Ροή
Σχέδιο για την αντιμετώπιση μίας νέας πανδημίας «καταστρώνουν» το υπουργείο Υγείας και ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), έχοντας πλέον πάρει σημαντικά μαθήματα από την πανδημία Covid-19.
Μία νέα πανδημία είναι βέβαιη για τους επιστήμονες, αυτό που δεν είναι γνωστό είναι το παθογόνο που θα την προκαλέσει καθώς και η βαρύτητά της.
Όπως ανέφερε ο καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας κατά την Πανελλήνια Συνάντηση για το AIDS, τις Ηπατίτιδες, τα Αναδυόμενα Νοσήματα και τις Εξαρτήσεις, η πιθανότητα ένας άνθρωπος να βιώσει μια νέα πανδημία με παρόμοιες επιπτώσεις με αυτές τις Covid-19 είναι 2% για οποιοδήποτε έτος στη ζωή του, αλλά εκτοξεύεται στο 38% στο σύνολο ζωής του.
«Περίπου κάθε 4-5 χρόνια έχουμε ένα νεοεμφανιζόμενο παθογόνο. Δεν ξέρουμε ποιο θα είναι το παθογόνο που θα προκαλέσει την επόμενη πανδημία, ούτε πόσο βαριά θα είναι. Εμείς πρέπει να κάνουμε ένα σχέδιο, ώστε να είμαστε προετοιμασμένοι για όλα τα σενάρια. Εν μέρει γνωρίζουμε πόσο γρήγορα θα εξαπλωθεί. Το ζήσαμε στην Covid και ξέρουμε ότι η εξάπλωση θα είναι ταχύτατη. Σήμερα, με την παγκοσμιοποίηση και την ταχύτητα στα ταξίδια, θα μεταδοθεί πάρα πολύ γρήγορα, όποια μέτρα και να πάρουμε στις πύλες εισόδου και υπάρχουν αποδείξεις γι’ αυτό», ανέφερε ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ, καθηγητής Χρίστος Χατζηχριστοδούλου. Όσον αφορά στην ετοιμότητα της χώρας να αντιμετωπίσει μία νέα πανδημία, τόνισε ότι είναι πολύ σημαντικό να αξιοποιηθούν τα μαθήματα που πήραμε από την πανδημία Covid-19.
Το σχέδιο για τα νοσοκομεία
Το υπουργείο Υγείας έχει συστήσει μία επιτροπή, η οποία εδώ και 10 μήνες εργάζεται εντατικά προς την κατάρτιση Επιχειρησιακού Σχεδίου για την ανταπόκριση της χώρας σε περίπτωση πανδημίας, το οποίο θα εξειδικευτεί σε κάθε νοσοκομείο.
Όπως επεσήμανε ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ, ήδη έχει καταγραφεί ο εξοπλισμός και το προσωπικό των κρίσιμων ειδικοτήτων και όλων των αποθεμάτων μέσων ατομικής προστασίας (ΜΑΠ). Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει, επίσης, εκτίμηση όλων των αναγκών και αξιολόγηση όλων των μέτρων που ελήφθησαν για τη λειτουργία των νοσοκομείων κατά τη διάρκεια της πανδημίας κορονοϊού. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το γεγονός ότι εκπονείται ένα σχέδιο για τη διασφάλιση της λειτουργίας των νοσοκομείων, έτσι ώστε να συνεχίσουν να παρέχουν υπηρεσίες και στα χρόνια νοσήματα.
«Είναι ένα φιλόδοξο σχέδιο, το οποίο προσπαθούμε να φέρουμε εις πέρας», τόνισε ο κ. Χατζηχριστοδούλου και αναφέρθηκε στα 4 σενάρια/επίπεδα διαχείρισης της επόμενης πανδημίας:
Πράσινο επίπεδο
Αναφέρεται στην περίοδο κανονικής λειτουργίας του συστήματος υγείας
Κίτρινο επίπεδο
Αναφέρεται στον χειρισμό νόσου ήπιας σοβαρότητας (θνητότητας), με R0<2 (πχ Η1Ν1), που αναμένεται να ασκήσει σχετικά μικρή πίεση στο σύστημα. Προβλέπεται η λειτουργία των κλινών ΜΕΘ στο 40-50%, σε σχέση με το πορτοκαλί επίπεδο.
Πορτοκαλί επίπεδο
Αναφέρεται στον χειρισμό νόσου μεγάλης σοβαρότητας (θνητότητα αντίστοιχη της Covid-19), με R02-3, που αναμένεται να ασκήσει μεγάλη πίεση στο σύστημα. Προβλέπεται η λειτουργία των κλινών ΜΕΘ βάσει των δεδομένων από την πρόσφατη πανδημία.
Κόκκινο επίπεδο
Αναφέρεται στον χειρισμό της νόσου πολύ μεγάλης σοβαρότητας και θνητότητας, μεγαλύτερης κατά 20% σε σχέση με την Covid-19, με R0>3, που αναμένεται να ασκήσει πολύ μεγάλη πίεση στο σύστημα. Προβλέπεται η λειτουργία των κλινών ΜΕΘ στο 40% παραπάνω σε σχέση με το πορτοκαλί επίπεδο.
Έχοντας ήδη δεδομένα για κάθε νοσοκομείο από την πανδημία Covid και μετά από μελέτη των σχετικών αναγκών, με βάση αυτόν τον σχεδιασμό θα αναπτυχθούν επιμέρους σχέδια σε επίπεδο νοσοκομείου.
Τα μέτρα του ΕΟΔΥ
Προκειμένου να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την επόμενη πανδημία, ο ΕΟΔΥ ενισχύει την επιδημιολογική επιτήρηση, μέσω Ταμείου Ανάκαμψης και άλλων ευρωπαϊκών προγραμμάτων (EU4Health, HERA). Παράλληλα, ενισχύει την ετοιμότητα και την απόκριση, με Εθνικό Σχέδιο Ετοιμότητας και Απόκρισης για τα Μεταδοτικά Νοσήματα και ειδικά σχέδια για συγκεκριμένα νοσήματα (Η5Ν1 κλπ).
Επίσης, ο σχεδιασμός του Οργανισμού περιλαμβάνει τη δημιουργία και λειτουργία σύγχρονου εξοπλισμένου Κέντρου Επιχειρήσεων και εργαστηρίου βιοασφάλειας επιπέδου ΙΙΙ καθώς και πολλές ασκήσεις επί χάρτου.
Όσον αφορά στα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης που μπορεί να αξιοποιηθούν, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Science, από τα ιδιαίτερα αποτελεσματικά μέτρα για τον περιορισμό της πανδημίας είναι η απαγόρευση των συναθροίσεων και κυρίως το «μέχρι 10 άτομα» καθώς και το κλείσιμο των σχολείων και των πανεπιστημίων. Μέτρια αποτελεσματικότητα έχουν το κλείσιμο των κέντρων εστίασης και των μη απαραίτητων επιχειρήσεων, ενώ όταν τα παραπάνω μέτρα τηρούνται, το lockdown έχει μικρό επιπρόσθετο αποτέλεσμα.
