Καθώς οι διαστημικές αποστολές προχωρούν πιο μακριά και έχουν μεγαλύτερη διάρκεια, οι αστροναύτες θα εκτίθενται στη διαστημική ακτινοβολία για εκτεταμένες περιόδους. Έρευνα της NASA και της ESA με τη συνεργασία επιστημόνων από ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια σε όλο τον κόσμο επιχειρεί να κατανοήσει το περιβάλλον ακτινοβολίας και την επίδραση που έχει η ακτινοβολία στον άνθρωπο, με στόχο τον μετριασμό των πιθανών κινδύνων για την υγεία. Η έρευνα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι μελλοντικές αποστολές προς τη Σελήνη είναι απίθανο να εκθέσουν τους αστροναύτες σε ακτινοβολία μεγαλύτερη από τα όρια που έχει θέσει η NASA.
Στη διάρκειας τριών εβδομάδων αποστολή «Άρτεμις Ι», που ταξίδεψε χωρίς πλήρωμα το 2022 στη Σελήνη, τέθηκε σε τροχιά γύρω της και στη συνέχεια επέστρεψε στη Γη, ενσωματώθηκαν πολλοί αισθητήρες μέτρησης της ακτινοβολίας: σε διάφορες τοποθεσίες μέσα στο διαστημόπλοιο Orion και πάνω στις δύο κούκλες που μεταφέρει, την Ζόχαρ και τη Χέλγκα. Η Χέλγκα πέταξε χωρίς προστατευτικό γιλέκο, ενώ η Ζόχαρ φορούσε προστατευτικό γιλέκο. Οι αισθητήρες συνέλεγαν δεδομένα ακτινοβολίας διαρκώς κατά τη διάρκεια του ταξιδιού μεταξύ της Γης και της Σελήνης.
Σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα της έρευνας, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Nature», η έκθεση στην ακτινοβολία διέφερε σημαντικά ανάλογα με τη θέση του αισθητήρα, με τις πιο θωρακισμένες περιοχές να παρέχουν τέσσερις φορές περισσότερη προστασία από τις λιγότερο θωρακισμένες. Η έκθεση στην ακτινοβολία από συμβάντα μεγάλων ηλιακών σωματιδίων στην πιο βαριά θωρακισμένη περιοχή της κάψουλας παρέμεινε κάτω από 150 millisieverts, που θεωρείται ένα ασφαλές επίπεδο για την αποφυγή οξείας ασθένειας ακτινοβολίας. Τα δεδομένα αυτά επικυρώνουν το σχέδιο θωράκισης του διαστημικού σκάφους.
Επίσης, ο προσανατολισμός του διαστημικού σκάφους επηρέασε την έκθεση στην ακτινοβολία. Μια στροφή 90 μοιρών κατά τη διάρκεια της πτήσης του Orion στην εσωτερική ζώνη Βαν Άλεν μείωσε την έκθεση σε ακτινοβολία κατά 50% και αυτό παρέχει στους ερευνητές πολύτιμες πληροφορίες για μελλοντικά σχέδια αποστολών.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
