Αισθητά κατάφερε να κλείσει η ψαλίδα των απωλειών για τα ευρωπαϊκά αεροδρόμια την χρονιά που πέρασε, σύμφωνα με τα στοιχεία του ευρωπαϊκού οργανισμού για την ασφάλεια της αεροναυτιλίας, Eurocontrol. Την ίδια στιγμή μάλιστα, η χώρα μας ήταν στη λίστα των χωρών που επηρεάστηκαν λιγότερo από την πανδημία την τρέχουσα χρονιά, επωφελούμενη μεταξύ άλλων κι από την εκτεταμένη τουριστική σεζόν.
Ειδικότερα, η κυκλοφορία στα ευρωπαϊκά αεροδρόμια το 2021 ξεκίνησε με τον Ιανουάριο με ιδιαίτερα χαμηλές επιδόσεις, της τάξης του -64% των επιπέδων του 2019, έκλεισε όμως έχοντας περιορίσει το ποσοστό των απωλειών στο -22%. Ο αριθμός των μέσων ημερήσιων πτήσεων έφτασε τον Ιανουάριο τις 9.241 ωστόσο τον Δεκέμβριο είχαν υπερδιπλασιαστεί φτάνοντας τις 20.028 μέσες ημερήσιες πτήσεις.
Στο σύνολο του έτους η συνολική κυκλοφορία στα 40 ευρωπαϊκά αεροδρόμια που εποπτεύονται από το Eurocontrol, έφτασε στο -44% των επιπέδων του 2019, πραγματοποιήθηκαν δηλαδή 6,2 εκατομμύρια πτήσεις το 2021, αριθμός μεγαλύτερος από τα 5 εκατ. πτήσεις του 2022 αλλά αισθητά μικρότερος (4,9 εκατ. πτήσεις λιγότερες) από τα 11,1 εκατομμύρια πτήσεις του 2019.
Η ανάκαμψη και ο περιορισμός των απωλειών έγινε αισθητός από τον Απρίλιο κι έπειτα, αφενός χάρη στους μαζικούς εμβολιασμούς κι αφετέρου χάρη στην εισαγωγή του ψηφιακού πιστοποιητικού στα κράτη μέλη της ΕΕ τον Ιούνιο.
Πώς κινήθηκαν τα ελληνικά αεροδρόμια
Στην περίπτωση της χώρα μας η χρονιά ολοκληρώθηκε με απώλειες της τάξης του -27% σε σχέση με το 2019 από άποψη αριθμού πτήσεων. Ειδικότερα στα ελληνικά αεροδρόμια καταγράφηκαν 125 χιλιάδες πτήσεις λιγότερες σε σχέση με την χρονιά ορόσημο για τον ελληνικό τουρισμό 2019, την ώρα που οι απώλειες για την Ισπανία έφτασαν στο -44% (742 χιλιάδες πτήσεις λιγότερες) για την Γαλλία στο -42% (654 χιλιάδες πτήσεις λιγότερες) και στην Ιταλία στο -47% (616 χιλιάδες πτήσεις λιγότερες).
Σε παρόμοια θέση με την Ελλάδα βρέθηκε η Τουρκία, η οποία έκλεισε την χρονιά με 311 χιλιάδες λιγότερες πτήσεις σε σχέση με το 2019 ( μείωση 30%) και η Κύπρος, οι απώλειες της οποίας έφτασαν στο 34% του 2019 (29 χιλιάδες λιγότερες πτήσεις).
Η χώρα μας μάλιστα κατάφερε να συμπεριληφθεί στην πεντάδα των κρατών που επηρεάστηκαν λιγότερο από την πανδημία του μαζί με την Αλβανία (-8%), τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη (-20%), την Αρμενία (-22%) και την Ουκρανία (-26%).
