Χωρίς δικαιολογητικά από τους ενδιαφερόμενους θα υποβάλλονται οι αιτήσεις για συμμετοχή στο πρόγραμμα αντικατάστασης ηλεκτρικών συσκευών που θα παρέχει επιδοτήσεις 30 έως 50 % για αγορά καινούργιων. Οι αιτήσεις θα υποβάλλονται από την ερχόμενη Τρίτη 21 Ιουνίου έως τις 5 Ιουλίου, ενώ σήμερα δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης η Υπουργική Απόφαση με τον Οδηγό εφαρμογής του προγράμματος.
Το πρόγραμμα όπως έχει αναγγείλει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, επιδοτεί την αντικατάσταση κλιματιστικών, ψυγείων και καταψυκτών, δηλαδή των συσκευών που έχουν τη μεγαλύτερη κατανάλωση ρεύματος. Το πληροφοριακό σύστημα που το υποστηρίζει σχεδιάστηκε προκειμένου όλα τα απαιτούμενα στοιχεία να αντλούνται αυτόματα. Το μόνο που θα χρειάζεται ο ενδιαφερόμενος είναι οι κωδικοί του taxisnet, ο αριθμός παροχής ηλεκτρικής ενέργειας και το κινητό του τηλέφωνο. Εφόσον η αίτηση εγκριθεί, ο καταναλωτής θα λαμβάνει ηλεκτρονικά, στο κινητό τηλέφωνο, έναν κωδικό που αντιστοιχεί στην επιδότηση που δικαιούται και θα αγοράζει τη συσκευή στη μειωμένη τιμή από το κατάστημα που επιθυμεί (εφόσον συμμετέχει στο πρόγραμμα). Θα είναι υποχρεωμένος επίσης να παραδώσει την παλιά συσκευή για ανακύκλωση.
Κάθε νοικοκυριό που εντάσσεται στο πρόγραμμα θα έχει τη δυνατότητα να αντικαταστήσει έως και τρεις ηλεκτρικές συσκευές (μέχρι 2 κλιματιστικά, ένα ψυγείο ή έναν καταψύκτη) για την κύρια ή την δευτερεύουσα κατοικία, ιδιόκτητη ή μισθωμένη. Τα κριτήρια υπαγωγής περιλαμβάνουν το εισόδημα και το πλήθος των μελών της οικογένειας με πρόσθετη μοριοδότηση για μονογονεϊκές και οικογένειες με ΑΜΕΑ.
Σημαντικό στοιχείο της διαδικασίας είναι η διασφάλιση της ανακύκλωσης, με ευθύνη του εμπόρου, της παλιάς συσκευής η οποία θα σημαίνεται με ειδικό κωδικό QR code όπως και η διασφάλιση τοποθέτησης καινούργιας συσκευής υψηλής ενεργειακής κλάσης.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, από το πρόγραμμα θα ωφεληθούν 200.000 νοικοκυριά και θα ανακυκλωθούν περισσότερες από 380.000 συσκευές. Η μέση εξοικονόμηση ενέργειας για κάθε νοικοκυριό εκτιμάται στις 1.000 KWh τον χρόνο. Αυτό σημαίνει πως ένα νοικοκυριό με μεσαία κατανάλωση, έως και 5.000 KWh τον χρόνο, αναμένεται να πετύχει έως και 25% εξοικονόμηση ενέργειας.
Ποιες συσκευές επιχορηγούνται
Στο πλαίσιο του Προγράμματος είναι επιλέξιμες προς αντικατάσταση οι ακόλουθες κατηγορίες οικιακών ηλεκτρικών συσκευών:
1. Κλιματιστικά,
2. Ψυγεία,
3. Καταψύκτες.
Για κάθε νέα συσκευή που επιχορηγείται, μία παλαιά συσκευή της ίδιας κατηγορίας θα πρέπει να ανακυκλωθεί μέσω εγκεκριμένου συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού.
Το Πρόγραμμα αναμένεται να έχει σημαντικά οφέλη, τόσο για τα νοικοκυριά όσο και συνολικά για την εθνική οικονομία. Πρωταρχικός στόχος είναι η εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας στον οικιακό τομέα και κατ' επέκταση η μείωση του ενεργειακού κόστους για το μέσο νοικοκυριό. Ταυτόχρονα, με τη μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος, βελτιώνεται το ισοζύγιο εισαγωγών ενέργειας και συρρικνώνεται ο βαθμός εξάρτησης από τρίτες πηγές.
Επίσης, το Πρόγραμμα αναμένεται να έχει σημαντικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, καθότι, μέσω της αντικατάστασης παλαιών ηλεκτρικών συσκευών και της εξοικονόμησης ενέργειας, θα συμβάλει στη μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Ποιοι μπορούν να συμμετέχουν στο πρόγραμμα
Δυνητικοί ωφελούμενοι του Προγράμματος είναι οικιακοί καταναλωτές που έχουν τοποθετημένη στην οικία τους, και όχι σε επαγγελματικό χώρο, παλαιά ηλεκτρική συσκευή (συγκεκριμένα: κλιματιστικό ή ψυγείο ή καταψύκτη) την οποία επιθυμούν να αντικαταστήσουν με άλλη νεότερης τεχνολογίας και ενεργειακά αποδοτικότερη.
