Στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μη ορθή εφαρμογή των κανόνων βάσει της Οδηγίας για τις καθυστερήσεις πληρωμών παραπέμπει η Κομισιόν την Ελλάδα. Πρόκειται για ένα ακόμη «μέτωπο» μετά τις αυξανόμενες οφειλές των νοσοκομείων προς ιδιώτες, που είναι στο «στόχαστρο» των θεσμών κατά την μεταπρογραμματική εποπτεία.
Η οδηγία για τις καθυστερήσεις πληρωμών υποχρεώνει τις δημόσιες αρχές να εξοφλούν τα τιμολόγιά τους εντός 30 ημερών (ή 60 ημερών για τις αρχές δημόσιας υγείας). Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τονίζει ότι οι καθυστερήσεις πληρωμών έχουν αρνητικές επιπτώσεις στις επιχειρήσεις, μειώνοντας τη ρευστότητα, εμποδίζοντας την ανάπτυξη, παρεμποδίζοντας την ανθεκτικότητα και παρεμποδίζοντας δυνητικά τις προσπάθειες να γίνουν πιο πράσινες και πιο ψηφιακές. «Ειδικά στο τρέχον οικονομικό πλαίσιο, οι επιχειρήσεις και ιδίως οι μικρομεσαίες βασίζονται στις τακτικές πληρωμές για να λειτουργήσουν και να επενδύσουν», επισημαίνει.
Η Κομισιόν παραπέμπει την Ελλάδα στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, λόγω πρακτικών πληρωμών από τα ελληνικά δημόσια νοσοκομεία προς τους προμηθευτές τους που παραβιάζουν τη σχετική οδηγία. «Τα εν λόγω νοσοκομεία δεν σέβονται την υποχρέωση να παρέχουν άμεση εξόφληση των χρεών τους όταν οι προμηθευτές συμφωνούν να παραιτηθούν από τα δικαιώματά τους για τόκους, αντίθετα με την πάγια νομολογία», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Υπενθυμίζεται πως η Κομισιόν έχει παραπέμψει ήδη την Ελλάδα στο Δικαστήριο το Νοέμβριο του 2023 σε άλλη υπόθεση, για τις υπερβολικές καθυστερήσεις πληρωμών από τα δημόσια νοσοκομεία (αριθμός παράβασης: INFR(2019)2298). «Οι καθυστερημένες πληρωμές από τα δημόσια νοσοκομεία παρεμποδίζουν την ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητα των επιχειρήσεων που εργάζονται στον τομέα της υγείας, ιδίως των μικρομεσαίων», αναφέρει η Επιτροπή, αναγνωρίζοντας ότι κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, αυτές οι επιχειρήσεις διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στον γρήγορο εφοδιασμό των νοσοκομείων, βοηθώντας τα να παραμείνουν λειτουργικά.
Επιτάχυνση των πληρωμών
Το 2023 τα «φέσια» των δημόσιων νοσοκομείων κινήθηκαν στα υψηλότερα επίπεδα της τελευταίας δεκαετίας. Η πίεση από την Κομισιόν αλλά και από τους προμηθευτές, έχει οδηγήσει την Πολιτεία σε σειρά παρεμβάσεων, που αναμένεται να επιτύχουν μείωση των εκκρεμοτήτων κατά το τρέχον έτος, κυρίως μέσω της κεντρικοποίησης των προμηθειών όλων των δημόσιων νοσοκομείων της χώρας από την Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ).
Σύμφωνα με πηγές από την ΕΚΑΠΥ, ήδη ο χρόνος εξόφλησης έχει μειωθεί σημαντικά τους τελευταίους μήνες, κάτι που όμως δεν φαίνεται -επί του παρόντος τουλάχιστον- να αποτυπώνεται στα νούμερα. Είναι ενδεικτικό ότι βάσει του προγραμματισμού το Μάιο θα εξοφληθούν τα τιμολόγια του Ιανουαρίου και του Φεβρουαρίου, όταν με το προηγούμενο καθεστώς το διάστημα μεταξύ της παραλαβής και της εξόφλησης έφτανε τους 10-12 μήνες.
Στην επιτάχυνση των πληρωμών θα συμβάλει και η υποστήριξη από ανάδοχο που ξεκίνησε το Μάρτιο, με τελικό στόχο εντός του πρώτου εξαμήνου του έτους η εξόφληση των τιμολογίων να γίνεται σε λιγότερο από 60 ημέρες. Σε κάθε περίπτωση, στόχος της ΕΚΑΠΥ είναι να μην παράγει ληξιπρόθεσμα χρέη.
Επιτάχυνση έκδοσης rebate και clawbak
Επιπλέον, με πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις, η ΕΚΑΠΥ αναλαμβάνει την κεντρική διαχείριση όλων των νοσοκομειακών φαρμάκων (έναντι του 20% της συνολικής δαπάνης) αλλά και την έκδοση των rebate (υποχρεωτικές εκπτώσεις) και clawback (υποχρεωτικές επιστροφές).
Στα ποσά των ληξιπρόθεσμων οφειλών συμπεριλαμβάνονται τα rebate και clawbak από την πλευρά των προμηθευτών, τα οποία δεν έχουν ακόμα συμψηφιστεί, καθώς η έκδοση γίνεται με μεγάλες καθυστερήσεις. Είναι ενδεικτικό ότι μέχρι στιγμής δεν έχουν εκδοθεί τα σχετικά σημειώματα για το 1ο εξάμηνο του 2023. Όπως υποστηρίζουν παράγοντες της αγοράς, σε μια προσπάθεια να ελέγξουν τις δαπάνες τους, οι διοικήσεις καθυστερούν τις πληρωμές μέχρι τον καταλογισμό των υποχρεωτικών εκπτώσεων και επιστροφών και τον τελικό συμψηφισμό.
Πηγές από την ΕΚΑΠΥ εκτιμούν ότι από τη στιγμή που νομοθετήθηκε η διαδικασία θα χρειαστεί ένα τρίμηνο για την παραμετροποίηση της πλατφόρμας, τη συλλογή των στοιχείων, την επιβεβαίωση τους και, στη συνέχεια, για τον υπολογισμό και τον καταλογισμό τους για κάθε εξάμηνο.