Η Ε.Ε. δημοσίευσε χθες τον "οδικό χάρτη" για τον μηδενισμό του άνθρακα και τη μείωση στο μισό των εκπομπών ρύπων του θερμοκηπίου ως το 2035, σαν ένα βασικό πρώτο βήμα για τη μείωση της κλιματικής αλλαγής. Στον οδικό χάρτη περιλαμβάνονται μια σειρά από αυστηρά μέτρα όπως η απαγόρευση κυκλοφορίας νέων πετρελαιοκίνητων και βενζινοκίνητων αυτοκινήτων από το 2035 και μετά, ένας ειδικός φόρος επί των αεροπορικών και θαλάσσιων καυσίμων και η κατάργηση των "πιστώσεων ρύπανσης" από το 2026. Οι πιστώσεις ρύπανσεις είναι ένα σύστημα που βασίζεται στην εμπορία ρύπων εντός της Ε.Ε. Επίσης, ο φόρος που αφορά επιβάρυνση για τη ρύπανσης, για πρώτη φορά θα εφαρμοστεί και στη ναυτιλία.
Τα μέτρα αυτά, που ανακοινώθηκαν χθες, τις αμέσως προηγούμενες ημέρες είχαν ζητηθεί να επισπευστούν από ένα σημαντικό κομμάτι της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, για να μπορέσει να αυξηθεί ο ανταγωνισμός και να μην μείνει πίσω η ευρωπαϊκή βιομηχανία από τις ΗΠΑ και την Κίνα, που δίνουν το ρυθμό στην πράσινη ενέργεια.
Λογάριασαν χωρίς τους "ρυπαρούς"
Με την ανακοίνωση του οδικού χάρτη, υπήρξαν μια σειρά από εκπρόσωποι κυρίως δύο βιομηχανικών κλάδων που αντέδρασαν έντονα. Οι αυτοκινητοβιομηχανίες και η αεροναυπηγική. Ουσιαστικά, για ακόμα μια φορά, οι πιο ρυπογόνες βιομηχανίες στην Ε.Ε. όσον αφορά τη χρήση αερίων του θερμοκηπίου, κατηγόρησαν την Ε.Ε. ότι θέτει σε κίνδυνο τις επενδύσεις και την καινοτομία.
Συγκεκριμένα, λίγες ώρες μετά τη δημοσίευση του οδικού χάρτη, πολλές εταιρείες και εμπορικοί φορείς ανακοίνωσαν την πρόθεσή τους να ασκήσουν πιέσεις στις κυβερνήσεις τους να απορριφθεί, σηματοδοτώντας μια σκληρή μάχη για την Κομισιόν καθώς θα κληθεί να διαπραγματευτεί με τα κράτη μέλη ξεχωριστά για να ενσωματωθεί ο οδικός χάρτης στην εκάστοτε εθνική νομοθεσία.
ΕΕ: Οι 12 πολιτικές που θα εκπληρώσουν την Πράσινη Συμφωνία
Οι πρώτες αντιδράσεις της αγοράς στα μέτρα της Κομισιόν για το κλίμα
Οι ευρωπαίοι αυτοκινητοβιομηχανίες, ειδικότερα,θεωρούν casus beli εξειδικεύσεις του οδικού χάρτη, όπως αυστηρότερους στόχους εκπομπών για αυτοκίνητα και φορτηγά την επόμενη δεκαετία. Ειδικότερα, η αυτοκινητοβιομηχανία της Ισπανίας -η δεύτερη μεγαλύτερη της ΕΕ μετά τη Γερμανία- δήλωσε ότι ο κλάδος τους υφίσταται δυσμενή μεταχείριση και διακρίσεις από την Ε.Ε. τη στιγμή που υπάρχουν άλλοι βιομηχανικοί κλάδοι που παράγουν περισσότερα από τα δύο τρίτα των αερίων του θερμοκηπίου στο εσωτερικό Ε.Ε. και κάλεσε την ισπανική κυβέρνηση "να εξετάσει τη θέση της" ως προς τον οδικό χάρτη.
Ο όμιλος - λόμπι της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας, γνωστός ως VDA, δήλωσε ότι τα μέτρα «εναντιώνονται στην καινοτομία» και τα χαρακτήρισε «σχεδόν αδύνατο να επιτευχθούν».
Βέβαια, μεταξύ αυτών των βιομηχάνων δεν υπάρχει κι ακριβώς ενιαία στάση. Για παράδειγμα, η μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία της Ευρώπης, η Volkswagen, χαιρέτησε τον οδικό χάρτη. Η αιτία (προφανώς) είναι ότι επενδύει περισσότερα από 35 δισ. ευρώ για την ανάπτυξη ηλεκτοκίνησης.
"Μετακύληση κόστους στους επιβάτες" λένε οι αεροπορικές
Από τις βιομηχανίες της αεροπορίας, η Lufthansa εξήγγειλε ότι ναι μεν είναι θετική η οποιαδήποτε προσπάθεια για προστασία του κλίματος, και ο οδικός χάρτης της Ε.Ε. είναι σαφώς σε θετική κατεύθυνση, όμως θα έχει άμεσες επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητα του κλάδου.
Θεωρεί επίσης, ότι ο συνδυασμός μέτρων που προτείνονται (σταδιακή κατάργηση των πιστώσεων ρύπανσης, δεσμευτική ποσόστωση σε βιώσιμα αεροπορικά καύσιμα, φόρος κηροζίνης) θα είναι καταστροφικός για τις ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες. Η αντι-πρόταση της Lufthansa είναι να αναπτυχθεί ένας μηχανισμός χρηματοδότησης για να βοηθήσει στην πληρωμή βιώσιμων καυσίμων, τα οποία είναι αρκετά φορές πιο ακριβά από την κηροζίνη.
Ο πικεφαλής της ΙΑΤΑ, του παγκόσμιου εμπορικού ομίλου αεροπορικών εταιριών, ήταν πιο οξύς στην αντίδρασή του. Αντίστοιχα, ο όμιλος εταιρειών IAG, κατηγόρησε τις Βρυξέλλες για "ατζέντα", δηλαδή για σκόπιμη παρέμβαση στην αύξηση των τιμών των αεροπορικών καυσίμων με τελικό στόχο να αυξηθεί το εμπόριο βιώσιμων καυσίμων το οποίο δεν πηγαίνει πολύ καλά. Όλοι μαζί επιμένουν ότι το αυξημένο κόστος θα περάσει στους επιβάτες μέσω της κατακόρυφης αύξησης των ναύλων.
Ποιοι στηρίζουν τον οδικό χάρτη;
Οι εταιρείες ενέργειας, η χημική βιομηχανία και άλλοι, είναι αναφανδόν υπέρ του οδικού χάρτη της Ε.Ε. γιατί ορθά υπολογίζουν ότι θα βοηθήσει στις περαιτέρω επενδύσεις ΑΠΕ και στη στροφή που κάνουν οι εταιρείες του κλάδου για την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα.
Υπάρχουν και οι "μεταποιητικές" βιομηχανίες, όπως η βιομηχανία σιδήρου, αλουμινίου, χάλυβα κλπ. οι οποίοι στέκονται ακριβώς στη μέση της διαμάχης που τώρα ανοίγουν και πλειοψηφικά ζητούν αυξημένο κρατικό προστατευτισμό από τα κράτη-μέλη και από την Ε.Ε. για τους δικούς τους κλάδους κατά την ενεργειακή μετάβαση στην πράσινη ένεργεια.