Αιτήσεις υποβάλλονται από μεμονωμένα Φυσικά Πρόσωπα τα οποία έχουν γεννηθεί προ της 1ης Ιανουαρίου 2005 και διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα. Για να υποβάλλει αίτηση ένα Φυσικό Πρόσωπο θα πρέπει να
• διαθέτει υποχρεωτικά Αριθμό Φορολογικού Μητρώου, καθώς και έγκυρους κωδικούς πρόσβασης στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες της ΑΑΔΕ, μέσω των οποίων γίνεται η ταυτοποίησή του,
• έχει υποβάλει κατά το φορολογικό έτος 2020 δήλωση φορολογίας εισοδήματος (Ε1), είτε ως ΥΠΟΧΡΕΟΣ ατομικής ή κοινής δήλωσης, είτε εμμέσως ως «ΣΥΖΥΓΟΣ/ΜΣΣ1» σε περίπτωση κοινής δήλωσης. Η σχετική δήλωση θα πρέπει να έχει εκκαθαριστεί.
Ποιοι εξαιρούνται
• Δεν είναι επιλέξιμοι ωφελούμενοι (Φυσικά Πρόσωπα που υποβάλουν την αίτηση) οι οποίοι είχαν υποβάλει δήλωση φορολογίας εισοδήματος κατά το έτος αναφοράς (2020) ως κάτοικοι εξωτερικού.
• Επίσης, δεν είναι επιλέξιμοι ωφελούμενοι οι οποίοι κατά το έτος αναφοράς (2020) υπέβαλλαν κοινή δήλωση φορολογίας εισοδήματος (συγκεκριμένα ως Υπόχρεος και Σύζυγος/ΜΣΣ), εφόσον το έτερο μέλος ή εξαρτώμενο τέκνο της δήλωσης ήταν κατά έτος αυτό κάτοικος εξωτερικού.
• Εξαρτώμενα μέλη που δεν υποβάλουν αυτόνομα δήλωση (δηλ. δεν είναι υπόχρεοι σε δική τους ατομική δήλωση) δε δύναται να υποβάλλουν αίτηση για τη συμμετοχή τους στο Πρόγραμμα.
Κάθε Φυσικό Πρόσωπο δύναται να υποβάλλει μία και μόνο αίτηση που αφορά μία και μόνο κατοικία, για την οποία συντρέχουν αθροιστικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
• Αποτελεί την κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία του αιτούντος (ιδιόκτητη, ενοικιασμένη ή παραχωρημένη).
• Διαθέτει ενεργή, οικιακή (και μη κοινόχρηστη) παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, μέσω της οποίας πραγματοποιείται η ταυτοποίηση της κατοικίας του αιτούντος.
Δεν είναι δυνατή η υποβολή άνω της μίας αίτησης για την ίδια κατοικία από διαφορετικά φυσικά πρόσωπα.
Στις περιπτώσεις οικογενειών/νοικοκυριών με κύρια και δευτερεύουσα κατοικία, είναι δυνατή η υποβολή αιτήσεων και για τις δύο κατοικίες, εφόσον οι αιτήσεις υποβάλλονται από διαφορετικά Φυσικά Πρόσωπα (Υπόχρεο και, Σύζυγο/ΜΣΣ) του ίδιου νοικοκυριού, εφόσον βέβαια καλύπτονται οι λοιπές προϋποθέσεις της παρούσας ενότητας.
Επιλέξιμες συσκευές προς αγορά
Το Πρόγραμμα επιχορηγεί την αγορά των ακόλουθων κατηγοριών ηλεκτρικών συσκευών, με τα αντίστοιχα ελάχιστα χαρακτηριστικά:
Οι προμηθευτές είναι εξολοκλήρου υπεύθυνοι για την επιλογή και διάθεση συσκευών που ανταποκρίνονται στις ελάχιστες απαιτήσεις του Προγράμματος.
Υποχρέωση ανακύκλωσης παλαιών συσκευών
Για να είναι δυνατή η επιχορήγηση της αγοράς μίας νέας ηλεκτρικής συσκευής, θα πρέπει αντίστοιχα να πραγματοποιείται απόσυρση προς ανακύκλωση μίας παλιάς που ανήκει στην ίδια κατηγορία με την επιχορηγούμενη. Ειδικότερα, για τους σκοπούς του Προγράμματος επιτρέπεται η επιχορήγηση
• κλιματιστικού (κατηγορία 1) προς αντικατάσταση παλαιού κλιματιστικού,
• ψυγείου (κατηγορία 2) προς αντικατάσταση παλαιού ψυγείου
• καταψύκτη (κατηγορία 3) προς αντικατάσταση παλαιού καταψύκτη
Για τους σκοπούς της απόσυρσης, ως ένα (1) κλιματιστικό ορίζεται μια Εσωτερική και μια Εξωτερική Μονάδα (σετ).
