Παρά την αύξηση των μέτρων πολιτικής για την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης, η παγκόσμια πρόοδος παραμένει ανεπαρκής για την επίτευξη φιλόδοξων κλιματικών στόχων, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (IEA).
Η έκθεση για την Ενεργειακή Απόδοση που δημοσιεύθηκε πριν από δύο ημέρες διαπιστώνει ότι η πολιτική δυναμική για την ενεργειακή απόδοση συνεχίζει να χτίζεται μετά την παγκόσμια ενεργειακή κρίση που ξεκίνησε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με την έκθεση, οι επενδύσεις στον τομέα έχουν αυξηθεί κατά 45% από το 2020 και το περασμένο έτος, οι χώρες που αντιπροσωπεύουν τα τρία τέταρτα της παγκόσμιας ενεργειακής ζήτησης ενίσχυσαν τις πολιτικές ενεργειακής απόδοσης ή εισήγαγαν νέες.
Ωστόσο, η έκθεση διαπίστωσε ότι οι παρεμβάσεις στην ενεργειακή ένταση –το πρωταρχικό μέτρο ενεργειακής απόδοσης– επιβραδύνθηκαν το 2023 ως αποτέλεσμα της οικονομικής ανάκαμψης σε τομείς έντασης ενέργειας όπως τα πετροχημικά και η αεροπορία καθώς και η αυξανόμενη ζήτηση για κλιματισμό κατά τη διάρκεια αυτής της χρονιάς η οποία αναμένεται να είναι η θερμότερη χρονιά που έχει καταγραφεί.
Η ανάλυση του ΔΟΕ έδειξε ότι για να επιτευχθούν καθαρές μηδενικές εκπομπές από τον ενεργειακό τομέα έως το 2050, κάτι που είναι απαραίτητο για τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου, οι ετήσιες βελτιώσεις στην ενεργειακή απόδοση πρέπει να διπλασιαστούν – από το 2% το 2022 σε περισσότερο από 4% ετησίως κατά μέσο όρο από τώρα έως το 2030. Το 2023, η παγκόσμια ενεργειακή ένταση βελτιώθηκε κατά 1,3%, πολύ κάτω από αυτό που απαιτείται για την επίτευξη αυτού του στόχου.
«Οι φιλοδοξίες για το κλίμα εξαρτώνται από την ικανότητά μας να καταστήσουμε το παγκόσμιο ενεργειακό σύστημα πολύ πιο αποτελεσματικό. Εάν οι κυβερνήσεις θέλουν να διατηρήσουν τον στόχο του 1,5 βαθμού Κελσίου υποστηρίζοντας παράλληλα την ενεργειακή ασφάλεια, ο διπλασιασμός της προόδου στην ενεργειακή απόδοση αυτή τη δεκαετία είναι κρίσιμος», δήλωσε ο Fatih Birol, Εκτελεστικός Διευθυντής του IEA.
Μια παγκόσμια δέσμευση για διπλασιασμό της ενεργειακής απόδοσης αυτή τη δεκαετία είναι ένας από τους πέντε πυλώνες του ΔΟΕ για ένα επιτυχημένο αποτέλεσμα στην COP28. Άλλες δράσεις προτεραιότητας έως το 2030 περιλαμβάνουν τον τριπλασιασμό της παγκόσμιας ικανότητας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ενώ εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου δεσμεύονται για μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας συμπεριλαμβανομένης της μείωσης των εκπομπών μεθανίου από τις δραστηριότητές τους κατά 75% και ενίσχυση των επενδύσεων σε καθαρή ενέργεια στις αναδυόμενες αγορές και τις αναπτυσσόμενες οικονομίες. Άλλα μέτρα είναι η διασφάλιση της ομαλής μείωσης της χρήσης ορυκτών καυσίμων, συμπεριλαμβανομένου του τερματισμού των νέων εγκρίσεων σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα.
Σύμφωνα με την έκθεση, ο βραδύτερος παγκόσμιος ρυθμός βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης κρύβει ορισμένα ισχυρά κέρδη σε εθνικό επίπεδο. «Μετά τη βελτίωση της ενεργειακής έντασης κατά 8% το 2022, το 2023, το ποσοστό αυτό θα πέσει στο 5% στην ΕΕ. Οι ΗΠΑ βρίσκονται επίσης σε καλό δρόμο για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κατά 4% το 2023.
Όπως διαπιστώνεται, η επίτευξη του στόχου διπλασιασμού θα αποφέρει σημαντικά οφέλη για τις κυβερνήσεις, τους πολίτες και τη βιομηχανία. «Σε αυτό το σενάριο, η απασχόληση εργαζομένων σε δραστηριότητες όπως η μετασκευή κατοικιών, η εγκατάσταση αντλιών θερμότητας και η κατασκευή πιο αποδοτικών αυτοκινήτων θα οδηγούσε στη δημιουργία 4,5 εκατομμυρίων επιπλέον θέσεων εργασίας.
Σύμφωνα με την έκθεση, ο διπλασιασμός των βελτιώσεων της ενεργειακής απόδοσης έως το 2030 θα μείωνε τις παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα κατά πάνω από 7 δισεκατομμύρια τόνους, που ισοδυναμούν με τις εκπομπές από ολόκληρο τον τομέα των μεταφορών παγκοσμίως σήμερα.