Σε αυτό συνέβαλαν οι πολύ καλές επιδόσεις του φετινού καλοκαιριού, αφού σύμφωνα με τα στοιχεία του Eurocontrol στο αποκορύφωμα της θερινής σεζόν τα επίπεδα των πτήσεων έφτασαν το 94% των επιπέδων προ πανδημίας. Σημαντικό ρόλο τόσο στην περίπτωση της Ελλάδα όσο και στης Κύπρου, έπαιξε η εκτεταμένη τουριστική σεζόν, με τις δύο χώρες να καταγράφουν το δ’ τρίμηνο επιδόσεις πολύ κοντά σε αυτές του 2019, Παρότι βέβαια οι πτήσεις έφτασαν στο 97% και 93% της αντίστοιχης περιόδου της προ πανδημικής χρονιάς, και οι δύο χώρες χαρακτηρίστηκαν από ιδιαίτερα μειωμένη συνδεσιμότητα (60% και 67% αντίστοιχα).
Στην πρώτη δεκάδα το Ελ. Βενιζέλος
Σημαντική ήταν η ανάκαμψη και για το μεγαλύτερο αεροδρόμιο της Ελλάδας, τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, ο οποίος αναρριχήθηκε την προηγούμενη χρονιά στο top 10 των κορυφαίων ευρωπαϊκών αεροδρομίων καταλαμβάνοντας την 9η θέση σε σχέση με την 23η που είχε το 2019. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Eurocontrol το Ελ. Βενιζέλος έκλεισε τη χρονιά με απώλειες της τάξης του 31% σε επίπεδο επιβατικής κίνησης σε σχέση με το 2019 εκτοπίζοντας μαζί με το αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης, Istanbul-Sabiha Gökçen, τα αεροδρόμια της Ρώμης και του Γκάτγουικ στο Λονδίνο από την εν λόγω λίστα.
Οι προκλήσεις για την συνέχεια
Παρά την σε ικανοποιητικό βαθμό αποκατάσταση των πτήσεων, δεδομένων πάντα των συνθηκών, η ανάκαμψη από άποψη αριθμού επιβατών δεν κινήθηκε με τους ίδιους ρυθμούς. Σύμφωνα με το Eurocontrol οι επιβάτες που υποδέχτηκαν τα ευρωπαϊκά αεροδρόμια ήταν μειωμένοι κατά 60% σε σχέση με το 2019, κυρίως εξαιτίας της χρήσης μικρότερων αεροσκαφών. Η τάση μάλιστα αναμένεται να συνεχιστεί με το Διεθνές Συμβούλιο Αεροδρομίων (ACI) να εκτιμά ότι τα επίπεδα επιβατών θα ανακάμψουν στα επίπεδα προ πανδημίας έως και το 2025 - 1 με 2 χρόνια αργότερα σε σχέση με τις εκτιμήσεις του Eurocontrol.
Οι προκλήσεις παραμένουν μεγάλες και για την νέα χρονιά, εξαιτίας της μετάλλαξης Όμικρον η οποία οδήγησε στην επιβολή νέων ταξιδιωτικών περιορισμών και σε μείωση των πτήσεων. Αρκεί να αναφέρουμε ότι η μείωση των πτήσεων έφτασε το 75% το πρώτο 15νθήμερο του Δεκεμβρίου και εκτινάχθηκε στο 81% το δεύτερο δεκαπενθήμερο του τελευταίου μήνα της χρονιάς.
«Η κατάσταση για τον Ιανουάριο είναι λιγότερο σαφής με μεγάλες αεροπορικές εταιρείες να περιορίζουν ήδη τη χωρητικότητά τους έως και 30%» σημειώνει ο οργανισμός, τονίζοντας ότι η επιτάχυνση των εμβολιασμών θα συμβάλλει μεταξύ άλλων, ώστε η κίνηση να ανακάμψει στο 70-90% των επιπέδων του 2019 το 2022. Στόχος παρά τις μεταλλάξεις είναι σύμφωνα με το Eurocontrol να επιστρέψουμε στα επίπεδα προ πανδημίας μεταξύ 2023 και 2024.