Παρά το lockdown και την επιβράδυνση που καταγράφουν σχεδόν όλοι οι τομείς της οικονομίας, επιχειρήσεις, φορείς και κράτος εξακολουθούν να προετοιμάζονται για την επόμενη ημέρα. Το ίδιο συμβαίνει και με τις έρευνες υδρογονανθράκων στην Ελλάδα από την πλευρά των εταιρειών όπως και από την πλευρά της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ), της αρμόδιας αρχής διαχείρισης .
Η ΕΔΕΥ συνεχίζει το έργο της με το υφιστάμενο διοικητικό συμβούλιο υλοποιώντας ένα πρόγραμμά το οποίο περιγράφεται λεπτομερώς στην ετήσια έκθεση του 2019, την οποία ήδη έχει δημοσιεύσει από το Μάρτιο, με βασική κατεύθυνση την περαιτέρω ανάπτυξή της (σημειώνεται ότι τα καθαρά κέρδη της διαμορφώθηκαν στα 4.383.979 ευρώ και το σύνολο του ενεργητικού στα 12.550.280 ευρώ) και την διαχείριση του τομέα της έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στη χώρα. Η στρατηγική που έχει χαράξει η εταιρεία από το 2017 επέτρεψε να τεθούν ισχυρές βάσεις προκειμένου σήμερα να είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις προκλήσεις που θέτει η επικαιρότητα.
H παραγωγή στον Πρίνο, η αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα και φυσικού αερίου όπως και η μελέτη λασποηφαιστείων αποτελούν κάποιες από τις επιπλέον προτεραιότητες της ΕΔΕΥ, η οποία εκτός από τον Πρίνο διαχειρίζεται άλλες 11 συμβάσεις διεθνών κοινοπραξιών για την έρευνα υδρογονανθράκων.
Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΕΔΕΥ, Γιάννης Μπασιάς, μιλάει στο insider.gr και αναλύει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος στην Ελλάδα εν μέσω της πανδημίας COVID-19 και των νέων συνθηκών που δημιουργούνται στη βιομηχανία (πτώση τιμής πετρελαίου, προβλέψεις για παγκόσμια ύφεση).
Η παραγωγή στον Πρίνο και η επόμενη μέρα
Η παραγωγή στον Πρίνο είναι ένα πολύ παλιό ζήτημα, το οποίο επανέρχεται στην οικονομική επικαιρότητα όπως είχε συμβεί και το 1998. Όπως είναι γνωστό, η Energean, η οποία εκμεταλλεύεται σήμερα το κοίτασμα, το 2020 ανέστειλε επενδύσεις 80 εκατ. δολάρια στις αρχές του 2020 ενώ το 2019 είχε κάνει περικοπές ύψους 40 εκατ. Πλέον, πρόκληση για την Energean αποτελεί η εξασφάλιση ρευστότητας και η διατήρηση ενός σταθερού περιβάλλοντος προκειμένου να αντεπεξέλθει στην διατήρηση της βιωσιμότητας του Πρίνου, για την τύχη του οποίου η εταιρεία αναμένεται να λάβει αποφάσεις σύντομα, και σε νέες υποχρεώσεις που επιθυμεί να αναλάβει όπως είναι αυτή που αφορά στο οικόπεδο 2 του Ιονίου και το οικόπεδο του Πατραϊκού.
Ερωτηθείς για το θέμα, ο κ. Μπασιάς σημειώνει ότι η ΕΔΕΥ έχει αναλάβει το έργο της καταγραφής της ημερήσιας παραγωγής του Πρίνου, την ανάλυση των δεδομένων πίεσης, θερμοκρασίας και χωρητικότητας των παραγωγικών οριζόντων για την ολοκλήρωση της βάσης δεδομένων συμπεριλαμβανομένων των συμβάσεων και νόμων που σχετίζονται με την εκμετάλλευσή του Πρίνου και προσθέτει ότι: «Για την ΕΔΕΥ αυτό δεν είναι κάτι καινούριο. Από την αρχή της λειτουργίας της-στο τέλος του 2016 - καταλάβαμε ότι το ελληνικό δημόσιο έπρεπε να διαθέτει μια ολοκληρωμένη εικόνα του ιστορικού της παραγωγής τεσσάρων δεκαετιών, και των θεμάτων τεχνολογίας και περιβάλλοντος, των επιθεωρήσεων καθώς και της εξέλιξης των συμβάσεων από νομικής πλευράς. Αρχίσαμε λοιπόν να φτιάχνουμε μία βάση δεδομένων, η οποία θα έχει ολοκληρωθεί μέσα στο 2020. Μην ξεχνάμε ότι η Energean, εισήλθε το 2001 ενώ ο Πρίνος ξεκίνησε το 1979 με επενδύσεις βορειοαμερικανικής προέλευσης, κατόπιν πέρασε στη ΔΕΠ και τα ΕΛΠΕ, ύστερα σε τοπικούς συνεταιρισμούς και τελικά ανέλαβε η Energean Oil & Gas η οποία διατήρησε τον Πρίνο ζωντανό και κατά συνέπεια συνέβαλε σημαντικά στην οικονομία της περιοχής της Καβάλας».