Οι προς ανακύκλωση συσκευές πρέπει να είναι άρτιες, όπως μπορεί να επιβεβαιωθεί μετά από γενικό οπτικό έλεγχο πριν την απόσυρσή τους. Επίσης, θα πρέπει να βρίσκονταν πριν την αντικατάστασή τους τοποθετημένες στην κατοικία η οποία δηλώνεται στην αίτηση χρηματοδότησης.
Η απεγκατάσταση των παλαιών συσκευών θα πρέπει να πραγματοποιείται από πιστοποιημένο τεχνικό εγκατάστασης συσκευών κλιματισμού.
Είδος και ύψος ενίσχυσης
Αριθμός επιδοτούμενων συσκευών ανά αίτηση
Κάθε αίτηση χρηματοδότησης δύναται να περιλαμβάνει κατά μέγιστο 3 συσκευές, ενώ τίθενται και τα ακόλουθα όρια ανά κατηγορία:
• έως δύο (2) συσκευές της κατηγορίας 1 «Κλιματιστικά»,
• έως μία (1) συσκευή της κατηγορίας 2 «Ψυγεία»,
• έως μία (1) συσκευή της κατηγορίας 3 «Καταψύκτες».
Είναι δυνατό στην αίτηση να περιλαμβάνονται λιγότερες συσκευές από το μέγιστο όριο. Με την έγκριση της αίτησης χρηματοδότησης, παρέχεται η δυνατότητα επιδότησης για το σύνολο των δηλωθέντων στην αίτηση συσκευών.
Ύψος και ένταση ενίσχυσης
Μέσω του Προγράμματος επιδοτείται ποσοστό (%) της δαπάνης αγοράς κάθε νέας συσκευής. Συγκεκριμένα, κάθε ωφελούμενος λαμβάνει ισάριθμες επιταγές (vouchers), ανάλογα με τις συσκευές που θα επιλέξει, τις οποίες μπορεί να εξαργυρώσει σε προμηθευτή της επιλογής του, μειώνοντας το τελικό ποσό που θα κληθεί να καταβάλει για την αγορά τους. Ο Φορέας Πιστοποίησης και Πληρωμής του Προγράμματος καταβάλλει την αξία των επιταγών απευθείας στον προμηθευτή, σε χρόνο που έπεται της ολοκλήρωσης της συναλλαγής.
Υποβολή Αιτήσεων Χρηματοδότησης
Τα Φυσικά Πρόσωπα που επιθυμούν να συμμετάσχουν στο Πρόγραμμα, υποβάλλουν αίτηση χρηματοδότησης μέσω
• της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr-ΕΨΠ) του άρθρου 22 του ν. 4727/2020, ή
• της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του Προγράμματος https://allazosyskevi.gov.gr.
Από την στιγμή που υπάρξει έγκριση των αιτημάτων αυτά επικυρώνονται με σχετική Απόφαση του Φορέα Υλοποίησης και Ελέγχου και κοινοποιούνται -ως προσωρινά- στον δικτυακό τόπο του Προγράμματος, με παράλληλη ενημέρωση του συνόλου των αιτούντων.
Επί της απόφασης παρέχεται το δικαίωμα υποβολής ένστασης από την πλευρά των ωφελούμενων. Δυνατότητα ένστασης προβλέπεται σε περιπτώσεις όπου υπεισέρχεται παράγοντας υποκειμενικής αξιολογικής κρίσης είτε υπάρχει πιθανότητα λάθους υπολογισμού εκ μέρους του αρμοδίων οργάνων. Αντίθετα, λόγω του μαζικού χαρακτήρα του Προγράμματος και της αυτόματης διασταύρωσης στοιχείων, ο Φορέας Πιστοποίησης και Πληρωμής δεν υποχρεούται να λαμβάνει υπόψη ενστάσεις που αμφισβητούν τα δεδομένα υπολογισμού των κριτηρίων επιλεξιμότητας και βαθμολόγησης, εφόσον αυτά αντλούνται από επίσημα ηλεκτρονικά μητρώα του δημόσιου τομέα,
Σε περίπτωση ενστάσεων, αυτές υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου εντός αποκλειστικής προθεσμίας επτά (7) ημερολογιακών ημερών, από την επομένη της ανακοίνωσης των προσωρινών αποτελεσμάτων.
Οι ωφελούμενοι του Προγράμματος μπορούν να προμηθευτούν τις επιδοτούμενες συσκευές απευθείας από φυσικά και ηλεκτρονικά καταστήματα πώλησης ηλεκτρικών οικιακών συσκευών της επιλογής τους. Τα ίδια καταστήματα είναι υπεύθυνα και για την παραλαβή των προς ανακύκλωση συσκευών από τους ωφελούμενος και την προώθησή τους προς ανακύκλωση, μέσω εγκεκριμένου συστήματος εναλλακτικής διαχείρισης αποβλήτων ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού.