Ο καρκίνος των πνευμόνων είναι από τις πιο συχνές και θανατηφόρες μορφές καρκίνου παγκοσμίως. Ωστόσο, ο προληπτικός έλεγχος μπορεί να συμβάλει στην έγκαιρη διάγνωση και στη βελτίωση της πρόγνωσης.
Σύμφωνα με τις διεθνείς οδηγίες, προληπτικός έλεγχος για καρκίνο των πνευμόνων συνιστάται σε άτομα ηλικίας 50-80 ετών που είναι ενεργοί ή πρώην καπνιστές και σε όσους έχουν ιστορικό καπνίσματος τουλάχιστον 20 πακέτα-έτη.
Η υπολογιστική τομογραφία χαμηλής δόσης (LDCT) είναι η προτιμώμενη μέθοδος για τον προσυμπτωματικό έλεγχο. Πρόκειται για μια ανώδυνη και χαμηλής ακτινοβολίας εξέταση που μπορεί να εντοπίσει τον καρκίνο σε πρώιμο στάδιο, πριν εμφανιστούν συμπτώματα.
Οφέλη και κίνδυνοι
Ο προσυμπτωματικός έλεγχος έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τη θνησιμότητα από καρκίνο των πνευμόνων. Ωστόσο, υπάρχουν κίνδυνοι, όπως τα ψευδώς θετικά αποτελέσματα, που μπορεί να οδηγήσουν σε περιττές επεμβάσεις, και η ακτινοβολία από τη συχνή απεικόνιση.
Ο προληπτικός έλεγχος είναι ζωτικής σημασίας για όσους ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου. Η διακοπή του καπνίσματος, σε συνδυασμό με τακτικούς ελέγχους, αποτελεί τον καλύτερο τρόπο για τη μείωση της θνησιμότητας από τη νόσο.
Ο έλεγχος για καρκίνο του πνεύμονα μπορεί να αποτελέσει μια κρίσιμη ευκαιρία για την υποστήριξη της διακοπής του καπνίσματος. Μελέτη που διεξήχθη στο Houston, Texas, έδειξε ότι ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα που συνδυάζει εντατική συμβουλευτική και φαρμακευτική αγωγή μπορεί να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό.
Η μελέτη συμπεριέλαβε πάνω από 600 ενήλικες καπνιστές. Μετά από θεραπεία 3 μηνών, το 40% όσων συμμετείχαν σε εντατικό πρόγραμμα είχαν σταματήσει το κάπνισμα χωρίς υποτροπή. Το 25% όσων παραπέμφθηκαν σε τηλεφωνική γραμμή υποστήριξης πέτυχαν το ίδιο αποτέλεσμα.
Ο ρόλος στη διακοπή καπνίσματος
Το κάπνισμα ευθύνεται για σχεδόν 9 στους 10 θανάτους από καρκίνο των πνευμόνων. Ωστόσο, η διακοπή του είναι δύσκολη, καθώς μόνο το 9% των καπνιστών καταφέρνουν να το σταματήσουν ετησίως, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ.
Έρευνες δείχνουν ότι η έγκαιρη ανίχνευση μέσω τακτικών ελέγχων με LDCT μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο θανάτου από καρκίνο των πνευμόνων. Επειδή το 60% των ατόμων που πληρούν τα κριτήρια για ετήσιο έλεγχο εξακολουθούν να καπνίζουν, οι υγειονομικές αρχές συνιστούν τη χρήση του ελέγχου ως ευκαιρία για συμβουλευτική διακοπής του καπνίσματος.
Η εντατική και ολοκληρωμένη υποστήριξη για τη διακοπή του καπνίσματος, σε συνδυασμό με τον προσυμπτωματικό έλεγχο, μπορεί να αυξήσει σημαντικά τα ποσοστά επιτυχούς διακοπής. Αυτό μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στη μείωση της θνησιμότητας από καρκίνο των πνευμόνων.
Τα στοιχεία συνόψισαν οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Παθολόγος, Καθηγήτρια Θεραπευτικής-Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής), Δρ. Μαρία Καπαρέλου (Παθολόγος – Ογκολόγος) και Θάνος Δημόπουλος (τ. Πρύτανης ΕΚΠΑ, Καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας, Διευθυντής Θεραπευτικής Κλινικής).
