Νέο ρεκόρ αναμένεται να «σπάσει» η κατανάλωση φαρμάκων στα ιδιωτικά φαρμακεία το 2023, καθώς με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία για το τρέχον έτος, σημειώνεται σημαντική αύξηση, τόσο σε επίπεδο τζίρου όσο και όσο και σε επίπεδο όγκου.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με την τελευταία μελέτη της IQVIA, για λογαριασμό του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας (ΣΦΕΕ), η αγορά των φαρμάκων κατά το 12μηνο 1/10/2022-30/9/2023, διαμορφώθηκε στα 4,63 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 5,3%, σε σχέση με το αντίστοιχο προηγούμενο 12μηνο. Κατά την ίδια περίοδο, σε όρους όγκου, διακινήθηκαν κατά περίπου 3,2% περισσότερες συσκευασίες φαρμάκων.
Σημειώνεται ότι η συγκεκριμένη αγορά περιλαμβάνει σκευάσματα που χορηγούνται μέσω συνταγογράφησης αλλά και μη συνταγογραφούμενα (π.χ. τα αναλγητικά) και όχι τα φάρμακα που χορηγούνται στα νοσοκομεία και τα Φάρμακα Υψηλού Κόστους που διακινούνται κυρίως από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ.
Κατηγορίες φαρμάκων
Το εξεταζόμενο διάστημα, σημειώθηκε αύξηση 1,9% στα φάρμακα προστατευμένης πατέντας (on patent) σε αξία αλλά πτώση 4,7% από πλευράς όγκου. Αύξηση της τάξης του 6,2% στον όγκο σημειώθηκε στα γενόσημα, με σημαντική αύξηση 10,2% σε αξία. Αντίστοιχα, στα πρωτότυπα φάρμακα τα οποία έχουν χάσει την πατέντας τους (off patent), καταγράφηκε αύξηση 4,9% σε αξία και 4,2% σε όγκο.
Κατά το ίδιο 12μηνο, τα πρωτότυπα φάρμακα (on και off patent), απορρόφησαν το περίπου 59% της αγοράς σε αξίες (29% τα on patent και 30% τα off patent) και τα γενόσημα το 24%. Από πλευράς όγκου, τα πρωτότυπα υπό προστασία πατέντας σκευάσματα απορρόφησαν το 8% της αγοράς, τα εκτός πατέντας πρωτότυπα το 38% και τα γενόσημα το περίπου 35%.
Από τα 4,63 δισ. ευρώ της συνολικής λιανικής αγοράς στο 12μηνο, τα πρωτότυπα (on και off patent) αυξήθηκαν στα περίπου 2,43 δισ. ευρώ από 2,3 δισ. ευρώ και τα γενόσημα αυξήθηκαν σε 1,2 δισ. ευρώ από 1,1 δισ. ευρώ, ενώ περί τα 940 εκατ. ευρώ από 900 εκατ. ευρώ εκτιμάται ότι διαμορφώθηκε η αγορά των λοιπών προϊόντων.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της IQVIA, οι μειώσεις τιμών που εφαρμόσθηκαν κατά το 2022 και στις αρχές του 2023 για τα συνταγογραφούμενα φάρμακα που αποζημιώνονται (η αγορά τους διαμορφώθηκε σε περίπου 4,1 δισ. ευρώ), θα έπρεπε να οδηγήσει σε μία εξοικονόμηση της τάξης των 74 εκατ. ευρώ για το διάστημα που εξετάζεται. Ωστόσο, όχι μόνο δεν υπήρξε εξοικονόμηση, αλλά φαίνεται και ενίσχυση των πωλήσεων κατά 166 εκατ. ευρώ, καθώς οι μειώσεις τιμών «απορροφήθηκαν» από την αύξηση του όγκου πωλήσεων κατά 93 εκατ. ευρώ και την υποκατάσταση (συνταγογράφηση πιο ακριβών σκευασμάτων έναντι φθηνότερων) κατά 147 εκατ. ευρώ.
Πώς διαμορφώνονται τα μερίδια αγοράς
Βάσει τιμής, τα φάρμακα που κοστίζουν κάτω από 10 ευρώ, αποτελούν το 66% της αποζημιούμενης αγοράς από πλευράς όγκου, ενώ ακολουθούν με ποσοστό 13% αυτά που κοστίζουν μεταξύ 10-14,99 ευρώ, 5,5% κατέχουν τα φάρμακα κόστους 15 έως 19,99 ευρώ και με περίπου 5% αυτά των 20-29,99 ευρώ.
Αναφορικά με τις θεραπευτικές κατηγορίες, πρώτα σε κυκλοφορία είναι τα φάρμακα για το πεπτικό σύστημα και το μεταβολισμό με 23,8% (περιλαμβάνονται και τα αντιδιαβητικά), ακολουθούν τα καρδιολογικά με 21%, τα νευρολογικά με 13% και με 12,5% σκευάσματα για το αίμα και αιμοποιητικά όργανα. Σημειώνεται ότι οι παραπάνω τέσσερις κατηγορίες καλύπτουν το 70% της αγοράς.