθήνα με 33,2% και το Φάρο στην Πορτογαλία με ποσοστό 32,8%.
Να θυμίσουμε ότι στην αντίστοιχη λίστα του Νοεμβρίου μόνο τρεις ελληνικές πόλεις – Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Ηράκλειο – ήταν μεταξύ των 10 κορυφαίων πόλεων του ForwardKey στην Ευρώπη που δείχνουν ανθεκτικότητα.
Κλειδί οι εμβολιασμοί
Σύμφωνα ωστόσο και με τις δύο προαναφερθείσες έρευνες το κλειδί για την ομαλή έκβαση της φετινής σεζόν θα είναι οι εμβολιασμοί.
Η αναβίωση των διεθνών ταξιδιών όπως επισημαίνουν οι αναλυτές του ForwardKeys εξαρτάται άμεσα από τις εξελίξεις εμβολιασμού και σύμφωνα με τα στοιχεία, οι χώρες που αποφάσισαν να δηλώσουν έγκαιρα το παρόν – τονίζοντας ότι θα δέχονται επισκέπτες που έχουν εμβολιαστεί ή φέρουν αρνητικό τεστ κορονοϊού, όπως η Ελλάδα και η Ισλανδία, έχουν δει αύξηση κρατήσεων από μεγάλες αγορές όπως Μ. Βρετανία και ΗΠΑ.
Ώθηση αναμένεται να δώσει και το ψηφιακό πιστοποιητικό της ΕΕ, το οποίο σχεδιάζεται αυτή την περίοδο. «Μετά από μια ζοφερή δωδεκάμηνη περίοδο, έχουμε επιτέλους λόγους να είμαστε πιο αισιόδοξοι για το καλοκαίρι του 2021. Η ανάπτυξη προγραμμάτων εμβολιασμού στην Ευρώπη, παρά τα εμπόδια που αντιμετωπίζει, έχει αποδείξει την αποτελεσματικότητά στην συγκράτηση του αριθμού των κρουσμάτων COVID-19. Την ίδια στιγμή, το προτεινόμενο ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό της ΕΕ ανοίγει την πόρτα για προορισμούς σε ολόκληρη την Ευρώπη πολύ νωρίτερα από ό, τι νομίζαμε. Αυτό που χρειάζεται τώρα για να αναζωογονηθεί η εμπιστοσύνη των καταναλωτών είναι η σαφήνεια σχετικά με τους ισχύοντες ταξιδιωτικούς κανόνες και η ταχεία διάθεση του Πιστοποιητικού ΕΕ» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Εκτελεστικός Διευθυντής του ETC, Eduardo Santander.
Οι φόβοι και το δυσμενές σενάριο
Παρά την όποια αισιοδοξία βέβαια, τα δεδομένα παραμένουν ρευστά με την έρευνα του ETC να επισημαίνει ότι οι βασικοί φόβοι για την επικράτηση ενός δυσμενούς σεναρίου απορρέουν από τη διατήρηση των ταξιδιωτικών περιορισμών, την ενδεχόμενη απώλεια θέσεων εργασίας, ως απόρροια της οικονομικής κρίσης και την ανάφλεξη των κρουσμάτων, ως απόρροια των μεταλλάξεων.
Σε μια τέτοια περίπτωση μάλιστα η χώρα μας θα βρεθεί σε μειονεκτικότερη θέση έναντι των υπολοίπων ευρωπαϊκών χωρών δεδομένης της μικρής εξάρτησης που έχει από τον εσωτερικό τουρισμό. Να θυμίσουμε ότι το 2019, το μερίδιο του εγχώριου τουρισμού στο σύνολο της Ε.Ε. αυξήθηκε από το 55% στο 69%. Ωστόσο στην περίπτωση της Ελλάδας ο εγχώριος τουρισμός αντιπροσωπεύει μετά βίας το 20% του συνολικού τουριστικού ρεύματος, ένα από τα μικρότερα ποσοστά στις χώρες – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ως εκ τούτου, όπως συμπεραίνει η Επιτροπή Ευρωπαϊκού Τουρισμού, το δυσμενές σενάριο θα επιφέρει λιγότερες διαμονές στα ελληνικά ξενοδοχεία κατά τουλάχιστον 50% σε σχέση με το βασικό σενάριο.
Αντίστοιχη μοίρα με την Ελλάδα θα έχουν και άλλες χώρες της Μεσογείου, όπως το Μαυροβούνιο, η Μάλτα, η Κύπρος και η Κροατία. Στον αντίποδα, χώρες όπως η Γερμανία, η Φινλανδία, η Ιταλία και η Ρουμανία, θα βρεθούν σε πλεονεκτικότερη θέση αν ισχύσει το δυσμενές σενάριο, με τις εκτιμήσεις να αναφέρουν ότι όχι μόνο δεν θα εμφανίσουν μείωση στις διαμονές, αλλά θα παρουσιάσουν αύξηση.