Σύγχρονος, επιβλητικός αλλά κυρίως «πράσινος» και ψηφιακός μέσω του μοντέλου BIM, και μάλιστα σε όλα τα στάδια (κατασκευή, διαχείριση, λειτουργία), θα είναι ο νέος Πύργος του Πειραιά, ανάπτυξη ύψους περίπου 50 εκατ. ευρώ που προωθεί στο μεγάλο λιμάνι της χώρας η κοινοπραξία Dimand-Prodea-EBRD. Ο λόγος για τον πρώτο «πράσινο» Πύργο στην Ελλάδα ο οποίος υπολογίζεται να είναι έτοιμος να παραδοθεί προς χρήση στο τρίτο τρίμηνο του 2023, με 22 ορόφους και 88 μέτρα ύψος στην τελική του μορφή, στον οποίο ήδη έχουν ξεκινήσει οι πρώτες σημαντικές εργασίες που είναι απαραίτητες για την μετατροπή του σε μοντέρνο και βιοκλιματικό κτίριο.
Πέρα από το υψηλής αισθητικής τελικό αποτέλεσμα που αναμένεται, απόρροια της τεχνογνωσίας και της έμπνευσης των ανθρώπων της κοινοπραξίας, ή την πραγματικά εντυπωσιακή θέα που θα «χαρίζει» ο Πύργος σε εργαζόμενους, ενοίκους και επισκέπτες, αξίζει να σημειωθεί ότι εξίσου σημαντικό είναι το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του Πύργου Πειραιά, σε συνδυασμό με τις ψηφιακές λειτουργίες που θα τον καθιστούν ως ένα από τα πλέον μοντέρνα κτίρια της χώρας. Με αποτέλεσμα η ανάπτυξη αυτή να ανταποκρίνεται με το παραπάνω στα νέα δεδομένα, στους φιλοπεριβαλλοντικούς στόχους και τις σύγχρονες ανάγκες των ενδιαφερόμενων.
Το πιο εμβληματικό ίσως τοπόσημο του Πειραιά θα πιστοποιηθεί στην ανώτερη βαθμίδα (Platinum) του πλέον αναγνωρισμένου διεθνούς προτύπου πράσινων κτιρίων LEED (Leadership in Energy & Environmental Design). Επιπλέον, με σκοπό την ουσιαστική μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, ο σχεδιασμός του Πύργου Πειραιά έχει στον πυρήνα του τόσο τη μείωση των εκπομπών κατά τη λειτουργία του κτιρίου όσο και τη μείωση του ενσωματωμένου άνθρακα των υλικών που απαρτίζουν το κτίριο.
.jpg)
Ειδικότερα, υπό το πρίσμα της κυκλικής οικονομίας γίνεται προσπάθεια, πρωτοπόρα για τα ελληνικά δεδομένα, ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης της υφιστάμενης όψης με πάνω από 200 τόνους γυαλί να διαχωρίζονται επιτόπου στο έργο και να μεταφέρονται σε εργοστάσιο παραγωγής υαλοπινάκων ώστε να αποτελέσουν πρώτη ύλη νέου προϊόντος. Επίσης όλες οι ποσότητες αλουμινίου και χάλυβα των όψεων, θα ανακυκλωθούν.
Ήδη έχουν ανακυκλωθεί μέχρι στιγμής 2.410 kg ηλεκτρικών/ηλεκτρονικών συσκευών, 3.230 kg καλώδια, 107.360 kg χάλυβα, 360 kg λαμπτήρες καθώς και 761.430 kg προϊόντων καθαιρέσεων και αποξηλώσεων που «έκρυβαν» επίσης 110 τόνους ανακυκλώσιμου σιδήρου. Τα περισσότερα από τα υλικά, λοιπόν, ανακυκλώνονται και χρησιμοποιούνται εκ νέου, ενώ παράλληλα εκτιμάται σημαντική μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος (και πιο συγκεκριμένα του ενσωματωμένου άνθρακα του έργου), λόγω διατήρησης μεγάλου ποσοστού του φέροντος οργανισμού.