Τα «βαρίδια» της έρευνας στην Ελλάδα και η ανάληψη δράσης
Όπως έχουν επανειλημμένως αναφέρει και πετρελαϊκές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, τροχοπέδη για τις επενδύσεις στον κλάδο αποτελούν η γραφειοκρατία και οι καθυστερήσεις (οι οποίες δεν οφείλονται πάντα στην κρατική διαχείριση). Προκειμένου να προχωρήσουν γρήγορα οι εργασίες σε αυτό το κομμάτι η ΕΔΕΥ αναπτύσσει σχεδιασμούς γεωτρήσεων χερσαίων και θαλάσσιων στον ελληνικό χώρο, πράγμα που θα της επιτρέπει ι την διεξαγωγή επιθεωρήσεων και καλύτερης εφαρμογής των προδιαγραφών της Οδηγίας Offshore Safety και των σχεδίων έκτακτης ανάγκης.
Αναλύοντας το θέμα, ο κ. Μπασιάς επισημαίνει ότι:
«Όπως θα γνωρίζετε η ΕΔΕΥ διαχειρίζεται 11 συμβάσεις έρευνας και μία σύμβαση παραγωγής. Στα επόμενα 2 χρόνια, το ελπίζω ότι θα γίνουν οι πρώτες 3 γεωτρήσεις (οι δύο ήταν προγραμματισμένες για το 2019, Πατραϊκός και Κατάκολο, τελικά μετατέθηκαν για το 2020, ύστερα το 2021 και βλέπουμε … ). Σήμερα εκτός από τη γραφειοκρατία και τις περιβαλλοντικές ισορροπίες προστίθεται και ο κορονοϊός. Για καθεμία από αυτές τις γεωτρήσεις των κοινοπραξιών η ΕΔΕΥ πρέπει να έχει τη δική της άποψη για να μπορέσει να χειριστεί την παρακολούθηση της εκτέλεσης του κάθε προγράμματος. Σημειωτέον, ότι για το μπλοκ του Πατραϊκού έχουμε ήδη εδώ και πολλούς μήνες σχεδιάσει και εμείς ένα προκαταρκτικό μοντέλο της γεώτρησης διότι περιμέναμε η γεώτρηση αυτή να γινόταν πέρυσι. Έχουμε επίσης θέσει τις βάσεις για το σχεδιασμό των μοντέλων γεωτρήσεων την Ήπειρο, το Ιόνιο και νότια της Κρήτης».
Η αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα και φυσικού αερίου
Η αποθήκευση και εκμετάλλευση του διοξειδίου του άνθρακα συνδέεται άμεσα με την πετρελαϊκή βιομηχανία καθώς οι εταιρείες του κλάδου έχουν ήδη αναπτύξει τεχνολογίες συλλογής και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα στο πλαίσιο της λειτουργίας κοιτασμάτων πετρελαίου. Η Ελλάδα παρ’ότι δεν έχει ιστορικό εκμετάλλευσης κοιτασμάτων, αναζητά τρόπους προκειμένου να προετοιμάσει το έδαφος και για την εκμετάλλευση του διοξειδίου του άνθρακα. Ο κ. Μπασιάς αναφέρεται στην ενασχόληση της ΕΔΕΥ με το θέμα, σημειώνοντας ότι:
«Η αποθήκευση του διοξειδίου του άνθρακα έχει γίνει την τελευταία δεκαετία διεθνώς ένα γιο-γιο , ένα πήγαινε-έλα, αποσβέσιμο όταν η τιμή του ρύπου είναι εξωφρενικά υψηλή, καταστροφικό όταν η τιμή του ρύπου είναι πολύ χαμηλή. Σήμερα με την πτώση της κατανάλωσης, την πτώση της τιμής του πετρελαίου και τη μείωση των επενδύσεων από τη βιομηχανία υδρογονανθράκων, μόνο ο τομέας της διύλισης θα μπορούσε να είναι σχετικά κερδοφόρος ενώ για τον καταναλωτή το κόστος θα είναι ανταγωνιστικό . Κάτω από αυτές τις συνθήκες, το διοξείδιο του άνθρακα δεν προσφέρεται για αποθήκευση. Όμως, όπως συνήθως γίνεται κάθε πέντε με επτά χρόνια, οι συνθήκες αλλάζουν, μια κλασική κυκλικότητα που εμφανίζεται σε όλα τα commodities. Για το λόγο αυτό έχουμε κάθε δικαίωμα να ευελπιστούμε για θετικές εξελίξεις στο μέλλον. Καλό θα ήταν λοιπόν να προσδιορίσουμε τουλάχιστον από γεωγραφική άποψη πού έχουμε δομές οι οποίες αργότερα θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν γενικότερα για την αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα, του φυσικού αερίου και για την εμπορική τους εκμετάλλευση».
