Κρίσιμη αλλά και ιδιαιτέρως σύνθετη αποδεικνύεται η εξίσωση για την επέκταση της σεζόν, παρά τις θετικές ενδείξεις που καταγράφει ήδη ο Σεπτέμβριος. Φορείς κι επιχειρηματίες του κλάδου μάλιστα, επισημαίνουν ότι στην τρέχουσα συγκυρία, ακόμα κι αν το στοίχημα της προσέλκυσης επισκεπτών για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα επιτευχθεί, οι αστερίσκοι παραμένουν πολυάριθμοι.
Η δυναμική του Σεπτεμβρίου
Να θυμίσουμε ότι μέχρι στιγμής ο Σεπτέμβριος έκανε ποδαρικό στον τουρισμό με υψηλές πληρότητες, διατηρώντας εν μέρει την ισχυρή δυναμική του Αυγούστου. Την ίδια στιγμή εκδηλώσεις και δρώμενα που προγραμματίζονται για την συνέχεια, αναμένεται να διατηρήσουν το θετικό πρόσημο σε συγκεκριμένους προορισμούς, τουλάχιστον για το πρώτο διάστημα.
Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι τις πρώτες ημέρες του Σεπτεμβρίου, οι πληρότητες κινήθηκαν σε μόλις λίγο χαμηλότερα επίπεδα από την υψηλή θερινή σεζόν. Φορείς του κλάδου δε, αναμένουν να ενισχυθούν περαιτέρω μέσα από κρατήσεις της τελευταίας στιγμής και flash προσφορές σε αεροπορικά εισιτήρια και τουριστικά πακέτα, που παραδοσιακά ενεργοποιούνται αυτή την περίοδο.
Οι καλύτερες προοπτικές διαφαίνονται μάλιστα και για τα μεγάλα αστικά κέντρα, τα οποία το καλοκαίρι φάνηκε να ανακάμπτουν με πιο αργούς ρυθμούς σε σχέση με τους νησιωτικούς προορισμούς. Κι αυτό γιατί πέρα από τους τουρίστες που ταξιδεύουν για διασκέδαση, την Θεσσαλονίκη και την Αθήνα αναμένεται να επισκεφτούν επαγγελματίες ταξιδιώτες και λάτρεις του αθλητισμού χάρη σε διοργανώσεις όπως η ΔΕΘ και ο Μαραθώνιος ή σε συνέδρια και επιχειρηματικές συγκεντρώσεις που δείχνουν να ανακτούν μέρος της προπανδημικής δυναμικής τους.
Ακόμα και με αυτές τις επιδόσεις όμως, ο Σεπτέμβριος δεν θα μπορούσε να αποτελεί ξεκάθαρη ένδειξη για να αποφασιστεί η παράταση της σεζόν από πλευράς των ξενοδόχων, αφού η παράταση λειτουργίας των εποχικών ξενοδοχείων σε συνδυασμό με τα αυξημένα κόστη που παρατηρούνται σήμερα θα μπορούσε να αποβεί ασύμφορη αν οι πληρότητες δεν κυμανθούν στα ίδια υψηλά επίπεδα. Κάτι που εκτιμάται ότι θα ισχύσει μόνο στους high end προορισμούς και στα resort πολλών αστέρων.
Οι αστερίσκοι για τη συνέχεια
Δεδομένου αυτού, μέχρι στιγμής μόνο προορισμοί όπως η Ρόδος και η Κρήτη υπολογίζεται ότι θα διατηρήσουν τα ξενοδοχεία τους ανοιχτά μέχρι και το τέλος Νοεμβρίου. Στον αντίποδα νησιά που δεν υποδέχονται μαζικό τουρισμό σχεδιάζουν να τερματίσουν την σεζόν ένα μήνα νωρίτερα. Σημαντικό ρόλο στην όποια απόφαση παίζει μάλιστα τόσο η διατήρηση του ενδιαφέροντος των τουριστών όσο και η διατήρηση της αεροπορικής συνδεσιμότητας της χώρας με άλλους προορισμούς του εξωτερικού, με τους ξενοδόχους να επισημαίνουν ότι ακόμα και σήμερα οι πτήσεις δεν επαρκούν να καλύψουν την ζήτηση που καταγράφεται για συγκεκριμένα νησιά.