Παράλληλα, ο περιβάλλων χώρος του Πύργου Πειραιά θα διαθέτει 1.000 τ.μ. φύτευσης η οποία -πέραν της αισθητικής προσέγγισης- θα προσφέρει μία ανάσα οξυγόνου σε ένα ιδιαίτερα δομημένο περιβάλλον, όπως αυτό της περιοχής του λιμανιού. Αξίζει να αναφερθεί ότι για λόγους εξοικονόμησης του πολύτιμου πόσιμου νερού, η συγκεκριμένη φύτευση θα αρδεύεται κατά 100% μέσω ενός «έξυπνου» συστήματος συλλογής και επαναχρησιμοποίησης βρόχινου νερού.
Επιπρόσθετα, ιδιαίτερη προσοχή έχει δοθεί στο να δημιουργηθεί μία «πολύ-παραμετρική» όψη η οποία θα επιτυγχάνει τη βέλτιστη ισορροπία μεταξύ της ενεργειακής εξοικονόμησης, την διάχυση-εκμετάλλευση του φυσικού φωτός και της άπλετης θέας προς τα έξω χωρίς να διακυβεύει το αισθητικό αποτέλεσμα που αξίζει σε ένα τέτοιο τοπόσημο.
Φυσικά, από ένα πρότυπο πράσινο κτίριο δε θα μπορούσε να λείπει η «καθαρή» ανανεώσιμη ενέργεια η οποία θα παράγεται μέσω ενός σύγχρονου Φωτοβολταικού συστήματος στο υπερδώμα του Πύργου. Πέραν των οικονομικών οφελών για τους χρήστες αναμένεται ετήσια μείωση μεγαλύτερη των 100 τόνων αναφορικά με τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου.
Τέλος, σε απάντηση της πανδημίας που βιώνει ο πλανήτης, με γνώμονα το πολυτιμότερο αγαθό που δεν είναι άλλο από την υγεία, ιδιαίτερη σημασία δίδεται στην «πιστοποιημένη» ασφάλεια και στην υγεία των χρηστών, μέσω βέλτιστων πρακτικών που υποδεικνύονται από το ηγετικό παγκοσμίως πρότυπο πιστοποίησης ευεξίας και ευημερίας WELL. Να σημειωθεί επίσης ότι η όψη του Πύργου αποτελείται από ειδικά πάνελ αλουμινίου με υαλοπίνακες υψηλής θερμομονωτικής ικανότητας με κατακόρυφα και οριζόντια σκίαστρα, που συνεισφέρουν στη μείωση της απαιτούμενης ενέργειας ψύξης-θέρμανσης και απαιτήσεων τεχνητού φωτισμού. Τα κατακόρυφα σκίαστρα έχουν διαφορετική κλίση ανά όροφο ώστε να δημιουργείται το αίσθημα της κίνησης.
Ωστόσο, αξίζει να καταγραφεί ότι ο Πύργος εκτός από «πράσινος» θα είναι και «ψηφιακός», και μάλιστα προς την κατεύθυνση της όσο το δυνατόν χαμηλότερης ενεργειακής κατανάλωσης. Κατ’ αρχάς, να αναφέρουμε ότι το κτίριο μελετήθηκε σε περιβάλλον ΒΙΜ (Building Information Management). Αποτυπώθηκε από σύγχρονα μηχανήματα και δημιουργήθηκε ένα τρισδιάστατο μοντέλο (SCAN to BIM), πάνω στο οποίο βασίστηκαν όλες οι μελέτες. Η τεχνολογία αυτή επέτρεψε στη μελετητική ομάδα να μειώσει δραστικά τον χρόνο του συντονισμού της μελέτης και την ελαχιστοποίηση των σχεδιαστικών λαθών. Στο τέλος της κατασκευής ο «PIRAEUS TOWER» θα έχει στα χέρια της ένα εργαλείο διαχείρισης και συντήρησης όλου του Πύργου, μιας και το μοντέλο ΒΙΜ θα περιέχει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για τη συντήρηση, καταγραφή και διαχείριση όλων των στοιχείων του κτιρίου. Επίσης, μέσω κεντρικής διαχείρισης, τεχνολογία αιχμής θα συνδράμει στην λειτουργία και διαχείριση του project με στόχο, για παράδειγμα, την όσο το δυνατόν χαμηλότερη ενεργειακή κατανάλωση, τη ρύθμιση του εσωτερικού φωτισμού αλλά και του εξωτερικού (ήπιος, απλά να αναδεικνύει την ανάπτυξη χωρίς να επηρεάζει τον περιβάλλοντα χώρο) κ.α.