Οι νέες περιοχές ενδιαφέροντος – Ο εντοπισμός των λασποηφαιστείων
Οι νέες τεχνολογίες θα επιτρέψουν γεωτρήσεις σε μεγάλα θαλάσσια βάθη. Μέχρι το καλοκαίρι η ΕΔΕΥ επιδιώκει να έχει συντάξει τεχνική έκθεση για υποψήφιες περιοχές εντοπισμού λασποηφαιστείων και μεθόδους δειγματοληψίας σε βάθη μεγαλύτερα από 2000 μέτρα νερού στα ελληνικά ύδατα. Ο κ. Μπασιάς επισημαίνει σχετικά ότι: «Κάποιος θα έπρεπε να είχε ασχοληθεί με τη δειγματοληψία των λασποηφαιστείων όσον αφορά τις ενδείξεις υδρογονανθράκων. Το κάνουμε στην ΕΔΕΥ σε συνδυασμό με τα σεισμικά δεδομένα που διαθέτουμε. Τα λασποηφαίστεια είναι φυσικοί ανελκυστήρες βάθους πολλών χιλιομέτρων κάτω από το βυθό της θάλασσας και λόγω των υψηλών πιέσεων επιτρέπουν σε μικρά κομμάτια πετρωμάτων θαμμένων σε βάθος πολλών χιλιομέτρων να φθάσουν μέχρι το βυθό της θάλασσας με έκλυση πολύ συχνά μεθανίου δηλαδή φυσικού αερίου. Αυτή η διπλή πληροφορία που μας παρέχουν αυτοί οι φυσικοί ανελκυστήρες συνίσταται από τη μια στη σύσταση των πετρωμάτων που αλλιώς μόνο με γεώτρηση θα μπορούσαμε να έχουμε και δεύτερον, μας δίνουν τη χημική-οργανική σύσταση των αερίων, μεθανίου, διοξειδίου του άνθρακα και άλλων συστατικών».
Διαγωνισμοί ή στοχευμένη εμπορική προώθηση;
Ο κ. Μπασιάς κλήθηκε να απαντήσει και σε ένα ερώτημα που θέτει συχνά η αγορά αναφορικά με τις παραχωρήσεις.
«Θα ήθελα να κλείσω με κάτι που αναφέρεται στον ηλεκτρονικό Τύπο μερικές φορές, για αναγκαιότητα διενέργειας επίσημων διαγωνισμών νότια της Κρήτης και για την πρόσκτηση σεισμικών δεδομένων από το κράτος. Νομίζω ότι είναι θέμα περισσότερο πολιτικής απόφασης αλλά σήμερα η αγορά συρρικνώνεται, η ύφεση επιταχύνεται σε όλους του τομείς ενεργειακούς και όχι, και η πετρελαιοβιομηχανία ανακοινώνει ήδη περικοπές που θα υπερβούν τα 200 δισεκατομμύρια δολάρια διεθνώς. Όσον αφορά την ΕΔΕΥ μπορεί να διαχειριστεί είτε στοχευμένη προώθηση ή διοργάνωση προγραμματισμένων διαγωνισμών αλλά και παρακολούθηση μεγάλων έργων σε θαλάσσιο περιβάλλον, όπως ακούστηκε τελευταία. Απόδειξη αποτελεί το γεγονός ότι προώθησε το ενδιαφέρον της διεθνούς βιομηχανίας σε όλο τον γεωγραφικό χώρο της δυτικής Ελλάδας και αυτό απέδωσε τα μέγιστα με 11 παραχωρήσεις εγκεκριμένες σήμερα από το Κοινοβούλιο των Ελλήνων», υπογράμμισε σχετικά.