Όσο για την απόφαση να διατηρηθούν οι δυνατότητες φιλοξενίας κι εστίασης και μετά τον Νοέμβριο δείχνει να απασχολεί και πάλι συγκεκριμένους προορισμούς και μάλιστα υπό προϋποθέσεις. Ενδεικτικά είναι τα συμπεράσματα από την σχετικά πρόσφατη σύσκεψη εργασίας των Τοπικών Φορέων των Χανίων σύμφωνα με τα οποία η πόλη θα μπορούσε να διατηρήσει διαθέσιμες περίπου 4.000 κλίνες ξενοδοχείων και τουριστικών καταλυμάτων ανοιχτές το χειμώνα, μόνο όμως κατόπιν αξιολόγησης της επιχειρηματικής βιωσιμότητας των δεδομένων που θα προκύψουν από πρωτοβουλίες και επαφές των αρμόδιων τουριστικών φορέων στο εξωτερικό».
Οι αστερίσκοι βέβαια δεν σταματούν εκεί. Βασική συνιστώσα της εξίσωσης αποτελεί και το αυξημένο ενεργειακό κόστος. Να θυμίσουμε ότι σύμφωνα με τον Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας, Γ. Στουρνάρα, ο οποίος μίλησε στο Οικονομικό Φόρουμ της Πράγας που οργανώνεται από το EUROFI, τα οικονομετρικά υποδείγματα και οι εκτιμήσεις, μεταξύ 2022 και 2023 μαρτυρούν ότι οι τιμές του φυσικού αερίου αναμένεται να αυξηθούν κατά 40%. Το ίδιο εκτιμάται ότι θα ισχύσει και για τις τιμές χονδρικής του ηλεκτρικού ρεύματος, λόγω της τιμολόγησης με βάση το οριακό κόστος και παρότι οι τιμές άλλων εισροών που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, όπως το πετρέλαιο, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η υδροηλεκτρική ενέργεια, αναμένεται να περιοριστούν κατά 20% περίπου. Οι αυξήσεις αυτές σε συνδυασμό με τις λοιπές πληθωριστικές πιέσεις θα μπορούσαν να εκτροχιάσουν την εξίσωση των καθαρών εσόδων, αν τα εποχικά καταλύματα παραμείνουν ανοιχτά για παραπάνω διάστημα, δεδομένου ότι οι καιρικές συνθήκες θα έχουν επιδεινωθεί, επισημαίνουν οι ξενοδόχοι.
Αντίστοιχοι προβληματισμοί για τις επιπτώσεις των αυξημένων λειτουργικών εξόδων στα κέρδη των επιχειρήσεων εκφράζουν και οι ιδιοκτήτες μονάδων συνεχούς λειτουργίας. Να θυμίσουμε ότι στην τελευταία ενημέρωση της Ένωσης Ξενοδόχων Αθηνών, Αττικής και Αργοσαρωνικού, για τα στοιχεία κίνησης και Απόδοσης των Ξενοδοχείων 7μηνου 2022, οι ξενοδόχοι ανέφεραν ότι «η Αθήνα αν και 12μηνος / αστικός προορισμός, παρουσιάζει πολύ έντονα στοιχεία τουριστικής εποχικότητας μη ξεπερνώντας πλέον τους 6 - 7 max μήνες καλύτερων επιδόσεων, μήνες που δεν είναι ικανοί να καλύψουν τις ανάγκες και τα έξοδα πλήρους λειτουργίας των μονάδων σε 12μηνη βάση, ειδικά στον δύσκολο ενεργειακό και οικονομικό ευρωπαϊκό χειμώνα ο οποίος δεν είναι εφικτό να προγραμματιστεί».
Στην περίπτωση των μη αστικών προορισμών δε, τροχοπέδη φαίνεται να αποτελούν και οι υποδομές (οδικό δίκτυο, νοσοκομεία κλπ), η μη αναβάθμιση των οποίων θα μπορούσε να προκαλέσει προβλήματα σε δυσμενείς καιρικές ή υγειονομικές συνθήκες. «Η πανδημία παραμένει άγνωστο το πώς θα εξελιχθεί και τα δείγματα γραφής από τα δύο προηγούμενα χρόνια δεν είναι αισιόδοξα. Οι υπάρχουσες υποδομές είναι δύσκολο να εξυπηρετήσουν και γηραιότερους ταξιδιώτες που θα αποφασίσουν να περάσουν τον χειμώνα στην Ελλάδα» ανέφερε επιχειρηματίας του κλάδου στο insider.gr.
Στον αντίποδα βέβαια, το στοίχημα της επέκταση της σεζόν κρίνεται απαραίτητο να κερδηθεί αν θέλουμε να μιλήσουμε την τρέχουσα χρόνια με προ πανδημικούς όρους και να προσεγγίσουμε τα μεγέθη του 2019 τόσο από άποψη αφίξεων όσο κι από άποψη εσόδων. Γεγονός που κάνει την εξίσωση ακόμα πιο δύσκολη.