Ως προς τα σενάρια περί… δήθεν κλίσης του Πύργου, η «ακτινογραφία» που έκαναν οι άνθρωποι και οι μηχανικοί της εταιρείας Piraeus Tower δείχνει ότι δεν υφίσταται τέτοιο ζήτημα. Να αναφέρουμε επίσης ότι ο φέρων οργανισμός του κτιρίου αποτυπώθηκε σε τρισδιάστατο μοντέλο και ελέγχθηκε τόσο στα ποιοτικά του στοιχεία (ποιότητα σκυροδέματος, χάλυβα, χλωριόντα κ.λπ) όσο και στατικά/αντισεισμικά σύμφωνα με τους τελευταίους κανονισμούς. Έτσι, ενισχύεται ώστε να παραλάβει τις σεισμικές δυνάμεις σύμφωνα με τον ισχύοντα Αντισεισμικό Κανονισμό που είναι σαφώς αυστηρότερος έναντι αυτού που ίσχυε όταν ο Πύργος κατασκευαζόταν, δηλαδή την περίοδο 1972-1975, όπου τα δεδομένα ήταν διαφορετικά.
Να υπενθυμίσουμε ότι σε συνέχεια της διαγωνιστικής διαδικασίας του Δήμου Πειραιά, υπεγράφη τον Ιούλιο 2020 η σύμβαση παραχώρησης για την αξιοποίησης, εκμετάλλευση και συντήρηση του Πύργου για 99 έτη. Παραχωρησιούχος είναι η εταιρεία Piraeus Tower AE στην οποία μετέχουν η Dimand, η EBRD και η Prodea Investments.
Το κτίριο μελετήθηκε και κατασκευάσθηκε τη δεκαετία του 1970. Αποτελείται από δύο υπόγεια (μηχανολογικό και χώρο στάθμευσης), ισόγειο και 22 ορόφους, με συνολική δομημένη επιφάνεια περίπου 34.000 τετραγωνικά μέτρα. Στους πρώτους ορόφους (ισόγειο-1ος, 2ος) θα στεγασθούν καταστήματα, δηλαδή εμπορικές χρήσεις. Ο 3ος όροφος θα χρησιμοποιηθεί για εστίαση με υπαίθριο χώρο περίπου 1500 τ.μ. (food and beverage) με θέα τον Πειραιά και τη θάλασσα. Από τον 4ο όροφο μέχρι τον 15ο όροφο θα στεγασθούν γραφεία και στους τελευταίους ορόφους (16ος-22ος) η κοινοπραξία εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να κατασκευασθούν υψηλού επιπέδου κατοικίες, με θέα τον Σαρωνικό κόλπο, την Καστέλα, τις γύρω περιοχές του Πειραιά αλλά και έως τη Βουλιαγμένη, την Ακρόπολη ή τον Λυκαβηττό. Στο σημείο αυτό να σημειώσουμε ότι η εταιρεία ήδη εισπράττει αυξημένο ενδιαφέρον για όλες τις προβλεπόμενες ή εξεταζόμενες χρήσεις, για όλους τους χώρους, και βρίσκεται σε επαφές με εταιρείες ή ιδιώτες που επιθυμούν να «δέσουν κάβο» στο νέο στολίδι του λιμένα Πειραιώς.
Το έργο στο σύνολό του αφορά την αποπεράτωση και λειτουργία του Εμποροναυτιλιακού Κέντρου Πειραιά, γνωστού ως Πύργου Πειραιά, με σχεδιαζόμενη χρήση γραφείων, καταστημάτων εστίασης και υπόγειου χώρου στάθμευσης, ενδεχομένως και κατοικιών. Την πρώτη φάση των εργασιών της ανακατασκευής του Πύργου ανέλαβε η ΤΕΡΝΑ Α.Ε, 100 % θυγατρική του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.
