Ήταν η εβδομάδα που οι αγορές ομολόγων φάνηκε τελικά να αντιλαμβάνονται αυτό που οι κεντρικοί τραπεζίτες προειδοποιούσαν όλο το χρόνο: Tα υψηλότερα επιτόκια ήρθαν για να μείνουν.
Όπως αναφέρει το Bloomberg, από τις ΗΠΑ έως τη Γερμανία και την Ιαπωνία, οι αποδόσεις που ήταν σχεδόν αδιανόητες στις αρχές του 2023, είναι πλέον εφικτές. Το selloff ήταν τόσο ακραίο που ανάγκασε τους επενδυτές που πόνταραν σε μια bullish αγορά να συνθηκολογήσουν και τις τράπεζες της Wall Street να σκίσουν τις προβλέψεις τους.
Οι αποδόσεις του 10ετούς γερμανικού ομολόγου πλησιάζουν το 3%, ένα επίπεδο που δεν έχει επιτευχθεί από το 2011. Το κρατικό χρεόγραφο των ΗΠΑ είναι και πάλι στο ίδιο επίπεδο με τον μέσο όρο πριν από την Παγκόσμια Χρηματοπιστωτική Κρίση και σε απόσταση αναπνοής από το 5%.
Το ερώτημα τώρα είναι πόσο ψηλότερα μπορούν να ανέβουν τα επιτόκια, χωρίς να φαίνεται πραγματική κορυφή μετά την κατάρριψη των βασικών επιπέδων. Ενώ ορισμένοι υποστηρίζουν ότι οι κινήσεις έχουν ήδη πάει πολύ μακριά, άλλοι το αποκαλούν ως το νέο φυσιολογικό, μια επιστροφή στον κόσμο που επικρατούσε πριν από την εποχή του εύκολου χρήματος της κεντρικής τράπεζας, που στρεβλώνει τις αγορές με τρισεκατομμύρια δολάρια αγοράς ομολόγων.
Οι επιπτώσεις εκτείνονται πολύ πέρα από τις αγορές, τα επιτόκια που πληρώνονται για στεγαστικά δάνεια, τα φοιτητικά δάνεια και τις πιστωτικές κάρτες, καθώς και στην ανάπτυξη της ίδιας της παγκόσμιας οικονομίας.
Στο επίκεντρο του selloff ήταν οι κρατικοί τίτλοι με τη μεγαλύτερη παρουσία στον κόσμο, αυτοί που ήταν πιο εκτεθειμένοι στους συνεχώς αυξανόμενους «αντίθετους ανέμους». Οι τιμές του πετρελαίου αυξάνονται, η κυβέρνηση των ΗΠΑ συσσωρεύει περισσότερο χρέος και κινδυνεύει με νέο κλείσιμο, ενώ οι εντάσεις με την Κίνα αυξάνονται. Για όποιον αμφέβαλλε για τη σκληρή συζήτηση του Τζερόμ Πάουελ και της Κριστίν Λαγκάρντ για την καταπολέμηση του πληθωρισμού σε αυτό το πλαίσιο, η κατάληξη δεν είναι αίσια.
«Αυτό που συνέβη τους τελευταίους μήνες, ήταν βασικά ότι οι αγορές ήταν λάθος γιατί πίστευαν ότι ο πληθωρισμός θα μειωνόταν γρήγορα και οι κεντρικές τράπεζες θα ακολουθούσαν ήπια νομισματική πολιτική», δήλωσε ο Frederic Dodard, της State Street Global Advisors. «Τα πάντα θα εξαρτηθούν από το πώς θα προσγειωθεί ο πληθωρισμός μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα, αλλά θα είναι δίκαιο να πούμε ότι έχουμε φύγει από το καθεστώς των εξαιρετικά χαμηλών επιτοκίων».
Μερικοί από τους πιο εξέχοντες επενδυτές στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένου του Larry Fink της BlackRock και του Bill Ackman της Pershing Square Capital, είναι μεταξύ εκείνων που λένε ότι η τρέχουσα τάση (στα επιτόκια) μπορεί να μην έχει ολοκληρωθεί.
Ήδη, τα ορόσημα έχουν έρθει γρήγορα και πυκνά. Η 10ετής απόδοση του γερμανικού ομολόγου μόλις είχε το μεγαλύτερο μηνιαίο άλμα φέτος. Τα κρατικά ομόλογα της Ιαπωνίας σημείωσαν τη χειρότερη τριμηνιαία πώληση τους εδώ και ένα τέταρτο του αιώνα και η απόδοση 30 ετών στις ΗΠΑ σημείωσε τη μεγαλύτερη τριμηνιαία άνοδο από το 2009.
Ακόμη και ένα κλείσιμο της κυβέρνησης των ΗΠΑ δεν ώθησε μια βιώσιμη προσφορά για ομόλογα, στο ντε φάκτο επενδυτικό «καταφύγιο» του κόσμου. Οι Ρεπουμπλικάνοι της Βουλής των Αντιπροσώπων την Παρασκευή απέτυχαν να εγκρίνουν ένα νομοσχέδιο βραχυπρόθεσμης χρηματοδότησης, καθιστώντας πιο πιθανό το μακροχρόνιο κλείσιμο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
Εν τω μεταξύ, οι κεντρικοί τραπεζίτες συνέχισαν να προσπαθούν να δώσουν στην αγορά ένα σαφές μήνυμα.
Οι αξιωματούχοι της Fed παρέμειναν κυρίως στη θέση τους για υψηλότερα επιτόκια. Στην Ευρώπη, η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ αντιτάσσεται σθεναρά στην ιδέα της επικείμενης μείωσης τους. Η ίδια τόνισε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στην αρχή της εβδομάδας ότι η κεντρική τράπεζα θα διατηρήσει τα επιτόκια σε αρκετά περιοριστικά επίπεδα, για όσο διάστημα χρειαστεί για να μειώσει τον πληθωρισμό.
