Συναγερμό για τις αρχές δημόσιας υγείας έχει σημάνει η πρόσφατη ανίχνευση του ιού της πολιομυελίτιδας τύπου 2 (Cvdpv2) σε δείγματα αστικών λυμάτων σε τέσσερις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης/Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΕ/ΕΟΧ). Μεταξύ Σεπτεμβρίου και Δεκεμβρίου 2024, Φινλανδία, Γερμανία, Πολωνία και Ηνωμένο Βασίλειο εντόπισαν την παρουσία του ιού για πρώτη φορά σε περιβαλλοντικά δείγματα, γεγονός που υπογραμμίζει τη σημασία της διατήρησης υψηλής εμβολιαστικής κάλυψης.
Η πολιομυελίτιδα είναι μια εξαιρετικά μεταδοτική ασθένεια, που μπορεί να εξαπλωθεί γρήγορα χωρίς να γίνει αντιληπτή. Αν και οι χώρες της ΕΕ/ΕΟΧ θεωρούνται απαλλαγμένες από τη νόσο, η διατήρηση της ανοσίας μέσω εμβολιασμού είναι κρίσιμη, καθώς δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία για την πολιομυελίτιδα. Ο εμβολιασμός παραμένει η μόνη αποτελεσματική μέθοδος πρόληψης σοβαρών επιπλοκών και εξάπλωσης της ασθένειας.
Η σημασία του εμβολιασμού
Παρόλο που η εμβολιαστική κάλυψη στις χώρες της ΕΕ/ΕΟΧ ξεπερνά το 90% σε εθνικό επίπεδο, υπάρχουν περιοχές όπου τα ποσοστά παραμένουν χαμηλά, αυξάνοντας τον κίνδυνο εξάπλωσης του ιού. Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) συστήνει την ενίσχυση των προγραμμάτων εμβολιασμού, στοχεύοντας σε κάλυψη τουλάχιστον 90% σε επίπεδο κοινότητας. Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί σε πληθυσμιακές ομάδες με άγνωστο ή χαμηλό ιστορικό εμβολιασμού, καθώς και σε περιοχές όπου έχει ανιχνευθεί ο ιός.
Ενίσχυση της επιτήρησης και των προληπτικών μέτρων
Οι χώρες ενθαρρύνονται να βελτιώσουν την επιτήρηση των αστικών λυμάτων για την έγκαιρη ανίχνευση του ιού. Στην Ελλάδα, ο ΕΟΔΥ παρακολουθεί την παρουσία του ιού της πολιομυελίτιδας σε πέντε πόλεις: Αλεξανδρούπολη, Ξάνθη, Θεσσαλονίκη, Αττική και Πάτρα. Με τη βελτίωση των συστημάτων επιτήρησης και τη συλλογή δεδομένων, οι χώρες μπορούν να εντοπίζουν τις αδυναμίες στην εμβολιαστική κάλυψη και να προσαρμόζουν τις στρατηγικές πρόληψης ανάλογα.
Κάλεσμα για δράση
Οι υπηρεσίες δημόσιας υγείας καλούνται να ενισχύσουν τις ενημερωτικές καμπάνιες για τον εμβολιασμό, ιδιαίτερα στις ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες. Η ανίχνευση του ιού στα λύματα αποτελεί προειδοποίηση ότι οι προσπάθειες εμβολιασμού πρέπει να συνεχιστούν δυναμικά, ώστε να διασφαλιστεί ότι η πολιομυελίτιδα δεν θα επανεμφανιστεί στην Ευρώπη.
Ο εμβολιασμός δεν είναι μόνο ατομική προστασία αλλά και συλλογική ευθύνη. Η διατήρηση υψηλής εμβολιαστικής κάλυψης είναι ζωτικής σημασίας για την εξάλειψη της πολιομυελίτιδας και την προστασία της δημόσιας υγείας.