Μέχρι τώρα, οι επιθετικές αυξήσεις των επιτοκίων που εξαπέλυσαν οι κεντρικές τράπεζες είχαν προκαλέσει το μεγαλύτερο αντίκτυπο σε ομόλογα με μικρότερο χρόνο ωρίμανσης, οδηγώντας σε άνοδο τις αποδόσεις και σε βαθιά ανεστραμμένες καμπύλες. Οι προσδοκίες για ύφεση, μαζί με τις μειώσεις των επιτοκίων ως απάντηση, είχαν κρατήσει τα ομόλογα πιο μακροπρόθεσμων αποδόσεων καθηλωμένα.
Αλλά τουλάχιστον στις ΗΠΑ, αυτή η ύφεση δεν εμφανίστηκε ποτέ, αναγκάζοντας τους επενδυτές να μην τοποθετηθούν εν αναμονή της νομισματικής χαλάρωσης. Στον αντίποδα, οι ευρωπαϊκές οικονομίες έχουν αποδειχθεί λιγότερο ανθεκτικές, αλλά η ΕΚΤ - η οποία έχει μια ενιαία αποστολή για τη σταθερότητα των τιμών - έχει επαναλάβει συχνά ότι είναι πολύ νωρίς για να μιλήσουμε για χαλάρωση, με τον πληθωρισμό να είναι ακόμη πολύ πάνω από τον στόχο του 2%.
Η επιδείνωση των κινήσεων των ομολόγων, είναι η αύξηση της αποζημίωσης που ζητούν οι επενδυτές για διακράτηση χρέους μεγαλύτερης ωρίμανσης. Στην Ευρώπη, αυτή η λεγόμενη «προμήθεια χρόνου», θα μπορούσε να προσθέσει 50 μονάδες βάσης στα επιτόκια των 10ετων ομολόγων, σύμφωνα με τη Societe Generale.
«Η ανοικοδόμηση του premium διαρκεί μόνο όσο μπορεί να τροφοδοτήσει τις μακροπρόθεσμες αυξανόμενες δυνάμεις», δήλωσε ο Adam Kurpiel, υπεύθυνος στρατηγικής επιτοκίων στη γαλλική τράπεζα. «Φαίνεται ότι το «εμπόριο πόνου» ακόμη υψηλότερων αποδόσεων, θα μπορούσε να συνεχιστεί μέχρι να φτάσει σε σημείο θραύσης», πρόσθεσε.
Σίγουρα, υπάρχει η άποψη από ορισμένους ότι η πώληση έχει ήδη πάει πολύ μακριά. Πάρτε τον Jack McIntyre, έναν διαχειριστή χαρτοφυλακίου στην Brandywine Global Investment Management, ο οποίος ήταν υπέρβαρος στο Treasuries για μεγάλο μέρος του έτους και τώρα αισθάνεται ένα σημείο καμπής που περίμενε κανείς εδώ και καιρό.
Η άλλη άποψη
Αξιοσημείωτη ήταν μια αναθεωρημένη πρόβλεψη από αναλυτές στρατηγικής της Goldman Sachs, οι οποίοι βλέπουν τώρα τα 10ετή ομόλογα να τελειώνουν το έτος στο 4,30%. Ενώ αυτός είναι περίπου 40 μονάδες βάσης υψηλότερος από τον προηγούμενο στόχο τους, είναι κάτω από τα τρέχοντα επίπεδα.
Στην Candriam, η επικεφαλής διαχείρισης κεφαλαίων Nadège Dufossé, λέει ότι η τρέχουσα τάση της αγοράς μπορεί να μην έχει πολλά περισσότερο δρόμο να διανύσει και σκέφτεται να μεταβεί σταδιακά σε ομόλογα με μεγαλύτερο χρόνο λήξης.
«Πιστεύουμε ότι βρισκόμαστε στο τέλος αυτής της κίνησης, με σημάδια επιβράδυνσης του πληθωρισμού και αποδυνάμωση των οικονομιών στην Ευρώπη», είπε. «Πρέπει να υπομείνουμε αυτή τη φάση υπέρβασης σε μεγάλους ρυθμούς και να την εκμεταλλευτούμε».
Καθώς η εβδομάδα πλησίαζε στο τέλος της, ορισμένα δεδομένα πρόσφεραν στη Fed κάποια ελπίδα ότι βρίσκεται στην κορυφή της μάχης για τον πληθωρισμό, καθώς η αύξηση των τιμών κινήθηκε με τον χαμηλότερο μηνιαίο ρυθμό από τα τέλη του 2020.
Αλλά ακόμα κι αν η εικόνα του πληθωρισμού συνεχίσει να μειώνεται στις ΗΠΑ και αλλού, είναι σαφές ότι οι αγορές βρίσκονται σε έναν νέο κόσμο.
«Ίσως επιστρέφουμε σε αυτό που έμοιαζε ο κόσμος πριν από το 2008», δήλωσε ο Rob Robis, επικεφαλής στρατηγικής παγκοσμίου σταθερού εισοδήματος στην BCA Research. «Εκείνη η περίοδος μετά τη Lehman, πριν από την πανδημία του Covid, ήταν περίοδος όπου ο πληθωρισμός αγωνιζόταν να παραμείνει στο 2%, η ανάπτυξη ήταν κάπως ασταθής και οι κεντρικές τράπεζες έπρεπε να διατηρήσουν τα επιτόκια πολύ χαμηλά για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα».
